ପ୍ରଭାସ୍ଟାଟିନ

ପ୍ରଭାସ୍ଟାଟିନ (ଇଂରାଜୀ ଭାଷାରେ Pravastatin, ଏକ ବିକ୍ରୟ ନାମ ପ୍ରାଭେକଲ/ Pravachol) ଏକ ସ୍ଟାଟିନ (statin) ଔଷଧ ଯାହା ଉଚ୍ଚ ସଙ୍କଟାପନ୍ନ ହୃଦରକ୍ତନାଳୀ ରୋଗର ପ୍ରତିଷେଧ ଓ ଡିସଲିପିଡେମିଆ (abnormal lipids) ରୋଗର ଚିକିତ୍ସାରେ ବ୍ୟବ‌ହାର କରାଯାଏ ।^[୨] ଏହି ଔଷଧ ସ‌ହିତ ଖାଦ୍ୟ ପରିବର୍ତ୍ତନ, ବ୍ୟାୟାମ ଓ ଓଜନ ହ୍ରାସ କରିବା ଆବଶ୍ୟକ ହୁଏ । ^[୨] ଏହା ପାଟିରେ ଦିଆଯାଏ ।^[୨]

ପ୍ରଭାସ୍ଟାଟିନ

Clinical data
Trade names	Pravachol, Selektine, other
AHFS/Drugs.com	monograph
MedlinePlus	a692025
Pregnancy category	AU: D US: X (Contraindicated)
Routes of administration	By mouth
ATC code	C10AA03 (WHO)
Legal status
Legal status	AU: S4 (Prescription only) CA: ℞-only UK: POM (Prescription only) US: ℞-only
Pharmacokinetic data
Bioavailability	18%[୧]
Protein binding	50%[୧]
Metabolism	Liver (minimal)[୧]
Elimination half-life	1-3 hours[୧]
Identifiers
IUPAC name (3R,5R)-3,5-dihydroxy-7-((1R,2S,6S,8R,8aR)-6-hydroxy-2-methyl-8-{[(2S)-2-methylbutanoyl]oxy}-1,2,6,7,8,8a-hexahydronaphthalen-1-yl)-heptanoic acid
CAS Number	81093-37-0 Y
PubChem CID	54687
IUPHAR/BPS	2953
DrugBank	DB00175 Y
ChemSpider	49398 Y
UNII	KXO2KT9N0G
ChEBI	CHEBI:63618 N
ChEMBL	CHEMBL1144 Y
ECHA InfoCard	100.216.225
Chemical and physical data
Formula	C23H36O7
Molar mass	424.528 g/mol
3D model (JSmol)	Interactive image
SMILES O=C(O)C[C@H](O)C[C@H](O)CC[C@H]2[C@H](/C=C\C1=C\[C@@H](O)C[C@H](OC(=O)[C@@H](C)CC)[C@@H]12)C
InChI InChI=1S/C23H36O7/c1-4-13(2)23(29)30-20-11-17(25)9-15-6-5-14(3)19(22(15)20)8-7-16(24)10-18(26)12-21(27)28/h5-6,9,13-14,16-20,22,24-26H,4,7-8,10-12H2,1-3H3,(H,27,28)/t13-,14-,16+,17+,18+,19-,20-,22-/m0/s1 Y Key:TUZYXOIXSAXUGO-PZAWKZKUSA-N Y
NY (what is this?)  (verify)

ପ୍ରଭାସ୍ଟାଟିନର ସାଧାରଣ ପାର୍ଶ୍ୱ ପ୍ରତିକ୍ରିୟାରେ ଗଣ୍ଠି ଯନ୍ତ୍ରଣା, ତରଳ ଝାଡ଼ା, ଅଇ, ମୁଣ୍ଡ ବିନ୍ଧା ଓ ପେଶୀ ଯନ୍ତ୍ରଣା ହୋଇପାରେ ।^[୨] ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ସାଂଘାତିକ ହେଲେ ରାବଡୋମାୟୋଲାଇସିସ, ଯକୃତ ସମସ୍ୟା ଓ ମଧୁମେହ ହୋଇପାରେ ।^[୨] ଗର୍ଭାବସ୍ଥାରେ ଏହା ଶିଶୁର କ୍ଷତି କରିପାରେ । ^[୨] ଅନ୍ୟ ସ୍ଟାଟିନ ଔଷଧ ଭଳି ଏହା ଯକୃତରେ ଥିବା ଏଞ୍ଜାଇମ ଏଚଏମଜି-ସିଓଏ ରିଡକ୍ଟେଜ (HMG-CoA reductase)କୁ ଅବରୋଧ କରିଦିଏ ଯାହା କୋଲେଷ୍ଟ୍ରଲ୍‌ ପ୍ରସ୍ତୁତିରେ ଭୂମିକା ନିର୍ବାହ କରେ ।^[୨]

ପ୍ରଭାସ୍ଟାଟିନ ସନ ୧୯୮୦ରେ ପେଟେଣ୍ଟ ହେବା ପରେ ଡାକ୍ତରୀ ବ୍ୟବ‌ହାର ନିମନ୍ତେ ସ୍ୱୀକୃତ ହୋଇଥିଲା ।^[୩] ଏହା ଜେନେରିକ ଔଷଧ ନାମରେ (generic medication) ବିକ୍ରୟ ହୁଏ ।^[୨] ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକାରେ ସନ ୨୦୧୮ରେ ଏହାର ଏକ ଡୋଜର ମୂଲ୍ୟ ୦.୨୦ ଡଲାର ଥିଲା ।^[୪] ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରରେ ଏନଏଚଏସ (NHS) ଏହା ନିମନ୍ତେ ଏକ ଡୋଜ ପାଇଁ ପ୍ରାୟ ୧ ପାଉଣ୍ଡ ଖର୍ଚ୍ଚ କରେ ।^[୫] ସନ ୨୦୧୬ରେ ୨୪ ନିୟୁତ ପ୍ରେସକ୍ରିପସନ ହୋଇ ଏହା ୨୭ତମ ସର୍ବାଧିକ ପ୍ରେସକ୍ରିପସନ ତାଲିକାରେ ଥିଲା । ^[୬]