| Amaurornis magnirostris[1] | |||
| Lambert, 1998 | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek | bagiewnik ciemnobrzuchy | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||
 | |||
| |||
Bagiewnik ciemnobrzuchy[3] (Amaurornis magnirostris) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny chruścieli (Rallidae). Opisany po raz pierwszy w 1998, występuje endemicznie na wyspie Karakelong (Wyspy Talaud). Narażony na wyginięcie.
Gatunek został odkryty przez Franka R. Lamberta na przełomie sierpnia i września 1997. Holotyp został odłowiony 15 sierpnia 1996, nie określono jego płci; przekazany został do muzeum w Bogor (Indonezja). Odkupiono go od myśliwego, który odstrzelił go we wschodniej części wyspy (4°14′N 126°51′E/4,233333 126,850000) na wysokości poniżej 100 m n.p.m. Najbliższy pod względem morfologii jest bagiewnik oliwkowy (A. olivacea)[4], niektórzy autorzy uznawali bagiewnika ciemnobrzuchego za jego podgatunek[1][5]. Gatunek monotypowy[6].
Długość ciała wynosi blisko 30,5 cm[7]. Masa ciała jest nieznana, według autorów Handbook of the Birds of the World może wynosić około 250 g[6]. Wymiary holotypu: długość dzioba 45 mm, długość skoku 62 mm, szerokość czaszki w najszerszym miejscu: 25,5 mm[4]. Jest to ciemno upierzony, krzepki ptak ze stosunkowo mocnym dziobem. Głowa ciemnobrązowa, wierzch ciała intensywnie ciemnobrązowy, spód ciała ciemnoszary, boki i nogawice upierzone podobnie jak wierzch ciała. Dziób jasnozielony, nogi oliwkowobrązowe, z przodu żółte[7].
Gatunek endemiczny, występuje na Karakelong (Wyspy Talaud, Indonezja)[7][6].
Środowiskiem życia bagiewnika ciemnobrzuchego są lasy, jednak (mniej licznie) występuje również m.in. w zakrzewieniach i zapuszczonych plantacjach do 3 km od skraju lasu. Odnotowano również te ptaki na mokradłach[7]. Głos gatunku przypomina odgłosy wykonywane przez żaby[6][4]. Ptak zdawał się być zaciekawiony obserwatorem. Wiadomo, że bagiewnik ciemnobrzuchy jest sympatryczny wobec bagiewnika szaropierśnego (A. moluccana)[7]. Brak informacji dotyczących żerowania i rozrodu[6].
IUCN uznaje gatunek za narażony na wyginięcie (VU, Vulnerable) od 2007 roku (stan w 2016). Liczebność populacji szacuje się na 2500–9999 dorosłych osobników. Zagrożeniem dla gatunku jest wylesianie – na Karakelang pozostało około 350 km² lasów rosnących na dwóch obszarach chronionych. Są one jednak pozbawione odpowiedniego nadzoru i tym samym zagrożone przekształcaniem przez rolnictwo, nielegalną wycinką i pożarami. Oprócz tego zagrożenie mogą stanowić sprawdzone szczury ryżowiskowe (Rattus argentiventer)[7].
