1 sè-kí ê Lô-má-lâng Gaius Plinius Secundus phian ê Naturalis Historiae sī só͘ chai-iáⁿ siōng chá ê pek-kho-choân-su chok-phín. Tang-tiong i kì 37 chiuⁿ koan-hē phok-bu̍t-ha̍k, kiàn-tio̍k, i-ha̍k, tē-chit, tē-lí, kiam kî-tha ê sè-sū. Chiàu i tī thâu-sū kóng--ê, sī tùi chhiau-kòe 200-ê chok-chiá ê 2000 hāng chok-phín khì chéng-lí chhut 20,000 kiāⁿ sū-si̍t, koh ka-thiam i kò-jîn ê keng-giām.
Au-chiuTiong-sè-kí ha̍k-chiá Seville ê Isidore tī tāi-iok 630 nî phian ê Etymologiae sǹg-sī hit-ê sî-tâi ê thâu-chi̍t pō͘ pek-kho-choân-su. Tang-tiong hâm 448 chiuⁿ, lóng-chóng 20 kńg.