वर्ल्ड हेल्थ अर्गेनाइजेसन
वर्ल्ड हेल्थ अर्गेनाइजेसन (WHO) हलिमय् उसाँय्या समन्वय यायेगु अभिभारा कयाच्वंगु संयुक्त राष्ट्र संघया छगू विशेष एजेन्सी ख। अप्रिल ७ १९४८य् पलिस्था जूगु थ्व गुथिया मू-थाय्बाय् जेनेभा, स्विजरल्याण्डय् दु। थ्व संस्थां लीग अफ नेसनस्य् पलिस्था जूगु द हेल्थ अर्गेनाइजेसनया स्रोत व जिम्मेवारी कया ज्या न्ह्यथंगु ख।
| |||||
 वर्ल्ड हेल्थ अर्गेनाइजेसनया ध्वाँय् | |||||
| गुथि प्रकार | संयुक्त राष्ट्र संघया विशेष संस्था | ||||
| एक्रोनिम | WHO | ||||
| अध्यक्ष |  डा॰ मार्गरेट च्यान | ||||
| अवस्था | सक्रिय | ||||
| पलिस्था | अप्रिल ७ १९४८ | ||||
| मू-ज्याकुथि |  जेनेभा, स्विजरल्याण्ड | ||||
| वेबथाय् | http://www.who.int/ | ||||
| माँ गुथि | ECOSOC | ||||
| Portal |  United Nations Portal | ||||
|---|---|---|---|---|---|
इतिहास व विधान
थ्व संस्थाया विधान कथं थ्व संस्थाया उद्देश्य "is the attainment by all peoples of the highest possible level of health." (सकल मनुतेसं दक्ले च्वेया दर्जाया उसाँय् कायेफैगु) ख। [१] थ्व गुथिया मू ज्या ल्वेनाप ल्वाइगु, विशेषयाना मू संक्रमक ल्वे, व हलिमया मनुतेत साधारण उसाँय्या बारेय् प्रचार यायेगु ख।
वर्ल्ड हेल्थ अर्गेनाइजेसन संयुक्त राष्ट्र संघया उत्त्पत्तिकाल निसें दयाच्वंगु संस्थाय् छगू ख। प्रथम हलिम उसाँय् दिवस (अप्रिल ७, १९४८)य् संयुक्त राष्ट्र संघया २६गु सदस्य राष्ट्रतेसं थ्व संस्थायात मान्यता बी धुंका थ्व संस्थाया विधान आधिकारिक कथं न्ह्यथन[२]। थ्व जुइ स्वया न्ह्यः थ्व संस्थाया ज्या व लीग अफ नेसन्स् हेल्थ अर्गेनाइजेसनया ल्यं दनिगु ज्या सन् १९४६इया वर्खाय् च्वंगु अन्तराष्ट्रिय उसाँय् कन्फरेन्सं देकूगु इन्टेरिम कमिसन (Interim Commission)या अधीनय जुयाच्वन[३]। इन्टेरिम कमिसनया ज्या थ्व संस्थायात लल्हाइगु ज्यायात संयुक्त राष्ट्र संघ जेनेरल एसेम्ब्लीया छगू रेजोलुसनं वैधानिकता बिल[४]। फ्रेञ्च Office International d'Hygiène Publiqueया इपिडेमियोलोजिकल सेवायात इन्टेरिम कमिसन अफ द वर्ल्ड हेल्थ अर्गेनाइजेसनय् धाःसा ज्यानुवरी १ १८४७य् सम्मिलित यात [५]।
ज्या
सार्स, अउल, एड्स आदि थें न्याःगु संक्रमक ल्वेतेगु महामारीयात निगरानी यायेगु अन्तराष्ट्रिय कुतःतेत समन्वय यायेगु नापं वर्ल्ड हेल्थ अर्गेनाइजेसनं थन्यागु ल्वे पुनेमबीगु व ल्वे लंकिगुया कार्यक्रमतेत नं स्पोन्सर या। थ्व संस्थां सुरक्षिण व भलसाकायेज्युगु खोप, वासः, फार्मास्युटिकल डागग्नोस्टिकस् आदि देकिगु व इनिगु ज्या नं या। २ दशक स्वया अप्व स्मलपक्सनाप ल्वाये धुंका थ्व संस्थां १९८०य् थ्व ल्वे निवारण जूगु घोषणा यात - थ्व घोषणा मनुया इतिहासय् मानवीय कुतलं ल्वे निवारण जूगु दक्ले न्हापांगु झाका ख।
थ्व संस्थां छुं दँया दुने पोलियो निवारण यायेगु संकल्प काःगु दु। थ्व संस्थां अक्टोबर ३, २००६ निसें जिम्बाब्वें हलिमया दक्ले न्हापांगु आधिकारिक एचआइभी/एड्स टूलकिट एन्डोर्सयाना थ्व टुलकिटयात अन्तराष्ट्रिय स्तर देकुगु दु। [६]
ल्वे निवारणय् थःगु ज्या नापं थ्व गुथिं मेमेगु यक्व उसाँय्-स्वापू दूगु अभियान न्ह्यःथनेगु या दसु- सि व तरकारी नयेगु अभियान, सुर्तीजन्य पदार्थ सेवन निरुत्साहित यायेगु अभियान आदि।
WHO मू-ज्याकुथि जेनेभाय् सन् २००७, फेब्रुवरीइ जूगु विज्ञतेगु सहलह ज्याझ्वले विज्ञतेसं प्यान्डेमिक इन्फ्लुएन्जा खोप विकासय् उत्साहजनक सफलता जूगु कार्यपत्र क्यनेज्या जुल। थ्व ख्यले ४० स्वया अप्व क्लिनिकल ट्रायलत जुयाच्वंगु वा सिधेधुंकल। आपालं विज्ञतेसं म्हफुम्ह वस्यकतेत फोकस याःगु दु। छुं कम्पनीतेसं वस्यकय् सेफ्टी एनालाइसिस यायेधुंका एल्डर्ली व मचाय् नं क्लिनिकल ट्रायल न्ह्यथंगु दु। सकल खोप आःतक्क सुरक्षित व सकल एज ग्रुपय् बांलाक्क tolerated जूगु खने दु। [७]
WHO नं सोधज्या नं या। दसु सेल फोनया इलेक्ट्रोम्याग्नेटिक फिल्डया उसाँय् प्रतिकारात्मक असरया सोधज्या। थन्यागु छुं ज्या विवादित नं जुइफु दसु- अप्रिल २००३इ संयुक्त WHO/FAO कार्यपत्रय् उसाँय् दूगु आहारय् चिनीया मात्रा १०% स्वया अप्व जुइ मज्युगु खं प्रकाशित जुल। थ्व रिपोर्टया विरोधय् चिनी उद्योगतेसं लबी यात[८], थुकिया लिसले WHO/FAO नं रिपोर्टय् "The Consultation recognized that a population goal for free sugars ofless than 10% of total energy is controversial" ("कन्सल्टेसनं स्यु कि जनताय् फ्रि चिनी सकल इनर्जीया १०% स्वया म्हो जुइगु लक्ष्य विवादित जु") वक्तव्य तनिगु ज्या यात, तर थःगु वैज्ञानिक मालेज्यां लुयावःगु सुझावयात धाःसा मत्वतल।[९]
ग्लोबल प्लान अफ एक्सन अन वर्करस् हेल्थ
६०औं वर्ल्ड हेल्थ असेम्ब्लीया सहकार्यय् WHO नं छगू global plan of action on workers' health ड्राफ्ट यागु दु। थुकिलिं ज्याकुथिइ उसाँय् संरक्षण व सम्बर्धन यायेगु, अकुपेसनल उसाँय् सेवातेगु ज्या बाँलाकिगु व थुकिया access अप्वगिकु, व ज्यायाइपिनिगु उसाँय्यात मेमेगु नियम अन्तरगत नं लाकिगु कुतः याःगु दु। WHOनं थ्व कुतःयात जोड बीमागु कारण अकुपेसनल हजार्ड पनेत ज्याबीगु इन्टरभेन्सनत दुसां ज्यायाइपिनिगु उसाँय् अवस्था व इमिगु अकुपेसनल रिस्कय् एक्स्पोजरय्, देय्दुने व देय्दथुइ व्यवस्थाय् तःधंगु खाडल दु गुकिलिं थ्व व्यवस्थायात बांलाक्क ज्यायायेत थाकुयाच्वंगु दु। WHO कथं हलिमया वर्कफोर्सय् छगू चिधंगु खण्डं जक्क अकुपेसनल हेल्थ सर्भिस उपभोग यायेखंगु दु। थ्व एक्सन प्लानं ज्यायाइपिनिगु उसाँय्या थीथी पक्षनाप स्वापो तइ गुकिलि अकुपेसनल हजार्डया प्राथमिक पनेज्या, ज्यायाइगु थासय् उसाँय्या संरक्षण व प्रवर्धन, जागीरया शर्त, व उसाँय् व्यवस्थां ज्यायाइपिनिगु अवस्थाया बांलागु रेस्पोन्स ला।[१०]
मेमेगु जिम्मेवारी
WHOया धाःगु मिसन नापं अन्तराष्ट्रिय सन्धितेगु यक्व जिम्मेवारी नं थ्व संस्थाइके दु। दसु Single Convention on Narcotic Drugs व Convention on Psychotropic Substances कथं WHO नं साइकोएक्टिभ वासःया वैज्ञानिक व चिकित्सा अभमूल्यनयात स्वायेगु व थन्याःगु वासःतेगु नियमिकरण यायेमा। अतः, WHO नं राष्ट्रिय वासः नियम-निर्माणय् नं निरिक्षकया ज्या याइ।
WHO नं International Classification of Diseases (ICD)यात नं पालना याइ। ICDया १०गु संस्करण, वा ICD-10, सन् १९९२इ प्रकाशित जुल व थुकिया मालेछिंगु संस्करण WHO वेबथासय् दु। लिपाया संस्करण इन्डेक्स्ड दु व हार्ड-कपि संस्करणय् दु। WHO नं थ्व कथं छगू चीजया निगु थासय् छकलं हे निगु वर्गीकरण याये मबीगु प्रावधान दु।
WHO नं इसेन्सियल वासःया छगू नमुना धलः नं संकलित याइ। थ्व वास सकल देय्या उसाँय् व्यवस्था ख्यलं साधारण जनयातेत उपलब्ध व न्यायेफैगु यायेमा।
वर्ल्ड हेल्थ अर्गेनाइजेसनया छुं निजी क्षेत्रया पार्टनरसिप
- Aeras: Aeras Global TB Vaccine Foundation <http://aeras.org>
- DNDi: Drugs for Neglected Diseases Initiative <http://www.dndi.org>
- FIND: Foundation for Innovative New Diagnostics <https://web.archive.org/web/20160323200432/http://www.finddiagnostics.org/>
- IAVI: International AIDS Vaccine Initiative <http://www.iavi.org>
- IOWH: Institute for One World Health <https://web.archive.org/web/20090118024239/http://www.oneworldhealth.org/>
- IPM: International Partnership for Microbicides <https://web.archive.org/web/20071008192438/http://www.ipm-microbicides.org/>
- MMV: Medicines for Malaria Venture <http://www.mmv.org>
- MVI: Malaria Vaccine Initiative <http://www.malariavaccine.org>
- PATH: Program for Appropriate Technology in Health <http://www.path.org>
- PDVI: Pediatric Dengue Vaccine Initiative <https://web.archive.org/web/20110717105049/http://www.pdvi.org/>
- TB Alliance: Global Alliance for TB Drug Development <http://www.tballiance.org>
संरचना
WHO Member States appoint delegations to the World Health Assembly, WHO's supreme decision-making body. All UN member states are eligible for WHO membership, and, according to the WHO web site, “Other countries may be admitted as members when their application has been approved by a simple majority vote of the World Health Assembly.” The WHO has 193 member states.
The WHO Assembly generally meets in May each year. In addition to appointing the Director-General every five years, the Assembly considers the financial policies of the Organization and reviews and approves the proposed programme budget. The Assembly elects 34 members, technically qualified in the field of health, to the Executive Board for three-year terms. The main functions of the Board are to carry out the decisions and policies of the Assembly, to advise it and to facilitate its work in general.
सदस्यता
WHOय् १९३ सदस्य राष्ट्र दु, गुकिलि लिक्टेन्स्टाइन बाहेक सकल युएन सदस्य राष्ट्र व २ गैह्र-UN सदस्य, Niue व कूक टापू ला। युएन सदस्य मजूगु भूभागतेसं असोसियट सदस्यया कथं एसेम्ब्ली भोट धुंका सदस्यता कायेछिं। थथे सदस्यता कायेबिले सदस्यतेसं पूर्ण जानकारी तर निश्चित थासय् जक्क भाग कायेगु व मत बीगु अधिकार दै। प्युएर्तो रिको व तोकेलाउ आःया ईले असोसियट मेम्बर दु। छुं संस्थातेत अब्जर्भर स्टेटस नं बीगु या दसु प्यालेस्टाइन लिबरेसन अर्गेनाइजेसन व होली सी (भेटिकन सिटी)।
अर्थ
WHOया अर्थ थुकिया सदस्य देय् व दानकःमितेगु पाखें वइ। आःया ईले वया WHOया ज्या आपालं कोल्याबरेसनय् जुइ; WHO नं आ थ्यं-मथ्यं ८०गु थन्याःगु पार्टनरशिपय् गैह्र-सरकारी संस्थात व वासः उद्योगनाप ज्या यानाच्वँगु दु , नापं बिल एण्ड मेलिन्दा गेट्स फाउन्डेसन व रकःफेलः फाउन्डेसनया ग्वहालिइ नं ज्या यानाच्वंगु दु। WHOया निंतिं स्वयंसेवक स्तरय् राष्ट्रिय व स्थानीय सरकार, फाउण्डेसन व NGO, मेमेगु UN संस्था, निजी क्षेत्र आदिया योगदान १९३ देशं वइगु आर्थिक योगदान स्वया अप्वःगु दु। [११]PDF (30.1 KB)
क्षेत्रीय ज्याकुथि
Uncharacteristically for a UN Agency, the six Regional Offices of the WHO enjoy remarkable autonomy. Each Regional Office is headed by a Regional Director (RD), who is elected by the Regional Committee for a once-renewable five-year term. The name of the RD-elect is transmitted to the WHO Executive Board in Geneva, which proceeds to confirm the appointment. It is rare that an elected Regional Director is not confirmed.
Each Regional Committee of the WHO consists of all the Health Department heads, in all the governments of the countries that constitute the Region. Aside from electing the Regional Director, the Regional Committee is also in charge of setting the guidelines for the implementation, within the region, of the Health and other policies adopted by the World Health Assembly. The Regional Committee also serves as a progress review board for the actions of the WHO within the Region.
The Regional Director is effectively the head of the WHO for his or her Region. The RD manages and/or supervises a staff of health and other experts at the regional headquarters and in specialized centers. The RD is also the direct supervising authority — concomitantly with the WHO Director General — of all the heads of WHO country offices, known as WHO Representatives, within the Region.
The Regional Offices are:
- Regional Office for Africa (AFRO)I, with headquarters in Brazzaville, Republic of Congo. AFRO includes most of Africa, with the exception of Egypt, Sudan, Tunisia, the Libyan Arab Jamahiriya, and Morocco which belong to EMRO. Somalia is also not counted as it does not have an official government, though it is in the process of getting one.
- Regional Office for Europe (EURO), with headquarters in Copenhagen, Denmark.
- Regional Office for South East Asia (SEARO), with headquarters in New Delhi, India. North Korea is served by SEARO.
- Regional Office for the Eastern Mediterranean (EMRO), with headquarters in Cairo, Egypt. EMRO includes the countries of Africa, and particularly in the Maghreb, that are not included in AFRO, as well as the countries of the Middle East.
- Regional Office for Western Pacific (WPRO), with headquarters in Manila, Philippines. WPRO covers all the Asian countries not served by SEARO and EMRO, and all the countries in Oceania. South Korea is served by WPRO.
- Regional Office for the Americas (AMRO), with headquarters in Washington, D.C., USA. It is better known as the Pan American Health Organization (PAHO). Since it predates the establishment of WHO, PAHO is by far the most autonomous of the 6 regional offices.
देय् ज्याकुथि
The World Health Organization operates 147 country and liaison offices in all its regions. The presence of a country office is generally motivated by a need, stated by the member country. There will generally be one WHO country office in the capital, occasionally accompanied by satellite-offices in the provinces or sub-regions of the country in question.
The country office is headed by a WHO Representative (WR), who is a trained physician, not a national of that country, who holds diplomatic rank and is due privileges and immunities similar to those of an Ambassador Extraordinary and Plenipotentiary. In most countries, the WR (like Representatives of other UN agencies) is de facto and/or de jure treated like an Ambassador - the distinction here being that instead of being an Ambassador of one sovereign country to another, the WR is a senior UN civil servant, who serves as the "Ambassador" of the WHO to the country to which he or she is accredited. Hence, the title of Resident Representative, or simply Representative.
The country office consists of the WR, and several health and other experts, both foreign and local, as well as the necessary support staff. The main functions of WHO country offices include being the primary adviser of that country's government in matters of health and pharmaceutical policies.
International liaison offices serve largely the same purpose as country offices, but generally on a smaller scale. These are often found in countries that want WHO presence and cooperation, but do not have the major health system flaws that require the presence of a full-blown country office. Liaison offices are headed by a liaison officer, who is a national from that particular country, without diplomatic immunity.
मनुत
डिरेक्टर-जेनेरलत
| Name | Country/Region | Term of Office |
|---|---|---|
| Brock Chisholm |  Canada | 1948–1953 |
| Marcolino Gomes Candau |  Brazil | 1953–1973 |
| Halfdan T. Mahler |  Denmark | 1973–1988 |
| Hiroshi Nakajima |  Japan | 1988–1998 |
| Gro Harlem Brundtland |  Norway | 1998–2003 |
| Lee Jong-wook |  South Korea | 2003–2006 (died on May 22) |
| Anders Nordström |  Sweden | 2006 |
| Margaret Chan | Template:Country data PRC Hong Kong | January 4, 2007– |
स्टाफिङ
वर्ल्ड हेल्थ अर्गेनाइजेसन संयुक्त राष्ट्र संघया छगू संस्था ख, अतः, थ्व संस्थां संयुक्त राष्ट्र संघया core of common personnel policy मेमेगु संस्था नाप इना काइ।
वर्ल्ड हेल्थ अर्गेनाइजेसनं नकतिनि "सुर्तीजन्य पदार्थ मुक्त कार्य क्षेत्र"या सिद्धान्तयात प्रवर्दन यायेत चुरोस त्वनिपिं मनुतेत भर्तीइ प्रतिबन्धित याःगु दु [१२]। थ्व संस्थानं सन् २००३य् सफलतापूर्वक १६८ देय्तेत Framework Convention on Tobacco Controlय् हस्ताक्षर याकुगु दु। [१३] थ्व कन्भेन्सन सकल देय्य् सूर्तीया नकारात्मक असरयात म्हो यायेत क्वात्तुगु नियम देकिगु व उकिया अबलम्बन याकेगु कुतः यायेत देकुगु ख।
ध्वायेज्या
The annual World Health Report, first published in 1995, is the WHO's leading publication. Each year the report combines an expert assessment of global health, including statistics relating to all countries, with a focus on a specific subject. The World Health Report 2007 - A safer future: global public health security in the 21st centurywas published on August 23, 2006.
The WHO website A guide to statistical information at WHO has an online version of the most recent WHO health statistics.
According to The WHO Programme on Health Statistics:
The production and dissemination of health statistics for health action at country, regional and global levels is a core WHO activity mandated to WHO by its Member States in its Constitution. WHO produced figures carry great weight in national and international resource allocation, policy making and programming, based on its reputation as "unbiased" (impartial and fair), global (not belonging to any camp), and technically competent (consulting leading research and policy institutions and individuals).
स्वयादिसँ
- हलिम उसाँय् दिवस
- International Agency for Research on Cancer in Lyon, France
- WHO Centre for Health Development in Kobe, Japan
- Open Learning for Development
- Hideyo Noguchi Africa Prize
- Health Sciences Online - a virtual learning resources center from the WHO
लिधंसा
पिनेया स्वापू
| विकिमिडिया मंका य् थ्व विषय नाप स्वापु दुगु मिडिया दु:World Health Organization |
- World Health Organization
- Weekly Epidemiological Record (WER)
- AIDS.gov - The U.S. Federal Domestic AIDS Resource
- Open Training with UNITAR, FAO, ITU, WHO, ILO and UNEP partners
UN System: General Assembly • Security Council • Economic and Social Council • Secretariat • Trusteeship Council • International Court of Justice
Programs, Funds, Agencies: FAO• ICAO • ILO • UNCTAD • UNDCP • UNDP • UNEP • UNESCO • UNFPA • UNHCR • UNHRC • UN-HABITAT • UNICEF • UNRWA • UPU • WFP • WHO
United Nations resolutions: General Assembly • Security Council
Membership: Member states • Observers
| विकिमिडिया मंका य् थ्व विषय नाप स्वापु दुगु मिडिया दु:United Nations World Health Organization |