Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Đại học, trường đại học , học viện và viện hàn lâm là các cơ sở giáo dục bậc cao đào tạo các bậc đại học và sau đại học , mang tính mở. Chất lượng đào tạo, nghiên cứu khoa học, danh giá với nhà tuyển dụng, phạm vi ảnh hưởng của trường và thành tích cựu sinh viên tạo nên danh tiếng của trường đại học. Trường đại học đầu tiên tại Việt Nam (đào tạo Nho học) được thành lập từ năm 1076 mang tên Quốc tử giám , tuy vậy, đại học theo thiết chế hiện đại đầu tiên của Việt Nam được thành lập từ năm 1907, mang tên Viện Đại học Đông Dương (Đại học Quốc gia Hà Nội ngày nay).[1]
Mô hình đại học tại Việt Nam nổi bật với các trường đại học chuyên ngành, đa ngành độc lập. Mô hình đại học đa thành viên tập hợp nhiều trường đại học thành viên ít được phát triển hơn tại Việt Nam. Đối với các trường đại học công lập có hai cơ chế hoạt động chính đó là nhà nước kiểm soát và tự chủ. Với cơ chế tự chủ các trường đại học sẽ được quyền chủ động về vấn đề nhân sự, chương trình đào tạo, hoạt động nghiên cứu khoa học và tài chính vì vậy nhà nước giảm ngân sách cấp cho nhóm trường này.[2] [3]
Học viện hay viện hàn lâm là mô hình giáo dục được phát triển từ đại học, ra đời sau này. So với đại học, học viện và viện hàn lâm chú trọng nghiên cứu hơn. Viện hàn lâm là cơ sở giáo dục bậc cao cấp cao nhất, thành viên của viện hàn lâm thường bao gồm những cá nhân xuất chúng trong những lĩnh vực có liên quan, những người được các thành viên khác bầu chọn, hoặc được chính phủ bổ nhiệm, chỉ đào tạo bậc sau đại học. Giá trị văn bằng được cấp bởi đại học và học viện là tương đương nhau.
Danh sách các trường đại học công lập sửa mã nguồn Các trường đại học trực thuộc các Bộ, Ban, Ngành sửa mã nguồn STT Tên trường đại học Tên viết tắt Mã Trường Nhóm ngành đào tạo Thành lập Địa chỉ Đơn vị chủ quản, trực thuộc 1 Đại học Bách khoa Hà Nội HUST BKA Đa ngành (kỹ thuật) 1956 Quận Hai Bà Trưng Bộ Giáo dục và Đào tạo 2 Trường Đại học Công đoàn TUU LDA Đa ngành (kinh tế) 1946 Quận Đống Đa Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam 3 Trường Đại học Công nghệ Giao thông vận tải UTT GTA Đa ngành (kỹ thuật, công nghệ, kinh tế, vận tải) 1945 Quận Thanh Xuân Bộ Giao thông Vận tải 4 Trường Đại học Tài nguyên & Môi trường Hà Nội HUNRE DMT Đa ngành (môi trường, kinh tế, kỹ thuật) 1955 Quận Bắc Từ Liêm Bộ Tài nguyên và Môi trường 5 Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội HAUI DCN Đa ngành 1898 Bộ Công Thương 6 Trường Đại học Công nghiệp Việt-Hung VIU VHD Kỹ thuật 1977 Thị xã Sơn Tây 7 Trường Đại học Dược Hà Nội HUP DKH Dược 1902 Quận Hoàn Kiếm Bộ Y tế 8 Trường Đại học Điện lực EPU DDL Đa ngành (kỹ thuật) 1898 Quận Bắc Từ Liêm Bộ Công Thương 9 Trường Đại học Giao thông Vận tải UTC GHA Đa ngành 1945 Quận Đống Đa Bộ Giáo dục và Đào tạo 10 Trường Đại học Hà Nội HANU NHF 1959 Quận Thanh Xuân 11 Trường Đại học Khoa học và Công nghệ HN USTH KCN Khoa học, công nghệ 2009 Quận Cầu Giấy Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam 12 Trường Đại học Kiểm sát Hà Nội TKS DKS Luật 1970 Quận Hà Đông Viện Kiểm sát nhân dân tối cao 13 Trường Đại học Kiến trúc Hà Nội HAU KTA Kiến trúc 1969 Quận Hà Đông Bộ Xây dựng 14 Trường Đại học Kinh tế - Kỹ thuật Công nghiệp UNETI DKK Kinh tế, Kỹ thuật 1956 Quận Hai Bà Trưng Bộ Công thương 15 Trường Đại học Kinh tế Quốc dân NEU KHA Kinh tế Bộ Giáo dục và Đào tạo 16 Trường Đại học Lao động - Xã hội ULSA DLX Kinh tế, lao động, xã hội 1961 Quận Cầu Giấy Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội 17 Trường Đại học Lâm nghiệp Việt Nam VNUF LNH Đa ngành 1964 Huyện Chương Mỹ Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn 18 Trường Đại học Luật Hà Nội HLU LPH Luật 1979 Quận Đống Đa Bộ Tư Pháp 19 Trường Đại học Mỏ - Địa chất HUMG MDA Đa ngành (kỹ thuật) 1966 Quận Bắc Từ Liêm Bộ Giáo dục và Đào tạo 20 Trường Đại học Mỹ thuật Công nghiệp MTC Mỹ thuật Quận Đống Đa 21 Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam MTH 1924 Quận Hai Bà Trưng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch 22 Trường Đại học Ngoại thương FTU NTH Kinh tế, thương mại 1960 Quận Đống Đa Bộ Giáo dục và Đào tạo 23 Trường Đại học Sân khấu - Điện ảnh Hà Nội SKDA SKD Nghệ thuật 1980 Quận Cầu Giấy Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch 24 Trường Đại học Sư phạm Hà Nội HNUE SPH Giáo dục 1951 Bộ Giáo dục và Đào tạo 25 Trường Đại học Sư phạm Nghệ thuật TW NUAE GNT Nghệ thuật 1970 Quận Thanh Xuân 26 Trường Đại học Sư phạm TDTT Hà Nội HUPES TDH Thể dục thể thao 1961 Huyện Chương Mỹ 27 Trường Đại học Thủy lợi TLU TLA Đa ngành (kỹ thuật) 1959 Quận Đống Đa Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn 28 Trường Đại học Thương mại TMU TMA Kinh tế, thương mại 1960 Quận Cầu Giấy Bộ Giáo dục và Đào tạo 29 Trường Đại học Văn hóa Hà Nội HUC VHH Văn hóa 1959 Quận Đống Đa Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch 30 Trường Đại học Xây dựng Hà Nội HUCE XDA Xây dựng 1966 Quận Hai Bà Trưng Bộ Giáo dục và Đào tạo 31 Trường Đại học Y Hà Nội HMU YHB Y khoa 1902 Quận Đống Đa Bộ Y tế 32 Trường Đại học Y tế Công cộng HUPH YTC 2001 Quận Bắc Từ Liêm 33 Trường Đại học Thủ đô Hà Nội HNMU HNM Đa ngành (sư phạm) 1959 Quận Cầu Giấy UBND Thành phố Hà Nội 34 Trường Đại học Công nghiệp Dệt may HN CCM Quản lý, dệt may, thời trang 1976 Huyện Gia Lâm Bộ Công Thương 35 Trường Đại học Mở Hà Nội HOU MHN Đa ngành 1993 Quận Hai Bà trưng Bộ Giáo dục và Đào tạo 36 Trường Đại học Văn hóa - Nghệ thuật Quân đội ZNH Nghệ thuật 1955 Quận Đống Đa Bộ Quốc phòng 37 Trường Đại học Cảnh sát Phòng cháy chữa cháy PCH Công an 1999 Quận Thanh Xuân Bộ Công an
STT Tên học viện Tên viết tắt Mã Trường Nhóm ngành đào tạo Thành lập Địa chỉ Đơn vị chủ quản; trực thuộc 1 Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam VNAM NVH Âm nhạc 1956 Quận Đống Đa Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch 2 Học viện Múa Việt Nam VNAD Nghệ thuật 1959 Quận Cầu Giấy 3 Học viện Báo chí và Tuyên truyền AJC HBT Văn hoá, báo chí, truyền thông 1962 Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh 4 Học viện Biên phòng BPH Công an, quân đội 1963 Thị xã Sơn Tây Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng 5 Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông PTIT BVH Kỹ thuật, công nghệ 1997 Quận Hà Đông Bộ Thông tin và Truyền thông 6 Học viện Chính trị HCB Chính trị 1951 Bộ Quốc phòng 7 Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh HCMA Chính trị 1945 Quận Cầu Giấy Ban Chấp hành Trung ương Đảng 8 Học viện Chính trị Khu vực I APRI 1953 Quận Thanh Xuân Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh 9 Học viện Hành chính Quốc gia (Việt Nam) NAPA HCH Hành chính công 1959 Quận Đống Đa Bộ Nội vụ 10 Học viện Kỹ thuật Mật mã VACT KMA Mật mã 1995 Huyện Thanh Trì Ban Cơ yếu Chính phủ 11 Học viện Ngân hàng BAV NHH Kinh tế 1961 Quận Đống Đa Ngân hàng Nhà nước Việt Nam 12 Học viện Ngoại giao DAV HQT Kinh tế, luật, quan hệ quốc tế, truyền thống quốc tế 1959 Bộ Ngoại giao 13 Học viện Nông nghiệp Việt Nam VNUA HVN Đa ngành 1956 Huyện Gia Lâm Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn 14 Học viện Phụ nữ Việt Nam VWA HPN 1960 Quận Đống Đa Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam 15 Học viện Tòa án CTA HTA Luật, Thẩm phán, Thư kí, thẩm tra viên 1960 Huyện Gia Lâm Tòa án nhân dân tối cao 16 Học viện Tư pháp HVC Tư pháp 2004 Quận Cầu Giấy Bộ Tư pháp 17 Học viện Tài chính AOF HTC Kinh tế, Tài chính, Ngân hàng, Kế toán, Kiểm toán 1963 Quận Bắc Từ Liêm Bộ Tài chính 18 Học viện Quân y (Đại học Y - Dược Lê Hữu Trác)
YQH Y khoa 1949 Quận Hà Đông Bộ Quốc phòng 19 Học viện Y dược học cổ truyền Việt Nam HYD 2005 Bộ Y tế 20 Học viện Chính sách và Phát triển APD HCP Chính sách, kế hoạch, đầu tư 2008 Huyện Hoài Đức Bộ Kế hoạch và Đầu tư 21 Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam VYA HTN 1995 Quận Đống Đa Đoàn TNCS Hồ Chí Minh 22 Học viện An ninh nhân dân T31/T01/C500 ANH Công an 1946 Quận Hà Đông Bộ Công an 23 Học viện Cảnh sát nhân dân T32/T02/T18 CSH 1968 Quận Bắc Từ Liêm 24 Học viện Phòng không - Không quân KPH Quân đội 1964 Thị xã Sơn Tây Bộ Quốc phòng 25 Trường Đại học Sĩ quan Đặc công DCH 1967 Huyện Chương Mỹ Binh chủng Đặc công, Quân đội Nhân dân Việt Nam 26 Trường Đại học Sĩ quan Pháo binh PBH 1957 Thị xã Sơn Tây Binh chủng Pháo binh, Quân đội Nhân dân Việt Nam 27 Trường Đại học Sĩ quan Phòng hóa HGH 1976 Binh chủng Hóa học, Quân đội Nhân dân Việt Nam 28 Trường Đại học Sĩ quan Lục quân 1 (Trường Đại học Trần Quốc Tuấn)LAH 1945 Bộ Quốc phòng 29 Học viện Quản lý Giáo dục HVQ Giáo dục 2006 Quận Thanh Xuân Bộ Giáo dục và Đào tạo 30 Học viện Kỹ thuật Quân sự MTA KQH Kỹ thuật 1966 Quận Cầu Giấy Bộ Quốc phòng 31 Học viện Hậu cần HEH Hậu cần 1993 Quận Long Biên 32 Học viện Khoa học Quân sự MSA NQH Quân đội 1957 Quận Hoàng Mai 33 Học viện Dân tộc VAEM HVD Dân tộc 2016 Quận Nam Từ Liêm Ủy ban Dân tộc 34 Học viện Quốc phòng Quân đội 1976 Quận Cầu Giấy Bộ Quốc phòng 35 Trường Đại học Sĩ quan Chính trị LCH 1976 Huyện Thạch Thất 36 Học viện Chính trị Công an Nhân dân T29/T03 HCA Công an 1971 Huyện Sóc Sơn Bộ Công an
Danh sách các trường đại học ngoài công lập sửa mã nguồn Danh sách các trường cao đẳng sửa mã nguồn Trường Cao đẳng Thực hành FPT (Quận Nam Từ Liêm) Trường Cao đẳng Kinh tế Công nghiệp (Quận Cầu Giấy) Trường Cao đẳng Y Dược Tuệ Tĩnh Hà Nội (Quận Bắc Từ Liêm) Trường Cao đẳng Công nghiệp In (Quận Bắc Từ Liêm) Trường Cao đẳng Công nghệ và Kinh tế (Huyện Sóc Sơn) Trường Cao đẳng Nghề Bách Khoa Hà Nội (Quận Hai Bà Trưng) Trường Cao đẳng Y Hà Nội (Quận Nam Từ Liêm) Trường Cao đẳng Đại Việt (Quận Nam Từ Liêm) Trường Cao đẳng nghề Công nghệ cao (Quận Nam Từ Liêm) Trường Cao đẳng nghề Phú Châu (Quận Thanh Xuân) Trường Cao đẳng Cộng đồng (Quận Cầu Giấy) Trường Cao đẳng Cộng đồng Hà Tây (Huyện Chương Mỹ) Trường Cao đẳng Du lịch (Quận Bắc Từ Liêm) Trường Cao đẳng Điện tử - Điện lạnh (Quận Cầu Giấy) Trường Cao đẳng Nghệ thuật (Quận Hoàn Kiếm) Trường Cao đẳng Nông nghiệp và phát triển nông thôn Bắc Bộ (Huyện Chương Mỹ) Trường Cao đẳng Sư phạm Trung ương (Quận Cầu Giấy) Trường Cao đẳng Sư phạm Hà Tây (Huyện Thường Tín) Trường Cao đẳng Y tế (Quận Đống Đa)Trường Cao đẳng Y tế Hà Đông (Quận Hà Đông) Trường Cao đẳng Y tế Bạch Mai (Quận Đống Đa) Trường Cao đẳng Kinh tế Kỹ thuật (Quận Cầu Giấy) Trường Cao đẳng Kinh tế Kỹ thuật Thương mại (Quận Hà Đông) Trường Cao đẳng nghề cơ điện (Quận Cầu Giấy) Trường Cao đẳng Thương mại và du lịch (Quận Cầu Giấy) Trường Cao đẳng Công nghệ (Quận Bắc Từ Liêm) Trường Cao đẳng Kinh tế - Kỹ thuật Trung ương (Huyện Gia Lâm) Trường Cao đẳng Xây dựng Công trình Đô thị (Huyện Gia Lâm) Trường Cao đẳng Xây dựng số 1 (Quận Nam Từ Liêm) Trường Cao đẳng Y dược Yersin Trường Cao đẳng Y khoa Phạm Ngọc Thạch Trường Cao đẳng nghề Long Biên (Quận Long Biên) Trường Cao đẳng nghề Công nghiệp Hà Nội (Quận Đống Đa) Trường Cao đẳng Truyền hình, Đài Truyền hình Việt Nam (Huyện Thường Tín) Trường Cao đẳng Phát thanh - Truyền hình I, Đài Tiếng nói Việt Nam (Quận Hai Bà Trưng)