ရောဘတ် ဘွိုင်းလ်
ရောဘတ် ဘွိုင်းလ် (အင်္ဂလိပ်: Robert Boyle; FRS[၅] (/bɔɪl/) သည် အင်္ဂလိပ်-အိုင်းရစ်[၆] သဘာဝဒဿနဆရာ၊ ဓာတုဗေဒပညာရှင်၊ ရူပဗေဒပညာရှင်၊ တီထွင်သူတစ်ဦးဖြစ်၍ ပထမဆုံးသော ခေတ်သစ်ဓာတုဗေဒပညာရှင်ဟု အများအားဖြင့် ယူဆခံရသောသူလည်းဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့်ပင် ၎င်းသည် ခေတ်သစ်ဓာတုဗေဒပညာရပ်ကို တည်ထောင်သူများစွာထဲက တစ်ဦး၊ လက်တွေ့စမ်းသပ်နိုင်သည့် ခေတ်သစ် သိပ္ပံနည်းကျ နည်းလမ်းဖော်ထုတ်သူ ရှေ့ဆောင်လမ်းပြများစွာမှ တစ်ဦးဟူ၍သတ်မှတ်ကြသည်။ ဘွိုင်းလ်နိယာမ (Boyle's law) ဖြင့် နာမည်ကျော် အထင်ရှားဆုံးဖြစ်၏ ။[၇] ထိုနိယာမက အကယ်၍ အပူချိန်သည် အပိတ်စနစ်၌ ကိန်းသေဖြစ်နေပါက ပကတိဖိအားနှင့် ဓာတ်ငွေ့တစ်ခု၏ ထုထည်တို့ကြား ပြောင်းပြန်အချိုးကျပုံကို ဖော်ပြရှင်းလင်းထားသည်။[၈] ၎င်းရေးသားခဲ့သော လက်ရာစာပေများအနက် The Sceptical Chymist သည် ဒာတုဗေဒပညာရပ်၌ အခြေခံအုတ်မြစ်စာအုပ်တစ်ခုဟူ၍ ယူဆကြ၏ ။ ဘွိုင်းလ်သည် အင်္ဂလီကန်ဂိုဏ်းဝင် ဘာသာတရား ရိုသေကိုင်းရှိုင်းသူဖြစ်၍ ဘာသာတရားဆိုင်ရာ လက်ရာများကြောင့်လည်း ထင်ရှားလူသိများသည်။[၉][၁၀][၁၁][၁၂]
| ရောဘတ် ဘွိုင်းလ် | |
|---|---|
 ၁၆၈၉ တွင် တွေ့ရစဉ် | |
| မွေးဖွား | ၂၅ ဇန်နဝါရီ၊ ၁၆၂၇ အိုင်ယာလန်ဘုရင့်နိုင်ငံ၊ ဝေါတာဖို့ဒ်ကောင်တီ၊ လစ်ဇ်မောရဲတိုက် |
| ဆုံးပါး | ၃၁ ဒီဇင်ဘာ၊ ၁၆၉၁ (အသက် ၆၄) အင်္ဂလန်နိုင်ငံ၊ လန်ဒန်မြို့ |
| နယ်ပယ် | ရူပဗေဒ၊ ဓာတုဗေဒ |
| အဖွဲ့အစည်းဌာန | တော်ဝင်အဖွဲ့အစည်း |
| ပညာရေး | အက်တန်ကောလိပ် |
| တပည့်ကျော်များ | Robert Hooke |
| ကျော်ကြားမှုအရင်းခံ |
|
| သူ့အပေါ် ဩဇာလွှမ်းမိုးသူများ |
|
| သူ၏ဩဇာလွှမ်းမိုးခံ | နယူတန်[၄] |