Kieren Keke

polityk Nauru, lekarz

Kieren Aedogan Keke (ur. 27 czerwca 1971[1] w Yaren), naurański polityk i lekarz. Deputowany do parlamentu od 2003, minister zdrowia w latach 2004-2007, minister spraw zagranicznych od 2007, minister finansów od 2008.

Kieren Keke
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

27 czerwca 1971
Yaren

Minister Spraw Zagranicznych
Okres

od 19 grudnia 2007

Poprzednik

David Adeang

Minister Zdrowia
Okres

od 22 czerwca 2004
do 11 listopada 2007

Deputowany do Parlamentu Nauru
Okres

od 3 maja 2003

Życiorys

Kieren Keke, z wykształcenia lekarz, jest jednym z nielicznych profesjonalnych medyków na wyspie. Jego ojciec, Ludwig Keke, również był lekarzem[2]. Posiada podwójne - australijskie i nauruańskie - obywatelstwo[3]. Był jednym z założycieli partii Naoero Amo (Najpierw Nauru).

Deputowany do parlamentu

W wyborach z 3 maja 2003 z ramienia Naoero Amo dostał się do parlamentu w okręgu Yaren[4][5]. Mandat deputowanego odnawiał w każdych kolejnych wyborach; w 2004, 2007, 2008 i dwukrotnie w 2010[6]. 29 maja 2003 został wybrany wiceprzewodniczącym Parlamentu Nauru[7].

Po odsunięciu od władzy prezydenta Ludwiga Scotty'ego, w wyniku uchwalenia wobec jego rządu przez parlament wotum nieufności w sierpniu 2003, Keke był jednym z zagorzałym krytyków nowego prezydenta René Harrisa. Zarzucił rządowi prowadzenie polityki bez opracowania budżetu i zaległości w wypłacaniu pensji pracownikom sektora publicznego. Prezydenta oskarżył o doprowadzenie kraju na skraj bankructwa. W kwietniu 2004 został aresztowany w czasie antyrządowej kilkusetosobowej demonstracji przed parlamentem[8]. Za swoją działalność oskarżony został o podburzanie do niepokojów i zagrażanie bezpieczeństwu kraju[9].

Minister zdrowia

Po uchwaleniu wotum nieufności wobec prezydenta Harrisa i ponownym wyborze Scotty'ego na urząd szefa państwa 22 czerwca 2004, Keke objął w jego gabinecie stanowisko ministra zdrowia[3][10]. Jesienią 2004 przewodniczący parlamentu Russell Kun zakwestionował możliwość sprawowania przez niego mandatu deputowanego z powodu posiadania podwójnego obywatelstwa. W konsekwencji pogłębiającego się kryzysu politycznego prezydent Scotty 1 października 2004 rozwiązał parlament, wprowadził stan wyjątkowy i zarządził nowe wybory na 23 października 2004[3]. Po wyborach, wygranych przez zwolenników Ludwiga Scotty'ego[11], Keke zachował stanowisko ministra zdrowia w jego gabinecie[12].

Minister spraw zagranicznych i finansów

11 listopada 2007 zrezygnował ze stanowiska ministra zdrowia razem z dwoma innymi członkami gabinetu, zarzucając prezydentowi hamowanie przeprowadzanych reform i tolerowanie zarzutów o nieprawidłowościach finansowych pojawiających pod adresem ministra finansów Davida Adeanga[13]. Z jego inicjatywy 13 listopada 2007 parlament wysunął wniosek o wotum nieufności wobec rządu prezydenta Scotty'ego. W głosowaniu wniosek nie uzyskał jednak wymaganej większości[14]. Jednakże już 19 grudnia 2007, w wyniku drugiego wniosku o wotum nieufności zgłoszonego przez Keke, prezydent Scotty został odsunięty ze stanowiska, a nowym szefem państwa i rządu został wybrany Marcus Stephen[15]. Tego samego dnia Keke objął stanowisko ministra spraw zagranicznych, ministra telekomunikacji i transportu oraz ministra asystującego prezydentowi w gabinecie Marcusa Stephena[16]. W lutym 2008 objął dodatkowo resort finansów[17].

W marcu 2008 nowo wybrany przewodniczący parlamentu David Adeang próbował wykluczyć Keke z parlamentu, zwołując pod nieobecność prezydenckich ministrów posiedzenie parlamentu, na którym uchwalona została ustawa zakazująca posiadania podwójnego obywatelstwa przez członków izby. Oznaczałoby to konieczność rezygnacji z mandatów przez Kierena Keke oraz ministra Fredericka Pitchera i w konsekwencji utratę większości parlamentarnej przez prezydenta[18]. Prezydent Stephen uznał ustawę za niekonstytucyjną z powodu braku kworum przy jej uchwalaniu. W obliczu rysującego się poważnego kryzysu politycznego ogłosił następnie stan wyjątkowy i wcześniejsze wybory parlamentarne[19]. W wyborach w kwietniu 2008 Keke uzyskał reelekcję i zachował zajmowane wcześniej stanowiska ministerialne[20].

Jako szef dyplomacji negocjował w 2008 warunki zamknięcia na Nauru australijskiego ośrodka dla uchodźców ubiegających się o azyl, działającego w ramach programu Pacific Solution. Ośrodek zapewniał 20% wpływów do krajowego budżetu i stanowił zatrudnienie dla około 100 osób; istniejący od 2001 został ostatecznie zamknięty w marcu 2008[21][22]. W grudniu 2009 Keke w imieniu Republiki Nauru uznał niepodległość Abchazji i Osetii Południowej, dwóch prowincji będących formalnie częścią Gruzji. Zaprzeczył przy tym doniesieniom mediów o uzyskaniu w zamian od Rosji środków finansowych. Stwierdził, że powodem decyzji było przekonanie rządu o istnieniu wyraźnych historycznych i prawnych podstaw dla niepodległości obu terytoriów. Potwierdził również rozpoczęcie rozmów z Rosją na temat wsparcia przez nią projektów pomocowych służących strategii zrównoważonego rozwoju na Nauru[23].

We wcześniejszych wyborach parlamentarnych w kwietniu 2010[24] oraz kolejnych w czerwcu 2010 uzyskał ponownie reelekcję[25]. W nowo utworzonym parlamencie objął stanowiska ministra zdrowia, sportu i spraw zagranicznych i handlu. 8 lutego 2013 zrezygnował ze stanowiska[26].

Przypisy