Elver i USA

Wikimedia-listeartikkel

Elver i USA er ei liste over større elver i USA, inklusive elver som kryssar eller tangerer grensa til Canada, ordna etter kva for eit nedbørsområde dei tilhøyrer og etter lengd. Her er elver med lengder på over 500 km medrekna. Dette omfattar storparten av alle større vassdrag i landet.

Kart over nedbørsområde og elver i USA. Grensene mellom nedbørsområde, dei såkalla «continental divides», er markert med raud strek.

Elvene i USA omfattar nokre av dei lengste vassdraga i verda. Den geologiske historia til landet har skapt eit stort mangfald av landskaps- og elvetypar. Det geologiske stabile sentralområdet vert dominert heilt av Mississippibekkenet, som med nedbørsfeltet sitt på 3,2 millionar km² drenerer ein tredel av arealet i landet. Tek ein med elvene som renn ut i Mexicogolfen, inklusive elvene i Texas, utgjer dette sørvendte nedbørsområdet meir enn halve arealet til USA. Bekkenet er flatt og prega av lausmassar som er lagt opp og vaska ut av elvene, fallhøgda er låg og gjev lite potensial for vasskraft.

På austkysten vert landskapet prega av den kaledonske fjellkjedefoldinga, der det laurentiske kontinentet støytte saman med dagens Nord-Europa og skapte tette foldestrukturar som går frå sørvest til nordaust. Foldinga styrer retninga til elveløpa, og elvene er korte. I nordaust utgjer St. Lawrence-bekkenet eit unntak frå dei geologiske hovudmønstra. Dette austgåande vassdraget oppstod då enorme mengder smeltevatn i Lake Agassiz braut igjennom dei smeltande ismassene under yngre dryas for snart 13 000 år sidan, og grov seg ut til Nord-Atlanteren. Forutan å kjøla ned klimaet i verda og forstyrra Golfstraumen, skapte hendinga St. Lawrence-elva med eit av verdas yngste, men stabile nedbørsområde på dryge 1 million km².

I vest ligg eit av dei største høglanda i verda mellom Rocky Mountains og Sierra Nevada, med rom for lange, men ganske vassfattige elver med store nedbørfelt. Dei store høgdeskilnadene skapar her store potensiale for vasskraft, som ein ikkje ser andre stadar i landet. Dei nordgåande elvene til Hudsonbukta ligg i det alt vesentlege på canadisk side av grensa.

Elver ordna etter nedbørsområde

Nedbørsfeltet til Colorado-elva.
Nedbørsfeltet til Yukon-elva.
Nedbørsfeltet til Columbia-elva.
St. Lawrence-bekkenet
Mississippibekkenet er det største nedbørsområdet i USA
Nedbørsfeltet til Rio Grande.

Elvene vert oppgjevne frå Californiabukta i sørvest og deretter med klokka til Mexicobukta i søraust. Mississippi-Missouri vert her rekna som éi elv, men elvene Mississippi og Missouri er òg inkludert i lista. Sideelver til canadiske elver som munnar ut i Canada, står i kursiv. Viktige elver som i denne lista òg har oppgjeve ei eller fleire underordna sideelver, står i feite typar.

Colorado (frå nord mot sør)

  • Colorado – 2 330 km
    • Green River – 1 160 km
    • San Juan River – 640 km
    • Little Colorado – 507 km
    • Gila – 1 044 km

Stillehavet (frå sør mot nord)

  • San Joaquin River – 530 km
  • Sacramento – 1 110 km
  • Columbia – 2 000 km
    • Pend Oreille-Clark Fork – 855 km
    • Snake River – 1 670 km
      • Salmon River – 684 km
    • John Day River – 452 km
    • Deschutes – 406 km
  • Bear – 560 km[A 1]
  • Humboldt – 480 km[A 2]
  • Stikine – 610 km
  • Copper – 475 km
  • Susitna – 504 km
  • Kuskokwim – 1 050 km
  • Yukon – 3 700 km
    • Tanana – 915 km
    • Nowitna – 455 km
    • Porcupine – 915 km
    • Koyukuk – 805 km
    • Innoko – 805 km
  • Kobuk – 475 km
  • Noatak – 684 km
  • Colville – 560 km

Hudsonbukta

  • Red River of the North – 877 km
  • Rainy River – 137 km

St. Lawrence-bekkenet (frå vest mot aust)

  • St. Lawrence – 1 197 km
    • St. Louis River – 288 km
    • St. Marys – 120 km
    • Cuyahoga – 160 km
    • Grand (Michigan) – 420 km
    • Detroit River – 51 km
      • St. Clair
    • Niagara – 58 km

Atlanterhavet (frå nord mot sør)

  • Hudson – 507 km
  • Connecticut River – 655 km
  • Delaware River – 579 km
  • Susquehanna – 715 km
  • Potomac – 1 070 km
  • James River – 660 km
  • Roanoke – 710 km
  • Pee Dee River – 690 km
  • Santee – 708 km
  • Savannah River – 560 km
  • Altamaha – 755 km
  • St. Johns – 500 km

Mexicogulfen (frå aust mot vest)

  • Chattahoochee – 800 km
  • Alabama-Coosa – 1 200 km
  • Pascagoula – 470 km
  • Pearl River – 781 km
  • Mississippi – 3 770 km
    • Minnesota River – 534 km
    • Wisconsin River – 692 km
    • Kaskaskia – 515 km
    • Iowa River – 529 km
      • Cedar – 483 km
    • Illinois River + Des Plaines – til saman 650 km
    • Ohio River – 1 579 km
      • Wabash – 764 km
      • Scioto – 372 km
      • Allegheny – 523 km
      • Kanawha – 661 km
      • Licking – 515 km
      • Kentucky River – 618 km
      • Green River (Kentucky) – 595 km
      • Cumberland – 1 107 km
    • Tennessee River – 1 049 km
    • Big Black – 531 km
    • Des Moines – 845 km
    • Missourielva – 4 090 km
      • Musselshell – 470 km
      • Milk – 1 173 km
      • Yellowstone – 1 080 km
        • Bighorn River – 742 km
        • Powder – 604 km
      • Little Missouri – 901 km
      • Cheyenne – 475 km
      • White (Sør-Dakota) – 523 km
      • Niobrara – 692 km
      • James River – 1 143 km
      • Big Sioux River – 470 km
      • Platte – 499 / 1 593 km
        • North Platte – 1 090 km
        • South Platte – 720 km
      • Kansas River – 1 196 km
        • Smoky Hill – 901 km
          • Solomon – 448 km
        • Republican – 679 km
      • Osage River – 580 km
      • St. Francis – 700 km
    • White River – 1 162 km
    • Arkansas River – 2 348 km
      • Neosho – 740 km
      • Cimarron – 1 123 km
      • Canadian – 1 248 km
        • North Canadian – 708 km
    • Red River– 2 190 km
      • Ouachita – 974 km
      • Washita – 720 km
  • Sabine – 893 km
  • Neches – 669 km
  • Trinity – 1 140 km
  • Brazos – 1 350 km
  • Colorado – 1 439 km
  • Nueces Nueces – 507 km
  • Rio Grande – 3 034 km
    • Pecos – 1 490 km

Elver i USA etter lengd

Lista nedanfor oppgjev alle vassdrag og sideelver i USA med leng på over 500 km. Elvene er rangerte i USA («Rang nasj») og globalt («Rang glob») mælt etter lengd (km), og har med nedbørsområdet til vassdraget (km²). Mississippi-Missouri vert her rekna som éi elv som er rangert globalt. Elvene Mississippi og Missouri er òg inkludert i lista og gjeven sjølvstendig rangering nasjonalt. Desse to elvene er dessutan oppgjevne med den globale rangeringa dei ville hatt dersom dei vart mælt kvar for seg. Det same gjeld Alabama-Coosa, Kansas-Republican, og North/South Platte, som har oppgjeve teoretisk global rangering i kursiv, medan kvar enkelt sideelv òg er oppgjeven og rangert.

Med nedbørsfelt meiner ein det arealet som vert drenert (nedbørsområdet) av elva inklusive bielver. Hovudelver står oppført i feite typar, medan sideelver står oppført i kursiv. Lengd angjev normalt total lengd av vassdraget, men mange av vassdraga er samansett av ulike elver der hovudelva tidvis berre utgjer ein (nedste) del av heile elveløpet – her er desse då oppgitt med lengda av heile vassdraget.

Rang
nasj
Rang
glob
NavnLengde
(km)
Nedbørfelt
(km²)
Munning
Elveløp
(delstat)
14Mississippi-Missouri3&503&6300&6 3003&506&3225000&3 225 000Mexicobukta
114Missouri 3&503&4090&4 0903&506&1371000&1 371 000MississippiMT, ND, SD, NE, IA, KS, MO
220Mississippi3&503&3730&3 7303&506&1854000&1 854 000MexicobuktaMN, WI, IA, IL, MO, TN, KY, MS, AL, LA
320Yukon3&503&3700&3 7003&505&832700&832 700BeringstredetCanada, AK
425St. Lawrence 3&503&3058&3 0583&506&1030000&1 030 000AtlanterhavetCanada, NY
526Rio Grande 3&503&3034&3 0343&505&607965&607 965MexicobuktaNM, TX, Mexico
645Arkansas River 3&503&2348&2 3483&505&505000&505 000MississippiCO, KS, OK, AR
751Colorado River 3&503&2333&2 3333&505&629100&629 100StillehavetCO, AZ, Mexico
852Columbia 3&503&2250&2 2503&505&668200&668 200StillehavetCanada, WA, OR
954Red River 3&503&2190&2 1903&505&169890&169 890MississippiTX, OK, AR, LA
1073Snake River 3&503&1670&1 6703&505&280000&280 000ColumbiaWY, ID
1182Platte 3&503&1593&1 5933&505&233100&233 100MissouriCO, WY, NE
1187Ohio River 3&503&1579&1 5793&505&490601&490 601MississippiPA, WV, OH, KY, IL
1290Pecos 3&503&1490&1 4903&505&115000&115 000Rio GrandeNM, TX
1393Colorado (Texas) 3&503&1439&1 4393&505&103341&103 341MexicobuktaTX
14108Brazos 3&503&1350&1 3503&505&116000&116 000MexicobuktaTX
15122Canadian 3&503&1248&1 2483&505&122701&122 701ArkansasNM, TX, OK
16127Alabama-Coosa 3&503&1200&1 2003&505&115000&115 000MexicobuktaGA, AL
17128Kansas River-Republican 3&503&1196&1 1963&505&155000&155 000MissouriKS
17128Milk River 3&503&1173&1 1733&504&61642&61 642MissouriCanada, MT
18129Green River 3&503&1160&1 1603&505&115903&115 903ColoradoCO
19132James River 3&503&1143&1 1433&504&27020&27 020MissouriND, SD
20135Trinity 3&503&1140&1 1403&504&46100&46 100MexicobuktaTX
21142Cimarron 3&503&1123&1 1233&504&46565&46 565ArkansasND, SD
22145Sacramento 3&503&1110&1 1103&504&69930&69 930StillehavetCA
23146Cumberland 3&503&1107&1 1073&504&46830&46 830Ohio RiverKY, TN
24148White River 3&503&1102&1 1023&504&71911&71 911MississippiAR, MO
25151North Platte 3&503&1090&1 0903&504&80755&80 755PlatteCO, WY, NE
26152Yellowstone 3&503&1080&1 0803&505&181300&181 300MissouriMT, WY
27154Potomac 3&503&1070&1 0703&504&38000&38 000AtlanterhavetWV, VA, DC
28159Kuskokwim 3&503&1050&1 0503&505&120000&120 000BeringstredetAK
29160Tennessee River 3&503&1049&1 0493&505&105870&105 870MississippiTN, AL, MS, KY
30162Gila 3&503&1044&1 0443&505&212380&212 380ColoradoNM, AZ
31Ouachita 3&502&974&9743&504&67000&67 000MississippiAR, LA
32Tanana 3&502&915&9153&505&118000&118 000YukonAK
33Porcupine 3&502&915&9153&504&61530&61 530YukonAK
34Little Missouri 3&502&901&9013&504&13000&13 000MissouriWY, MT, ND
35Smoky Hill River3&502&901&9013&504&31673&31 673Kansas RiverKS
36Sabine 3&502&893&8933&504&25267&25 267MexicobuktaTX, LA
37Red River of the North 3&502&877&8773&505&287500&287 500WinnipegsjøenMN, ND, Canada
38Pend Oreille-Clark Fork3&502&855&8553&504&64750&64 750ColumbiaMT, ID, WA
39Des Moines River 3&502&845&8453&504&31080&31 080MississippiLA
40Koyukuk 3&502&805&8053&505&155400&155 400YukonAK
41Innoko 3&502&805&8053&503&6500&6 500YukonAK
42Chattahoochee 3&502&800&8003&504&51300&51 300MexicobuktaGA, AL, FL
43Pearl River3&502&781&7813&504&22990&22 990MexicobuktaMS, LA
44Wabash 3&502&764&7643&505&103500&103 500Ohio RiverOH, IN, IL
45Altamaha 3&502&755&7553&504&36260&36 260AtlanterhavetGA
46Bighorn River 3&502&742&7423&505&135000&135 000YellowstoneMT, WY
47Neosho3&502&740&7403&504&31000&31 000ArkansasKS, OK
48South Platte 3&502&720&7203&504&62738&62 738PlatteCO, NE
49Washita3&502&720&7203&504&23585&23 585Red RiverTX, OK
50Susquehanna3&502&715&7153&504&71225&71 225AtlanterhavetPA, MD
51Roanoke3&502&710&7103&504&25700&25 700AtlanterhavetVA, NC
52North Canadian3&502&708&7083&504&37738&37 738CanadianCO, TX, OK
53Santee 3&502&708&7083&504&64500&64 500AtlanterhavetNC, SC
54St. Francis3&502&700&7003&504&19554&19 554MississippiMO, MS
55Wisconsin River 3&502&692&6923&504&31805&31 805MississippiWI
56Niobrara3&502&692&6923&504&33700&33 700MissouriWY, NE
57Pee Dee River 3&502&690&6903&504&19350&19 350AtlanterhavetNC, SC
58Salmon River 3&502&684&6843&504&36260&36 260SnakeID
59Noatak 3&502&684&6843&504&26300&26 300BeringstredetAK
60Republican 3&502&679&6793&504&64560&64 560KansasCO, NE, KS
61Neches 3&502&669&6693&504&25926&25 926MexicobuktaTX
62Kanawha - New River 3&502&661&6613&504&31691&31 691Ohio RiverNC, VA, WV
63James River 3&502&660&6603&504&27019&27 019AtlanterhavetVA
64Connecticut River 3&502&655&6553&504&29100&29 100AtlanterhavetNH, MA, CT
65San Juan River 3&502&640&6403&504&64560&64 560ColoradoCO
66Kentucky River - North Fork3&502&618&6183&504&18000&18 000Ohio RiverKY
67Stikine3&502&610&6103&504&52000&52 000StillehavetCanada, AK
68Powder3&502&604&6043&504&59000&59 000YellowstoneWY, MT
69Green River (Kentucky)3&502&595&5953&504&24000&24 000Ohio RiverKY
70Osage River3&502&580&5803&504&39627&39 627MissouriKS, MO
71Bear 3&502&560&5603&503&3280&3 280Store SaltsjøWY, ID, UT
72Colville3&502&560&5603&504&70000&70 000NordishavetAK
73Minnesota River 3&502&534&5343&504&38205&38 205MississippiSD, MN
74Big Black 3&502&531&5313&503&8800&8 800MississippiMS
75San Joaquin3&502&530&5303&504&83000&83 000StillehavetCA
76Iowa River 3&502&529&5293&504&12110&12 110MississippiIA
77Allegheny 3&502&523&5233&504&29992&29 992Ohio RiverPA
78White River i Sør-Dakota 3&502&523&5233&504&26400&26 400MissouriNE, SD
79Kaskaskia 3&502&515&5153&504&14950&14 950MississippiIL
80Licking 3&502&515&5153&503&9935&9 935Ohio RiverKY
81Hudson3&502&507&5073&504&36260&36 260AtlanterhavetNY
82Nueces3&502&507&5073&504&43820&43 820MexicobuktaTX
83Little Colorado3&502&507&5073&504&73160&73 160ColoradoNM, AZ
84Susitna3&502&504&5043&504&52000&52 000StillehavetAK
85St. Johns River3&502&500&500AtlanterhavetFL

Merknadar

Kjelder