ଡାଇନୋସର ଗୁଡ଼ିକର ଶ୍ରେଣୀବିଭାଗ ଡାଇନୋସର ବିଭାଗୀକରଣ ୧୮୪୨ରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲେ ଯେତେବେଳେ ସାର୍ ରିଚାର୍ଡ୍ ଓୱେନ୍, ଇଗୁଆନୋଡନ୍ , ମାଗାଲୋସରସ୍ , ଓ ହାଇଲିଓସରସ୍ କୁ ସରିଆନ୍ (Saurian) ସରିସୃପମାନଙ୍କର ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଟ୍ରାଇବ (tribe) ବା ଉପବର୍ଗ (suborder)ରେ ରଖିଲେ ଓ ଲେଖିଥିଲେ - "for which I would propose the name of Dinosauria ."[୧] ୧୮୮୭ ଓ ୧୮୮୮ରେ ହ୍ୟାରୀ ସୀଲୀ ତାଙ୍କର ଅଣ୍ଟା ଗଠନ (hip structure) ଆଧାରରେ ଦୁଇଟି ବର୍ଗ (order)ରେ ଭାଗକଲେ,ଯଥା - ସରିସ୍କିଆ ଏବଂ ଅର୍ନିଥିସ୍କିଆ ।[୨] ତାଙ୍କ ବିଭାଗୀକରଣ ସଠିକ ବୋଲି ଜଣାଗଲା; ଏପରିକି ବାହ୍ୟଗଠନ ସମ୍ପର୍କିତ ବହୁ ଆବିଷ୍କାର ପରେ ବି ଏହା ବ୍ୟବହାର ହେଉଛି ।
ବେଣ୍ଟୋନ୍ (Benton) ଶ୍ରେଣୀବିଭାଗ ସରିସ୍କିଆ ବର୍ଗ ଉପବର୍ଗ (Suborder) ଥେରୋପୋଡ଼ †Infraorder Herrerasauria †Infraorder Coelophysoidea †Infraorder Ceratosauria†Subdivision Abelisauroidea Infraorder Tetanurae†Division Megalosauria†Sudivision Spinosauroidea†Family Megalosauridae †Family Spinosauridae †Division Carnosauria†Subdivision Allosauroidea†Family Allosauridae †Family Carcharodontosauridae Division Coelurosauria†Family Coeluridae Subdivision Maniraptoriformes†Family Tyrannosauridae †Family Ornithomimidae Infradivision Maniraptora†Family Alvarezsauridae †Family Therizinosauridae †Cohort Deinonychosauria†Family Troodontidae †Family Dromaeosauridae Class Aves †Suborder Sauropodomorpha †Thecodontosaurus †Family Plateosauridae †Riojasaurus †Family Massospondylidae †Infraorder Sauropoda†Family Vulcanodontidae †Family Omeisauridae †Division Neosauropoda†Family Cetiosauridae †Family Diplodocidae †Subdivision Macronaria†Family Camarasauridae †Infradivision Titanosauriformes†Family Brachiosauridae †Cohort Somphospondyli†Family Euhelopodidae †Family Titanosauridae †ଅର୍ନିଥିସ୍କିଆ ବର୍ଗ †Family Pisanosauridae †Family Fabrosauridae †Suborder Thyreophora †Family Scelidosauridae †Infraorder Stegosauria †Infraorder Ankylosauria †Family Nodosauridae †Family Ankylosauridae †Suborder Cerapoda †Infraorder Pachycephalosauria †Infraorder Ceratopsia†Family Psittacosauridae †Family Protoceratopsidae †Family Ceratopsidae †Infraorder Ornithopoda†Family Heterodontosauridae †Family Hypsilophodontidae †Family Iguanodontidae * †Family Hadrosauridae Weishampel/Dodson/Osmólska ଶ୍ରେଣୀବିଭାଗ ସରିସ୍କିଆ (Tyrannosaurus /Allosaurus > Triceratops /Stegosaurus )
Herrerasauria (Herrerasaurus > Liliensternus , Plateosaurus )Herrerasauridae (Herrerasaurus + Staurikosaurus ) ? Eoraptor lunensis Sauropodomorpha (Saltasaurus > Theropoda )? Saturnalia tupiniquim ? Thecodontosauridae Prosauropoda (Plateosaurus > Sauropoda)? Thecodontosauridae ? Anchisauria (Anchisaurus + Melanorosaurus )? Anchisauridae (Anchisaurus > Melanorosaurus) ? Melanorosauridae (Melanorosaurus > Anchisaurus ) Plateosauria (Jingshanosaurus + Plateosaurus )Massospondylidae Yunnanosauridae Plateosauridae (Plateosaurus > Yunnanosaurus , Massospondylus ) Sauropoda (Saltasaurus > Plateosaurus )? Anchisauridae ? Melanorosauridae Blikanasauridae Vulcanodontidae Eusauropoda (Shunosaurus + Saltasaurus )? Euhelopodidae Mamenchisauridae Cetiosauridae (Cetiosaurus > Saltasaurus ) Neosauropoda (Diplodocus + Saltasaurus )Diplodocoidea (Diplodocus > Saltasaurus )Rebbachisauridae (Rebbachisaurus > Diplodocus ) FlagellicaudataDicraeosauridae (Dicraeosaurus > Diplodocus ) Diplodocidae (Diplodocus > Dicraeosaurus ) Macronaria (Saltasaurus > Diplodocus )? Jobaria tiguidensis Camarasauromorpha (Camarasaurus + Saltasaurus )Camarasauridae Titanosauriformes (Brachiosaurus + Saltasaurus )Brachiosauridae (Brachiosaurus > Saltasaurus ) Titanosauria (Saltasaurus > Brachiosaurus )Andesauridae Lithostrotia (Malawisaurus + Saltasaurus )Isisaurus colberti Paralititan stromeri Nemegtosauridae Saltasauridae (Opisthocoelicaudia + Saltasaurus ) Theropoda (Passer domesticus > Cetiosaurus oxoniensis )? Eoraptor lunensis ? Herrerasauridae Ceratosauria (Ceratosaurus nasicornis > Aves)? Coelophysoidea (Coelophysis > Ceratosaurus )? Dilophosaurus wetherilli Coelophysidae (Coelophysis + Megapnosaurus ) ? Neoceratosauria (Ceratosaurus > Coelophysis )Ceratosauridae Abelisauroidea (Carnotaurus sastrei > C. nasicornis )Abelisauria (Noasaurus + Carnotaurus )Noasauridae Abelisauridae (Abelisaurus comahuensis + C. sastrei )Carnotaurinae (Carnotaurus > Abelisaurus ) Abelisaurinae (Abelisaurus > Carnotaurus ) Tetanurae (P. domesticus > C. nasicornis )? Spinosauroidea (Spinosaurus aegyptiacus > P. domesticus )Megalosauridae (Megalosaurus bucklandii > P. domesticus , S. aegyptiacus , Allosaurus fragilis )Megalosaurinae (M. bucklandii > Eustreptospondylus oxoniensis ) Eustreptospondylinae (E. oxoniensis > M. bucklandii ) Spinosauridae (S. aegyptiacus > P. domesticus , M. bucklandii , A. fragilis )Baryonychinae (Baryonyx walkeri > S. aegyptiacus ) Spinosaurinae (S. aegyptiacus > B. walkeri ) Avetheropoda (A. fragilis + P. domesticus )Carnosauria (A. fragilis > Aves)? Spinosauroidea Monolophosaurus jiangi Allosauroidea (A. fragilis + Sinraptor dongi )Allosauridae (A. fragilis > S. dongi , Carcharodontosaurus saharicus ) Sinraptoridae (S. dongi > A. fragilis , C. saharicus ) Carcharodontosauridae (C. saharicus > A. fragilis , S. dongi ) Coelurosauria (P. domesticus > A. fragilis )Compsognathidae (Compsognathus longipes > P. domesticus ) Proceratosaurus bradleyi Ornitholestes hermanni Tyrannoraptora (Tyrannosaurus rex + P. domesticus )Coelurus fragilis Tyrannosauroidea (T. rex > Ornithomimus velox , Deinonychus antirrhopus , A. fragilis )Dryptosauridae Tyrannosauridae (T. rex + Tarbosaurus bataar + Daspletosaurus torosus + Albertosaurus sarcophagus + Gorgosaurus libratus )Tyrannosaurinae (T. rex > A. sarcophagus ) Albertosaurinae (A. sarcophagus > T. rex ) Maniraptoriformes (O. velox + P. domesticus )Ornithomimosauria (Ornithomimus edmontonicus + Pelecanimimus polyodon )Harpymimidae Garudimimidae Ornithomimidae Maniraptora (P. domesticus > O. velox )Oviraptorosauria (Oviraptor philoceratops > P. domesticus )Caenagnathoidea (O. philoceratops + Caenagnathus collinsi )Caenagnathidae (C. collinsi > O. philoceratops ) Oviraptoridae (O. philoceratops > C. collinsi )Oviraptorinae (O. philoceratops + Citipati osmolskae ) Therizinosauroidea (Therizinosaurus + Beipiaosaurus )Alxasauridae Therizinosauridae Paraves (P. domesticus > O. philoceratops )Eumaniraptora (P. domesticus + D. antirrhopus )Deinonychosauria (D. antirrhopus > P. domesticus or Dromaeosaurus albertensis + Troodon formosus )Troodontidae (T. formosus > Velociraptor mongoliensis ) Dromaeosauridae (Microraptor zhaoianus + Sinornithosaurus millenii + V. mongoliensis ) Avialae (Archaeopteryx + Neornithes) ଅର୍ନିଥିସ୍କିଆ (Iguanodon /Triceratops > Cetiosaurus /Tyrannosaurus )
? Lesothosaurus diagnosticus ? Heterodontosauridae Genasauria (Ankylosaurus + Triceratops )Thyreophora (Ankylosaurus > Triceratops )Scelidosauridae Eurypoda (Ankylosaurus + Stegosaurus )Stegosauria (Stegosaurus > Ankylosaurus )Huayangosauridae (Huayangosaurus > Stegosaurus ) Stegosauridae (Stegosaurus > Huayangosaurus )Dacentrurus armatus Stegosaurinae (Stegosaurus > Dacentrurus ) Ankylosauria (Ankylosaurus > Stegosaurus )Ankylosauridae (Ankylosaurus > Panoplosaurus )Gastonia burgei Shamosaurus scutatus Ankylosaurinae (Ankylosaurus > Shamosaurus ) Nodosauridae (Panoplosaurus > Ankylosaurus ) Cerapoda (Triceratops > Ankylosaurus )Ornithopoda (Edmontosaurus > Triceratops )? Lesothosaurus diagnosticus ? Heterodontosauridae EuornithopodaHypsilophodon foxii Thescelosaurus neglectus Iguanodontia (Edmontosaurus > Thescelosaurus )Tenontosaurus tilletti Rhabdodontidae DryomorphaDryosauridae AnkylopollexiaCamptosauridae StyracosternaLurdusaurus arenatus Iguanodontoidea (=Hadrosauriformes)Iguanodontidae Hadrosauridae (Telmatosaurus + Parasaurolophus )Telmatosaurus transsylvanicus EuhadrosauriaLambeosaurinae Saurolophinae (=Hadrosaurinae) MarginocephaliaPachycephalosauria (Pachycephalosaurus wyomingensis > Triceratops horridus )Goyocephala (Goyocephale + Pachycephalosaurus )Homalocephaloidea (Homalocephale + Pachycephalosaurus) Homalocephalidae Pachycephalosauridae Ceratopsia (Triceratops > Pachycephalosaurus )Psittacosauridae NeoceratopsiaCoronosauriaProtoceratopsidae Bagaceratopidae CeratopsoideaLeptoceratopsidae CeratopsomorphaCeratopsidaeCentrosaurinae Chasmosaurinae ଆହୁରି ଦେଖନ୍ତୁ ଡାଇନୋସର ଜାତିର ତାଲିକା
ଟୀକା ଆଧାର Benton, Michael J. (2004). Vertebrate Palaeontology, Third Edition . Blackwell Publishing. p. 472 pp. ISBN 9780632056378 . Owen, Richard (1842). "Report on British Fossil Reptiles: Part II". Report of the British Association for the Advancement of Science . 11 : 60–204. Seeley, Harry Govier (1888). "On the classification of the Fossil Animals commonly named Dinosauria". Proceedings of the Royal Society of London . 43 (258–265): 165–171. Bibcode:1887RSPS...43..165S . doi:10.1098/rspl.1887.0117 . .Weishampel, David B. (2004). Dodson, Peter; Osmólska, Halszka (eds.). The Dinosauria, Second Edition . University of California Press. p. 861 pp. ISBN 0-520-24209-2 .