अजरबैजान

"अजरबैजान" नांया उद्गमयात कया यक्व कथंया अवधारणात प्रस्तुत जूगु दु। थन्याःगु अवधारणाय् दक्ले प्रचलित अवधारणा कथं थ्व देय्‌या नां "अट्रोपटन" खँग्वःलं वःगु ख। अट्रोपट फारसी अकामीनाईड राजवंशया ईया छगू क्षत्रपति ख। वय्‌कःयात अलेक्जेण्डर महाननं आक्रमण याना बुकल व अट्रोपटनयात स्वाधीनता दत। व ईले थ्व क्षेत्र मीदिया अट्रोपाटिया वा अट्रोपाटीनया नामं नांजाःगु जुयाच्वन।

थ्व नांया मू उत्पत्तिया जरा प्राचीन ईरानी पन्थ पारसी धर्मय् दूगु विश्वास दु। आवेस्ताया छगू दस्तावेजय् थ्व खँ धयातःगु दु"âterepâtahe ashaonô fravashîm ýazamaide", प्राचीन फारसीय् गुक्यिआ शाब्दिक अनुवाद "पवित्र अटारे-पटाया फ्रावशीयात झिसं वन्दना याये" जुवइ। अट्रोपटनतयेसं अट्रोपटन (वर्तमान ईरानी अजरबैजान) क्षेत्रय् शासन यात। "अट्रोपटन" नां थःमंतुं छगू प्राचीन-ईरानी, संभवतः मीदन,या यूनानी ध्वन्यात्मक युग्म ख, गुकिया अर्थ "पवित्र अग्निद्वारा रक्षित" जुइ।

अजरबैजानय् प्रारम्भिक मानव बस्तितयेगु चिं पाषाण युग धुंकाया ईया खनेदु। ५५० ईसापूर्वय् एक्यूमेनिडा राजवंशं थ्व क्षेत्र त्याये धुंका पारसी धर्मया उदय जुल व लिपा थ्व क्षेत्र अलेक्जेन्डर महानया साम्राज्यया भाग जूवन व लिपा वय्‌कःया उत्तराधिकारी, सेलियूसिडा साम्राज्यया भूभाग जूवन। अल्बानियामि ककेशन मनुतयेसं ४गु शताबदी ईसापूर्वय् थ्व क्षेत्रय् छगू स्वतन्त्र अधिराज्यया पलिस्था यात। ९५-६७ ईसापूर्वय् टिगरानीस २ महाननं थ्व राज्य थःगु अधिकारय् लाकल।