जलविद्युत उर्जा

जलविद्युत (वा जलविद्युत उर्जा) जलविद्युत बाट उत्पादित विद्युतीय उर्जा हो। २०१५ मा, जलविद्युतले विश्वको कुल बिजुलीको १६.६% र सबै नवीकरणीय बिजुलीको ७०% उत्पादन गर्छ , ^[२] र आगामी २५ बर्ष सम्म प्रत्येक बर्ष लगभग ३.१% बृद्धि हुने अपेक्षा गरिएको छ।

जलविद्युत उत्पादन १५० देशहरुमा गरिन्छ। २०१३ को तथ्य्यांकअनुसार एशिया प्रशान्त क्षेत्रको ३३ प्रतिशत जलविद्युत उत्पादन गरिन्छ। चीन जलविद्युतको सबैभन्दा ठूलो उत्पादक हो। २०१३ मा चीनको उत्पादन ९२० टेरावाट घन्टा थियो, जुन उसको आन्तरिक बिजुली उपयोगको १६.९% हो।

जलविद्युतको लागत तुलनात्मक रुपमा कम छ जसको कारण यसलाई नवीकरणीय बिजुलीको एक प्रतिस्पर्धी स्रोतको रुपमा हेरिन्छ। जलविद्युत परियोजनामा कोइला वा ग्याँस प्लान्टको विपरीत, कुनै पानीको उपभोग हुन्छ। १० मेगावाट भन्दा ठूलो हाइड्रो स्टेशनबाट बिजुलीको सामान्य लागत प्रति किलोवाट घन्टा ३ देखि ५ अमेरिकी सेन्ट हुन्छ। ^[३] उर्जाको माग अनुसार बिद्युत उत्पादन तल माथि गर्न सकिने भएकाले, बाँध र जलाशय सहितको जलविद्युत बिजुली एक लचिलो स्रोत हो। एक पटक एक जालाविद्युत परियोजना निर्माण भएपछि, परियोजनाबाट कुनै प्रत्यक्ष फोहोर उत्पादन हुदैन, र योफोटोभोल्टिक बिजुली संयन्त्रहरु र निश्चित रूप मा जीवाश्म ईन्धन संचालित ऊर्जा संयंत्रहरु को तुलना मा हरितगृह ग्याँसको एक उच्च स्तरमा कम हुन्छ । ^[४]

यद्यपि, जब तल्लो भूमि वर्षा वन क्षेत्रहरुमा निर्माण हुँदा, वन फडानी हुन्छ र हरितगृह ग्याँसहरु पर्याप्त मात्रा मा उत्सर्जन हुन्छ।