Józef Hulka

Józef Hulka (ur. 28 lutego 1926 w Łękawicy) – rzeźbiarz, twórca szopek i masek obrzędowych[1]. Jego prace znajdują się w wielu muzeach etnograficznych i regionalnych w Polsce i za granicą[2].

Józef Hulka
Data i miejsce urodzenia

28 lutego 1926
Łękawica

Dziedzina sztuki

Rzeźbiarstwo

Nagrody

Nagroda im. Oskara Kolberga (1992)

Józef Hulka, 2016

Jego żona Anna Hulka (1925–2009) również była niezwykle zasłużoną artystką ludową.

Twórczość

Z zawodu stolarz. Zaczął rzeźbić we wczesnej młodości. W okresie powojennym uczestniczył w konkursach sztuki ludowej, zdobywając najwyższe nagrody. W jego twórczości dominuje tematyka sakralna. Są to przede wszystkim figury Jezusa Chrystusa, Matki Boskiej i świętych. Pojawiają się również sceny biblijne i postaci aniołów. Swoje rzeźby wykonuje w drewnie olchowym, lipowym i brzozowym[1].Część rzeźb i płaskorzeźb (m.in. stacje Drogi Krzyżowej) wykonał dla kościoła parafialnego pod wezwaniem św. Michała Archanioła w Łękawicy zbudowanego w 1995 roku na miejsce spalonej w 1992 roku drewnianej późnogotyckiej świątyni.

Drugim nurtem jego twórczości są akcesoria obrzędowe, głównie maski, gwiazdy i szopki nawiązujące do tych wykorzystywanych przez kolędników w okresie Bożego Narodzenia. Również sam Hulka kolędował w młodości z szopką odgrywając scenki przy pomocy kukiełek własnej produkcji. Przez szereg lat tworzył rzeźby i szopki z kukiełkami na zamówienie Cepelii[2]. Przy tworzeniu masek i kukiełek pomagała mu żona Anna, która zaczynając od bibułkowych kwiatów z czasem zaczęła tworzyć własne prace[2]. Zapamiętane przez niego słowa kolęd zostały spisane w wydanym przez w Muzeum w Żywcu śpiewniku „Hej kolęda będzie”[3].

Maska Guślarza - aut. Józefa Hulki

Najpóźniej zainteresował się malarstwem na szkle. W jego obrazach oprócz tematyki religijnej pojawiają się sceny obrzędowe i z życia codziennego charakterystyczne dla terenu Żywiecczyzny. W latach pięćdziesiątych XX w. powstają również prace w nurcie socrealizmu.

Wspólnie z żoną Anną, zmarłą w 2009 r., jest laureatem nagrody im. Oskara Kolberga z 1992 roku[4]. Od 1991 roku prowadzi Izbę Twórczą w swoim domu w Łękawicy. W 2004 r. obchodził jubileusz 50-lecia pracy twórczej. Wówczas Marco Querel nakręcił o nim film dokumentalny dla Instytutu Polskiego w Rzymie[2].

Kilkadziesiąt jego prac znajduje się w kolekcji Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie. Są to przede wszystkim maski, rzeźby, malarstwo na szkle oraz szopki kukiełkowe i lalki. Prace Józefa Hulki znajdziemy również w Muzeum Śląskim w Katowicach oraz w kolekcjach prywatnych, m.in. w kolekcji europejskiej sztuki ludowej Reinera Harvera w Brackenheim (Niemcy) i w galerii sztuki polskiej Marco Querela w Spoleto (Włochy). Podczas obchodów 200-lecia Stanów Zjednoczonych w 1976 r. szopka wykonana przez małżonków Hulków stanęła przed Białym Domem w Waszyngtonie[2].

Nagrody

1973

1976

  • III miejsce w Konkursie Współczesnego Malarstwa na Szkle Karpat Polskich (Rabka)[5]

1992

1998

  • Nagroda Ministra Kultury i Sztuki[6]

2001

  • Zasłużony Działacz Kultury[7]

Przypisy