ਹੇਨਾਨ

ਹੇਨਾਨ (河南, Henan) ਜਨਵਾਦੀ ਲੋਕ-ਰਾਜ ਚੀਨ ਦੇ ਕੇਂਦਰੀ ਭਾਗ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਪ੍ਰਾਂਤ ਹੈ। ਹਾਨ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੇ ਜਮਾਣ ਵਿੱਚ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਯੁਝੋਊ (豫州, Yuzhou) ਨਾਮਕ ਰਾਜ ਹੋਇਆ ਕਰਦਾ ਸੀ ਇਸਲਈ ਚੀਨੀ ਭਾਵਚਿਤਰੋਂ ਵਿੱਚ ਹੇਨਾਨ ਪ੍ਰਾਂਤ ਨੂੰ ਸੰਖਿਪਤ ਰੂਪ ਵਿੱਚ 豫 (ਉਚਾਰਣ: ਯੁ) ਲਿਖਦੇ ਹਨ। ਹੇਨਾਨ ਨਾਮ ਦੋ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨੂੰ ਜੋੜਕੇ ਬਣਾ ਹੈ: ਹੇ ਯਾਨੀ ਨਦੀ ਅਤੇ ਨਾਨ ਯਾਨੀ ਦੱਖਣ। ਹੇਨਾਨ ਪੀਲੀ ਨਦੀ (ਹਵਾਂਗ ਹੇ) ਦੇ ਦੱਖਣ ਵਿੱਚ ਹੈ, ਇਸਲਈ ਇਸਦਾ ਨਾਮ ਇਹ ਪਿਆ। ਹੇਨਾਨ ਨੂੰ ਚੀਨੀ ਸਭਿਅਤਾ ਦੀ ਜਨਮ ਸਥਾਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਚੀਨ ਦਾ ਇੱਕ ਅਤਿ - ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਰਾਜਵੰਸ਼, ਸ਼ਾਂਗ ਰਾਜਵੰਸ਼, ਇੱਥੇ ਕੇਂਦਰਤ ਸੀ।^[1]

ਹੇਨਾਨ ਦਾ ਖੇਤਰਫਲ ੧, ੬੭, ੦੦੦ ਵਰਗ ਕਿਮੀ ਹੈ, ਯਾਨੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਉੜੀਸਾ ਰਾਜ ਵਲੋਂ ਜਰਾ ਜ਼ਿਆਦਾ। ਸੰਨ ੨੦੧੦ ਦੀ ਜਨਗਣਨਾ ਵਿੱਚ ਇਸਦੀ ਆਬਾਦੀ ੯, ੪੦, ੨੩, ੫੬੭ ਸੀ, ਯਾਨੀ ਪੱਛਮ ਬੰਗਾਲ ਵਲੋਂ ਜਰਾ ਜ਼ਿਆਦਾ। ਹੇਨਾਨ ਨੂੰ ਆਰਥਕ ਰੂਪ ਵਲੋਂ ਇੱਕ ਪਛੜਿਆ ਪ੍ਰਾਂਤ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ, ਕੋਇਲੇ ਅਤੇ ਅਲੁਮਿਨਿਅਮ ਦੀਆਂ ਖਾਨਾਂ, ਉਦਯੋਗ ਅਤੇ ਸੈਰ ਕਮਾਈ ਦੇ ਮੁੱਖ ਸਰੋਤ ਹਨ। ਇਸਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਝੇਂਗਝੋਊ (郑州, Zhengzhou) ਸ਼ਹਿਰ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਇਲਾਵਾ ਕਾਈਫੇਂਗ (开封, Kaifeng) ਅਤੇ ਲੁਓਯਾਂਗ (洛阳, Luoyang) ਇਸ ਪ੍ਰਾਂਤ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸ਼ਹਿਰ ਹੈ।^[2]