Arelerland
Arelerland (lúxemborgska: Arelerland; þýska: Arelerland; franska: Pays d'Arlon ; hollenska: Land van Aarlen) er hefðbundna lúxemborgsku-mælandi landsvæðið í Belgísku Lóþringu, sem er núna byrjað að mæla frönsku. Arlon er höfuðborg landsvæðisins og menningar- og efnahagsmiðstöð landsins.
Þessi grein þarfnast hreingerningar svo hún hæfi betur sem grein hér á Wikipediu. |
Landsvæðið er við Gaume að vestan og Lúxemborg við svæðið að austan. Það er sunnan við Ardennes. Það er í arrondissement Arlon og gerir upp meginhluta þess, sem er hluti af héraðinu Lúxemborg.
Tungumál
Í Arelerlandi hefur lúxemborgska verið töluð í margar aldir, tungumálið er kennt við og einnig talað í Lúxemborg. Árið 1990, Franska samfélag Belgíu viðurkenndi lúxemborgsku sem tungumál landsvæðisins, en gerði samt ekkert meir til að færa tungumálið í daglegt líf Arelerlendinga.
Tungumálatal í Arelerlandi
Þessar tölur fást í tungumálatali úr Belgíska Ríkisblaðið. Hér er hægt að sjá að tungumálaskiptin yfir í frönsku úr þýsku/lúxemborgsku geta verið séð.
- NL: Hollenska
- FR: Franska
- DE: Þýska (Lúxemborgska var lengi talin sem mállýska í þýsku og er því ekki talið lúxemborgsku sem sér)
Móðurmál
| Ár | NL fjöldi | FR fjöldi | DE fjöldi | NL hlutfall | FR hlutfall | DE hlutfall |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1910 | 253 | 9,997 | 30,124 | 0.6% | 24.8% | 74.6% |
| 1920 | 217 | 16,623 | 22,936 | 0.5% | 41.8% | 57.7% |
| 1930 | 155 | 21,928 | 18,646 | 0.4% | 53.8% | 45.8% |
| 1947 | 116 | 36,467 | 2,411 | 0.3% | 93.5% | 6.2% |
Tungumálakunnáta
Eins og mörg landsvæði þar sem tungumál mætast þá er Arelerland, eins og Lúxemborg í nútímanum, fjöltungumálasvæði og hefur lengi verið það. Þó það voru til þorp sem töluðu eingöngu lúxemborgsku/þýsku þá voru einnig margir sem töluðu frönsku eða hollensku með.
| Ár | Eingöngu NL fjöldi | NL & FR fjöldi | Eingöngu FR fjöldi | FR & DE fjöldi | eingöngu DE fjöldi | DE & NL fjöldi | NL & FR & DE fjöldi | Enginn þeirra fjöldi | Eingöngu NL hlutfall | NL & FR hlutfall | Eingöngu FR hlutfall | FR & DE hlutfall | Eingöngu DE hlutfall | DE & NL hlutfall | NL & FR & DE hlutfall |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1846 | 299 | 3,909 | 24,275 | 1.0% | 13.7% | 85.2% | |||||||||
| 1866 | 68 | 127 | 3,221 | 6,342 | 19,465 | 23 | 68 | 1 | 0.2% | 0.4% | 11.0% | 21.6% | 66.4% | 0.1% | 0.2% |
| 1880 | 362 | 161 | 3,799 | 9,459 | 16,007 | 8 | 75 | 60 | 1.2% | 0.5% | 12.7% | 31.7% | 53.6% | 0.0% | 0.3% |
| 1890 | 7 | 179 | 4,827 | 13,523 | 14,818 | 14 | 327 | 2 | 0.0% | 0.5% | 14.3% | 40.1% | 44.0% | 0.0% | 1.0% |
| 1900 | 144 | 323 | 6,203 | 18,950 | 10,108 | 11 | 294 | 1,867 | 0.4% | 0.9% | 17.2% | 52.6% | 28.1% | 0.0% | 0.8% |
| 1910 | 122 | 415 | 8,045 | 20,670 | 10,892 | 7 | 238 | 2,165 | 0.3% | 1.0% | 19.9% | 51.2% | 27.0% | 0.0% | 0.6% |
| 1920 | 94 | 407 | 11,566 | 20,842 | 6,715 | 2 | 350 | 1,346 | 0.2% | 1.0% | 28.9% | 52.1% | 16.8% | 0.0% | 0.9% |
| 1930 | 45 | 432 | 15,914 | 18,456 | 5,562 | 7 | 326 | 1,763 | 0.1% | 1.1% | 39.1% | 45.3% | 13.7% | 0.0% | 0.8% |
| 1947 | 14 | 675 | 27,234 | 9,726 | 733 | 4 | 1,071 | 1,605 | 0.0% | 1.7% | 69.0% | 24.6% | 1.9% | 0.0% | 2.7% |
Sveitarfélög og þorp í Arelerlandi
Þetta eru landsvæði í Arelerlandi þar sem lúxemborgska er töluð í nútímanum eða hafa sögulega verið lúxemborgsku-mælandi svæði.Fyrst er nafnið á þorpinu/sveitarfélaginu á frönsku en svo á lúxemborgsku.
- Sveitarfélagið Arlon (Arel)
- Arlon (Arel): Clairefontaine (Badebuerg), Fouches (Affen), Sampont (Sues), Sesselich (Siesselech)
- Autelbas (Nidderälter): Autelhaut (Uewerälter), Barnich (Barnech), Stehnen (Stienen), Sterpenich (Sterpenech), Weyler (Weller)
- Bonnert (Bunnert): Frassem (Fruessem), Seymerich (Seimerech), Viville (Alenuewen), Waltzing (Walzeng)
- Guirsch (Giisch): Heckbous (Heckbus)
- Heinsch (Häischel): Freylange (Frällen), Schoppach (Schappech), Stockem (Stackem)
- Toernich (Ternech): Udange (Eiden)
- Sveitarfélagið Attert (Atert)
- Attert (Atert): Grendel (Grendel), Luxeroth (Luxeroth), Post, Schadeck (Schuedeck), Schockville (Schakeler)
- Nobressart (Gehaanselchert): Almeroth (Almeroth), Heinstert (Heeschtert)
- Nothomb (Noutem): Parette (Parrt), Rodenhoff (Roudenhaff)
- Thiaumont (Diddebuerg): Lischert (Leschert)
- Tontelange (Tontel): Metzert (Metzert)
- Sveitarfélagið Aubange (Éibeng)
- Aubange (Éibeng)
- Athus (Attem): Guerlange (Gierleng)
- Halanzy (Hueldang): Aix-sur-Cloie (Esch-op-der Huurt), Battincourt (Beetem)
- Rachecourt (Reissich)
- Sveitarfélagið Martelange (Maartel): Grumelange, Radelange
- Sveitarfélagið Messancy (Miezeg)
- Messancy (Miezeg): Differt (Déifert), Longeau (Laser), Turpange (Tiirpen)
- Habergy (Hiewerdang): Bébange (Bieben), Guelff (Gielef)
- Hondelange (Hondeleng)
- Sélange (Séilen)
- Wolkrange (Woulker): Buvange (Béiwen)
- Þorp sem mynda hluta af Arelerlandi en sveitarfélagið er ekki allt í Arelerlandi
- Hachy (Häerzeg), svæði í sveitarfélaginu Habay
- Tintange (Tënnen), svæði í sveitarfélaginu Fauvillers
- Bodange (Biedeg)
- Warnach (Warnech)
- Wisembach (Wiisbech)
External links
