ഇമ്രെ നാഗി
1950-കളിൽ, സോവിയറ്റ് ചേരിയിൽ നിന്നു സ്വതന്ത്രമായ 'പുതുപന്ഥാവിൽ' (New-Course) ഹംഗറിയിലെ സോഷ്യലിസ്റ്റ് ഭരണത്തേയും കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് കക്ഷിയേയും നയിക്കാൻ ശ്രമിച്ച നേതാവായിരുന്നു ഇമ്രെ നാഗി (ജനനം: 7 ജൂൺ 1896; മരണം: 16 ജൂൺ 1958). രണ്ടു വട്ടം അദ്ദേഹം ഹംഗറിയിൽ പ്രധാനമന്ത്രിയായിരുന്നു. 1953-ൽ ആദ്യമായി അധികാരത്തിലെത്തിയ നാഗിയുടെ 'പുതുപത്ഥാവ്' സോവിയറ്റു നേതൃത്വത്തിന്റെ അപ്രീതി നേടിയതോടെ 1955 ഏപ്രിൽ മാസത്തിൽ അദ്ദേഹം അധികാരഭ്രഷ്ടനായി. 1956-ൽ ഒക്ടോബർ 23-നാരംഭിച്ച് നവംബർ 10-ന് അവസാനിച്ച ഹംഗറിയിലെ സോവിയറ്റുവിരുദ്ധ ജനമുന്നേത്തിൽ ഹ്രസ്വകാലത്തേയ്ക്ക് വീണ്ടും അധികാരത്തിലെത്തിയ അദ്ദേഹം, വാഴ്സ സഖ്യസേനയുടെ ഇടപെടലിൽ ആ പ്രതിക്ഷേധം അടിച്ചമർത്തപ്പെട്ടതിനെ തുടർന്ന് പിടിയിലായി.
ആദ്യം റഷ്യയിലും തുടർന്ന് ഹംഗറിയിൽ തന്നെയും തടവിൽ കഴിഞ്ഞ ഇമ്രെ നാഗിയെ1958-ൽ, സോവിയറ്റുപക്ഷ സർക്കാർ രാജ്യദ്രോഹക്കുറ്റം ചുമത്തി തൂക്കിക്കൊന്നു. രഹസ്യവിചാരണക്കൊടുവിൽ വിധിച്ച വധശിക്ഷ, നടപ്പാക്കിയതിനു ശേഷമാണ് പരസ്യപ്പെടുത്തിയത്. അദ്ദേഹത്തിന്റെ അനുസ്മരണം കമ്മ്യൂണിസ്റ്റു വ്യവസ്ഥയുടെ പതനം വരെ ഹംഗറിയിൽ നിരോധിക്കപ്പെട്ടിരുന്നു. 1956-ലെ ജനമുന്നേറ്റത്തിൽ മരിച്ച മറ്റു പലർക്കുമൊപ്പം രഹസ്യമായി സംസ്കരിക്കപ്പെട്ടിരുന്ന നാഗിയുടെ സംസ്കാരസ്ഥാനം 1989-ൽ തിരിച്ചറിയപ്പെട്ടപ്പോൾ ഹംഗറി അദ്ദേഹത്തിനു ആദരപൂർവം പുനർസംസ്കാരം നൽകി. [1]