ഓകാപി

ആഫ്രിക്കയൽ എഡ്വേഡ്, ആൽബർട്ട് എന്നീ രണ്ടു തടാകങ്ങൾക്കിടയിൽ കോംഗോതടാകത്തിന്റെ വടക്കുകിഴക്കൻ അതിർത്തിക്കടുത്തായി സെംലികി കാടുകളിൽ ഇവകഴിയുന്നു. ഒറ്റയ്ക്കു നടക്കാൻ ഇഷ്ടപ്പെടുന്ന ഇവ അപൂർ‌‌വമായി ഇണകളായും സഞ്ചരിക്കാറുണ്ട്. ജന്മനാ ഭീരുക്കളായ ഇവ നിശ്ശബ്ദമായിട്ടാണ് കാട്ടിൽ നടക്കുന്നത്. ആക്രമണഭീതി ഉണ്ടാകുമ്പോൽ തല നേരെ മുന്നോട്ടു നീട്ടിപ്പിടിച്ച് അതിവേഗം കുതിച്ചുചാടി അകലെ മറയാൻ ശ്രമിക്കുന്നതായി കാണാം.^[5]

ചുമൽഭാഗത്ത് ഒന്നേമുക്കാൽ മീടറോളം പൊക്കം വരുന്ന ഓകാപി, ഇതിന്റെ ഏകബന്ധുവായ ജിറഫിന്റെ പല സ്വഭാവവിശേഷങ്ങൾഉം പ്രകടിപ്പിക്കുന്നു. ഒരേ ആകൃതിയിലുള്ള തലയോട്, താഴ്ന്നപിൻഭാഗം, നീളം കുറഞ്ഞതും ശിഖ (tufted) പോലെയുള്ളതുമായ വാൽ എന്നിവ രണ്ടിന്റെയും പൊതുസ്വഭാവങ്ങളാണ്. എന്നാൽ ജിറാഫിൽ നിന്നു വ്യത്യസ്തമായി, ഓകാപിയുടെ കഴുത്തും മുൻ‌‌കാലുകളും കുറുകിയതാകുന്നു. കഴുത്തിൽ കുഞ്ചിരോമങ്ങൾ കാണുകയില്ല. ശരീരത്തിൽ ഏതുഭാഗത്തും നാവെത്തിക്കാൻ പാകത്തിൻ തിരിക്കാവുന്നതാണ് കഴുത്ത്. ആൺ-ഓകാപിയിൽ കഠാരയുടെ ആകൃതിയിൽ രണ്ടു ചെറിയ കൊമ്പുകൾ കാണാം. ഇവയുടെ മുന രോമജഡിലമായ തൊലിയുടെ പുറത്തേക്കു തള്ളിനിൽക്കുന്നു. പെണ്ണിനു കൊമ്പുണ്ടായിരിക്കുകയില്ല. തല പൊതുവേ നീണ്ടു കൂർത്തതാണ്. വലിയ ചെവികളിൽ നിന്ന് വളരെ അകന്നാണ് കണ്ണുകൾ സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. നീണ്ടതും അനക്കാവുന്നതുമായ ചുണ്ടുകൾ വൃക്ഷകൊമ്പുകളിൽ നിന്നും ഇലകൾ പറിച്ചെടുക്കുന്നതിനു പറ്റിയ വിധത്തിലുള്ളതാണ്. തലയും കഴുത്തും ഉടലും ചുവന്ന തവിട്ടുനിറം മുതൽ കറുപ്പുവരെ ഏതുമാകാം. കവിൾത്തടങ്ങൾക്ക് മഞ്ഞകലർന്ന വെള്ളനിറമായിരിക്കും; കാലുകളുടെ താഴത്തെ പകുതിക്ക് ക്രീമിന്റെ നിറവും, മുകളിലത്തെ പകുതിയിൽ കുറുകെ കറുപ്പും വെള്ളയും ഇടകലർന്ന വരകളുമാണുള്ളത്. ഈ വരകൾ, ആദ്യകാലങ്ങളിൽ ഇതിനെ വരയൻ കുതിരയുടെ ബന്ധുവായി സംശയിക്കാൻ പ്രേരകമായി. പെണ്ണിന് ആണിനെക്കാൾ വലിപ്പം അല്പം കൂടുതലാണ്. തൂക്കം ശരാശരി 230 കി. ഗ്രാം.^[6]

ഓകാപിയുടെ പ്രത്യേക സ്വഭാവങ്ങളെക്കുറിച്ച് ഇന്നും വ്യക്തമായ അറിവില്ല. പ്രധാനഭക്ഷണം ചതുപ്പുകളിൽ വളരുന്ന കുറ്റിച്ചെടികളാണ്. ചുറ്റുപാടികളോട് ഇണങ്ങിച്ചേരുന്ന വർണമാതൃക (colour pattern) ഇതിനെ പെട്ടെന്നു തിരിച്ചറിയാൻ പറ്റാത്തതാകുന്നു. കാട്ടിനുള്ളിൽ 25 ചുവടിലേറെ ദൂരത്തു നിൽക്കുന്ന ഓകാപിയെ കണ്ടറിയുക അസാധ്യമാണെന്നാണ് അനുഭവസ്ഥർ പറയുന്നത്. ഇക്കാരണത്താൽ ഓകാപിയുടെ വർണമാതൃകയെ സം‌‌രക്ഷക വർണത (protective coloration) എന്ന വിഭാഗത്തിൽ പെടുത്താം. ഇത്രയും വലിപ്പമുള്ള ഒരു മൃഗം ഇക്കാലമത്രയും ശസ്ത്രലോകത്തിന് അജ്ഞാതമായിരുന്നതിന്റെ വിജയകരമായ ഈ പ്രച്ഛന്നാവരണത്തിന്റെ (camouflage) സാന്നിധ്യം തന്നെയാകണം.^[7]

ഓകാപിയുടെ സ്വാദുള്ള ഇറച്ചിക്കും ഭംഗിയേറിയ തോലിനുമായി പിഗ്മികൾ ഇവയെ പതിവായി വേട്ടയാടിയിരുന്നു. ആനയെ പിടിക്കുന്നതുപോലെ കാട്ടിനുള്ളിൽ കുഴികളുണ്ടാക്കി അവയിൽ വീഴ്ത്തിയാണ് ഇതിനെ പിടിക്കുന്നത്. പെട്ടെന്നുള്ള വംശനാശത്തെ അഭിമുഖീകരിച്ചു കൊണ്ടിരിക്കുന്ന ഈ ജീവി 1933-ലെ ഇന്റർനാഷണൽ കൺ‌‌വെൻഷൻ പ്രകാരം ഒരു സംരക്ഷിത മൃഗമായി പ്രഖ്യാപിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്.^[8]

പ്ലയോസീൻ-മയോസീൻ യുഗങ്ങളിൽ (എഴുപതു ലക്ഷം മുതൽ രണ്ടരക്കോടിവരെ വർഷം മുമ്പ്) ജീവിച്ചിരുന്നതും കുറുകിയ കഴുത്തുള്ളവയുമായ ആദിമ (primitive) ജിറാഫുകളുടെ ജീവിച്ചിരിക്കുന്ന പ്രതിനിധിയാണ് ഓകാപി എന്ന് ജന്തുശാസ്ത്രജ്ഞർ കരുതുന്നു. ഇന്നത്തെ ഓകാപിക്ക് ആ പൂർ‌‌വികനിൽ നിന്ന് വലിയ വ്യത്യാസങ്ങളൊന്നും സംഭവിച്ചിട്ടില്ലെന്നാണ് അവരുടെ വിശ്വാസം.^[9]

ഓകാപി എന്ന വിഷയവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ചിത്രങ്ങൾ വിക്കിമീഡിയ കോമൺസിലുണ്ട്.

• http://www.chenowith.k12.or.us/ces/1999_2000/rainforest/potter/okapi.html Archived 2004-09-03 at the Wayback Machine.
• http://www.cartage.org.lb/en/themes/Sciences/Zoology/ClassMammalia/Mammals/OrderArtiodactyla/Okapi/Okapi.htm Archived 2009-01-05 at the Wayback Machine.
• http://www.encyclopedia.com/doc/1E1-okapi.html
• http://diglib1.amnh.org/articles/okapi/okapi1.html
• http://www.brookfieldzoo.org/pagegen/htm/fix/fg/fg_body.asp?sAnimal=Okapi Archived 2010-10-09 at the Wayback Machine.