Ереван
Ереван заримдаа Эривань (арм. Երևան) хот Араратын хөндийн зах, Арменийн тэгш өндөрлөгийн төв хэсэгт Храздан голыг бараадан д.т.д. 990-1390 м өндөрт оршдог Армени улсын нийслэл хот. Севан нуураас эх авдаг Храздан голын хоёр эрэгт гаран өргөжсөн. Нэр зүйлчлэлийн хувьд улсынхаа аймаг (марз)-тай эрх тэнцүү ганц хот нь юм.
Ереван Երևան | |
|---|---|
Арарат уултай Ереваны тэнгэрийн шугам Хунгийн нуур Каскад Гэгээн Грегорийн сүм Цицернакаберд Дуурийн театр Музей Бүгд найрамдах талбай шөнийн үед | |
 Далбаа  Тамга | |
  Ереван Армени дахь Ереваны байршил .png) Ереван Ереван (Эх газрын Ази)  Ереван Ереван (Европ) | |
| Улс |  Армени |
| Суурьшсан (Шенгавит)[5] | МЭӨ 3300 он[6] |
| I Аргишти Еребуни нэртэй байгуулсан | МЭӨ 782 он |
| Хотын статус | 10 сарын 1, 1879[7][8] |
| Арменийн нийслэл | 7 сарын 19, 1918 (де-факто)[9][10] |
| Засаг захиргааны дүүргүүд | 12 |
| Засаг захиргаа | |
| • Төрөл | Хотын дарга–зөвлөл |
| • Биет | Хотын Зөвлөл |
| • Хотын дарга | Тигран Авинян |
| Газар нутаг | |
| • Нийслэл | 223 км2 (86 бээр2) |
| Хамгийн өндөр цэг | 1,390 м (4,560 фут) |
| Хамгийн нам цэг | 865 м |
| Хүн ам (2011 тооллого)[11] | |
| • Нийслэл | 1,060,138 |
| • Тооцоо (2022[12]) | 1,092,800 |
| • Нягтрал | 4,824/км2 (12,490/бээр2) |
| • Бөөгнөрөл (2001 estimate)[13] | 1,420,000 |
| Иргэдийн нэршил | Ереванчууд |
| Цагийн бүс | UTC+04:00 (АМЦ) |
| Бүсийн дугаар | +374 10 |
| Олон улсын нисэх буудал | Звартноц олон улсын нисэх буудал |
| ХХИ (2021) | 0.794[14] өндөр · 1-р байр |
| Вэб сайт | www |
.jpg)
_cropped.jpg)
Түүх
МЭӨ 782 онд I Аргишти ван «Эрэбүни» хэмээх цайзыг энд босгож хот байгуулагдсан гэж үздэг. Он цагийн явцад «Эрэвани», «Эрэван» гэж хувирсаар орчин үед «Ереван» (армениар Երևան [jɛɾɛˈvɑn]) нэртэй болж тогтсон. 658 онд тус хот арабуудын эрхэнд ороод 660 онд арабуудын эсрэг босолого гарч армянууд эрхээ буцааж авчээ.
14-р зуунд хотын хүн ам 15-20 мянган орчим байсан бололтой; харин 1387 онд Ереван хотыг монгол цэргүүд эзлэгдсэн тухай Грегори Халатянц (Khalatiants Gregory, 1349-1425) "Гамшгийн тухай дурсамж" (англи. Remembrance of the Disaster) номонд бичсэн байдаг. Хотыг эзлэн авсан монголчууд энд зоос цутгаж, зоосон дээр хотын нэрийг бичсэн байдаг.
1827 оноос эзлэн авсан хаант Оросын үед хошуу, дараа нь аймгийн хэмжээний хот байсан бол XX зуунд Армени орны түүхэн 13-р нийслэл, засаг захиргаа, аж үйлдвэрийн гол хот болон өндийжээ. 1918-1920 онд Анхдугаар БНАрмУ-ын, 1920-1991 онд ЗСБНАрмУ-ын нийслэл гэж хэлэгдэж байлаа. ЗХУ задран унаснаас хойш буюу 1991 оноос эхлээд тусгаар тогтносон бүрэн эрхт Бүгд Найрамдах Армени Улс (БНАрмУ)-ын нийслэл болсон. XXI зуун гарахад өмнөх үед байгаагүй чөлөөт зах зээл, худалдаа, унд зоогийн газар зэрэг шинэ үеийн үйлчилгээ дэлгэрсэн хот болон хувьсч байгаа.
XX зууны эхэнд Ереван 29 мянган хүнтэй байхад 49% нь азербайжан, 48% нь армени үндэстэн байсан тооцоо бий. Одоо харин арменичууд (99%) дагначихсан. 2011 оны байдлаар улсын хүн амын 34%-тай тэнцэх 1 сая 122 мянган хүн энд оршин сууж байна.
Газар зүй
Цаг уур
| Ереван | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Уур амьсгалын диаграмм | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Сарын дундаж температур болон хур тунадасны хэмжээ: Ереван
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Зураг
Эрэбүнийн туурь
1919 он
Шөнийн үзэмж
Эгц дээрээс харахад
Дүүргүүд
Храздан голын хэсэг
Зургийн үзэсгэлэнгийн байр
Ереваны усан хүрээлэн
«Москва» кино театр
Метроны шугам
Хүсний зах
Цахим холбоос
Commons: Ереван – Викимедиа дуу дүрсний сан