Legia Warszawa (koszykówka)

Powstanie sekcji

Sekcję koszykówki mężczyzn przy WKS Legia Warszawa (następnie CWKS Legia Warszawa) utworzono w 1929. Pierwszy mecz drużyna koszykarska rozegrała 8 grudnia 1929 roku z Jutrznią, wygrany 31:5. Po pierwszym roku działalności zgłoszona do koszykarskiej B-klasy. Tam Legia zajmuje 3. miejsce i po zwycięstwie w meczu dodatkowym z Makabi (39:17), awansuje do A-klasy. Wyróżniającymi się graczami byli Koźmiński i Kunarowski. Rok po sekcji męskiej, powstała drużyna kobieca. Kobiety nie brały jednak udziału w Mistrzostwach Polski^[1]. W czasie wojny drużyny zawiesiły działalność.

Reaktywacja

Po zakończeniu II wojny światowej reaktywacja klubu nastąpiła wskutek działań kapitana Witolda Serwatowskiego. Podjął się organizacji struktur sekcji, które następnie zostały zatwierdzone przez zarząd klubu. Kadrę zawodniczą stanowili uczniowie Gimnazjum imienia Stefana Batorego. Drużyna zwyciężyła w mistrzostwach szkół średnich i w tym samym roku wywalczyła awans do klasy B. W 1948 i 1949 Legia bezskutecznie rywalizowała o awans do A klasy, przegrywając z Wedlowskim Rywalem i Polonią Warszawa. Najlepszymi zawodnikami w drużynie byli Janusz Majewski i Tomasz Kostowski. Przez krótki okres w Legii grał Sławomir Złotek-Złotkiewicz, późniejszy reprezentant Polski. Wojskowi trenowali w sali YMCA przy ul. Konopnickiej, a pierwszym trenerem zespołu został w 1949 Jan Dierżko^[2].

Lata 50. XX wieku

W 1951 sekcja została przemianowana na Centralny Wojskowy Klub Sportowy. W tym okresie trzon zespołu tworzyli Leszek Kamiński, Ryszard Żochowski, Stefan Majer, Wł. Buczek, Wiesław Szor, bracia M. i Z. Popławscy, a nieco później doszli Marian Golimowski, K. Lubelski, Witczewski i Zdzisław Niedziela. Występujący na pozycji centra, Kamiński jako pierwszy koszykarz w Polsce zdobywał punkty wsadem do kosza^[3]. Pierwszy sukces Legia osiągnęła na I Ogólnopolskiej Spartakiadzie Zrzeszeń w Warszawie, gdzie zajęła czwarte miejsce. Dzięki temu sukcesowi, a przede wszystkim uchwale Biura Politycznego KC PZPR o roli sportu wyczynowego w ówczesnym Ludowym Wojsku Polskim w 1952, CWKS jako pierwsza drużyna w kraju uzyskuje „dziką kartę” i zostaje dopuszczony do rozgrywek ligowych^[3], w których zajmuje trzecie miejsce. Wojskowi docierają również do finału Pucharu Polski, w którym ulegają Wiśle Kraków po dogrywce 35:33^[4]. Przed nowym sezonem funkcję trenera obejmuje Tadeusz Ulatowski, a drużyna została wzmocniona reprezentantami Polski Z. Kwapiszem, Maciejewskim, Jędrzejem Bednarowiczem, Jabłońskim i Poburką. CWKS zakończył rozgrywki z tytułem wicemistrzowskim. W 1954 podczas II Ogólnopolskiej Spartakiady Legia zajmuje trzecie miejsce. W tym roku do klubu dołączają Władysław Pawlak i wychowanek Andrzej Pstrokoński, którzy później stali się najlepszymi graczami CWKS. W 1955 zespół ponownie zdobywa wicemistrzostwo. W 1956 CWKS zdobywa mistrzostwo Polski, a podstawowymi zawodnikami są Pawlak, Kamiński, Apenhaimer, Żochowski, Pstrokoński, Majer, Buczak, Golimowski, Popławski i Lubelski. Legioniści zdobyli brązowe medale Pucharu Polski. W kolejnym sezonie Wojskowi ponownie sięgają po tytuł mistrzów Polski oraz osiągają finał Pucharu Polski, w którym ulegają Śląskowi Wrocław^[2]. W drugiej serii spotkań o miejsca 1-6 do wyłonienia zwycięzcy w meczu ŁKS Łódź – Legia Warszawa potrzebne było rozegranie pięciu dogrywek. Ostatecznie wygrał ŁKS 77:75^[3]. W 1958 Legia zakończyła rozgrywki na drugim miejscu, z tytułem wicemistrza Polski. W tym samym roku Legioniści, jako pierwszy zespół z Polski, wzięli udział w rozgrywkach Pucharu Europy Mistrzów Krajowych. W 1/8 finału zmierzyli się z fińskim Pantterit Helsinki. W meczu rozegranym 19 marca w Helsinkach wygrali gospodarze 64:62. W spotkaniu rewanżowym, które odbyło się 5 kwietnia w Warszawie, przy obecności 600 widzów (komplet), wygrała Legia 71-67. W ćwierćfinale Wojskowi trafili na mistrza ZSRR Sportklub Ryga. Pierwsze spotkanie rozegrano 3 maja na Łotwie i wygrała drużyna z Rygi 93:59. Rewanż odbył się 9 czerwca, a z powodu dużego zainteresowania kibiców, rozegrano go na Torwarze. Legia sprawiła sensację i wygrała 63:61, ale odpadła z dalszych rozgrywek^[5]. Od początku lat 50. do zakończenia sezonu 1971/1972 drużyna nieprzerwanie występowała w ekstraklasie (wówczas pod nazwą 1 liga), odnosząc jednocześnie spore sukcesy w Pucharze Polski i na arenie międzynarodowej – w europejskich pucharach (Pucharze Europy Mistrzów Krajowych i Pucharze Europy Zdobywców Pucharów). W tym czasie „Wojskowi” 13-krotnie stawali na podium mistrzostw Polski, 7 razy okazując się najlepszymi w kraju (były to zarazem jedyne triumfy koszykarzy Legii w historii).

Lata 70. XX wieku

W sezonie 1971/1972 zespół zajął swe najgorsze miejsce w najwyższej klasie rozgrywkowej, spadając tym samym po raz pierwszy do ówczesnej II ligi. Banicja na tym szczeblu trwała rok i od edycji 1973/1974 do sezonu 1985/1986 Legia ponownie walczyła w gronie czołowych krajowych ekip koszykarskich. Poważniejszy kryzys zaczął się w 1986. Co prawda po roku drużyna ponownie wróciła do ekstraklasy, jednak od tego momentu zaczęto ograniczać środki finansowe na sekcję.

Kryzys w sekcji

W sezonie 1990/1991 „Zieloni Kanonierzy” zajęli 12. miejsce i – jak się później okazało na równo dekadę – opuścili szeregi ekstraklasy. Dodatkowo w 1996 spadli do III ligi. W edycji 1996/1997 – głównie za sprawą grupy zapaleńców – udało się wygrzebać sekcję z dna, a oparty na wychowankach zespół wywalczył promocję na zaplecze PLK.

Powrót do Ekstraklasy

W 1998 sekcja pozyskała możnego sponsora – stołeczne Browary Warszawskie, a marka ich głównego piwa Królewskie stała się jednym z członów nazwy klubu. Mając zapewnione środki finansowe i skompletowaną solidną kadrę zawodniczą zaczęto rozważać możliwość awansu do PLK, a dodatkowo we wrześniu 1998 sprowadzono pierwszego w historii sekcji Afrykanina – Senegalczyka Aziza Abdula Secka. W fazie zasadniczej sezonu 1998/1999 drużyna radziła sobie świetnie, jednak runda play-off przyniosła półfinałową porażkę z Kujawiakiem Włocławek i marzenia o wejściu do ligi zawodowej trzeba było odłożyć na kolejny sezon. Cel ten udało się osiągnąć po edycji 1999/2000, jednak w najwyższej klasie „Legioniści” spędzili zaledwie trzy sezony.

Ponowny upadek

Po 2002/2003 spadli oni do I, a rok później do II ligi. Od sezonu 2010/2011 Legia występowała przez 2 sezony w III lidze. 14 stycznia 2012 roku przed ligowym meczem z AZS Uniwersytet Warszawski do Galerii Sław Koszykarskiej Legii jako pierwszy koszykarz został włączony Andrzej Pstrokoński^[6].

Ponowny powrót do Ekstraklasy

W sezonie 2011/2012 Legia awansowała do II ligi, w której spędziła kolejne 2 sezony. Następnie w sezonie 2014/2015, po raz pierwszy po 10 latach przerwy stołeczna drużyna zagrała w I lidze. Od sezonu 2017/18 koszykarze Legii Warszawa występują w Energa Basket Lidze. 18 lutego 2024 roku Legia Warszawa zdobyła drugi w swojej historii Puchar Polski pokonując w finale Stal Ostrów Wielkopolski (94:71).

• Mistrzostwa Polski:
  • 1. miejsce (7): 1956, 1957, 1960, 1961, 1963, 1966, 1969
  • 2. miejsce (5): 1953, 1955, 1958, 1968, 2022
  • 3. miejsce (2): 1952, 1962
• Puchar Polski:
  • Złoty medal (3): 1968, 1970, 2024
  • Srebrny medal (5): 1952, 1957, 1959, 1972, 1981
  • Brązowy medal (1): 1956
• Mistrzostwa Polski Juniorów:
  • 1. miejsce (1): 2000
  • 2. miejsce (2): 1962, 1976
  • 3. miejsce (5): 1964, 1968, 1982, 1990, 2009

Stan na 29 lipca 2022, na podstawie^[7].

Nr	Poz.	Nar.	Nazwisko i imię	Data urodzenia	Wzrost	Masa ciała
1	1.0 !PG		Vital, Christian	1997.03.21	188 cm
3	1.0 !PG		Jackson, Loren	1996.12.15	173 cm
4	2.0 !SG		Wieluński, Marcin	1996.03.27	205 cm
8	5.0 !C		Sobin, Josip	1989.08.31	206 cm
14	4.0 !PF		Kulka, Grzegorz	1996.04.04	201 cm
18	2.0 !SG		Cowels, Raymond	1990.11.18	191 cm
23	2.0 !SG		Kolenda, Michał	1997.03.31	202 cm
35	5.0 !C		Holman, Aric	1997.07.11	208 cm
42	1.0 !PG		Ponitka, Marcel	1997.08.28	192 cm
91	4.0 !PF		Wyka, Dariusz	1991.12.03	209 cm

Trener: Marek Popiołek
Asystenci: Maciej Jamrozik

Wyniki ze wszystkich sezonów Legii Warszawa^[8]

• Do 1995 najważniejszą klasę rozgrywkową koszykówki mężczyzn określano mianem I ligi polskiej.

Dotychczasowe nazwy

• WKS Legia Warszawa (1929 – 1939), (1947 – 1949),
• CWKS Legia Warszawa (1951 – 1998),
• Legia Królewskie Warszawa (1998 – 2003),
• CWKS Legia Warszawa (2003 – 02.04.2008),
• Stowarzyszenie Koszykówki Legia Warszawa (03.04.2008 – 12.03.2009)
• Unibet Legia Warszawa (od 13.03.2009)^[9]

Stan na 12 listopada 2019.

Zawodnik	Data urodzenia	Wzrost	Pozycja	Sezony	M	Pkt
Aleksandr Salnikow	1950-?-?	196 cm	Skrzydłowy	1990/1991	23	156
Oleg Połosin	1960-08-08	209 cm	Center	1991/1992	1	8
Michaił Diaczenko	?-?-?	? cm	?	1991/1992	2	13
Aziz Abdul Seck	1971-?-?	202 cm	Skrzydłowy	1998/1999	33	291
James Douglas	1974-?-?	195 cm	Skrzydłowy	1998/1999	1	8
Jeff Chambers	1971-?-?	201 cm	Skrzydłowy/Center	1998/1999	18	254
Momo Potpara	1971-?-?	207 cm	Center	1999/2000	23	173
Joseph Bernard Reafsnyder	1973-?-?	207 cm	Center	1999/2000, 2000/2001	33	449
Ron Draper	1967-07-08	205 cm	Center	2000/2001	31	395
Aleksander Wierenicz	1971-?-?	203 cm	Skrzydłowy	2000/2001	6	46
Mike Robinson	1976-?-?	198 cm	Skrzydłowy	2000/2001	3	29
Martynas Purlys	1971-?-?	193 cm	Obrońca	2000/2001	38	265
Jerry Hester	1975-07-18	196 cm	Obrońca/Skrzydłowy	2000/2001	24	417
Nenad Trunić	1968-?-?	185 cm	Obrońca	2000/2001	16	95
Arnas Kazlauskas	1976-03-11	204 cm	Skrzydłowy	2001/2002	40	424
Tomas Pačėsas	1971-11-11	190 cm	Rozgrywający	2001/2002	12	200
Kenroy Jarret	1976-?-?	181 cm	Obrońca	2001/2002	12	92
Marcus Williams	1975-?-?	191 cm	Obrońca	2001/2002	27	521
Aleksiej Karwanien	1974-?-?	200 cm	Skrzydłowy	2001/2002	27	160
Darius Beard	1978-?-?	208 cm	Center	2001/2002	1	0
Gintaras Stulga	1973-02-21	211 cm	Center	2001/2002	13	41
Lee Wilson	1975-01-31	208 cm	Center	2001/2002	22	149
Andrzej Sinielnikow	1969-08-15	191 cm	Obrońca	2001–2004	90	746
Rob Hodgson	1974-?-?	199 cm	Skrzydłowy	2002/2003	10	109
Anthony Beane	1994-05-6	188 cm	Obrońca	2017/2018	20	447
Jorge Bilbao	1995-06-27	205 cm	F/C	2017/2018, 2019	20	68
Chauncey Collins	1995-01-17	183 cm	Obrońca	2017/2018	13	167
Hunter Mickelson	1992-03-5	208 cm	Center	2017/2018	28	323
Jobi Wall	1989-09-12	198 cm	Skrzydłowy	2017/2018	32	278
Andrejs Šeļakovs	1988-11-8	210 cm	Center	2017/2018	8	16
Naadir Tharpe	1991-07-23	182 cm	Obrońca	2017/2018	11	103
Isaiah Wilkerson	1990-11-13	191 cm	Obrońca	2017/2018	5	55
Keanu Pinder	1995-05-28	206 cm	Skrzydłowy	od 2018	35	232
Drew Brandon	1992-05-11	193 cm	Obrońca	od 2019	7	59
Romaric Belemene	1997-02-19	202 cm	Skrzydłowy	od 2019	6	43
Michael Finke	1996-04-26	208 cm	Skrzydłowy	od 2019	7	100
A.J. English	1992-07-10	192 cm	Obrońca	od 2019

Lp. Imię i nazwisko Okres urzędowania 1. Jan Dierżko 1949 1952 2. Tadeusz Ulatowski 1952 1959 3. Władysław Maleszewski 1959 1967 4. Stefan Majer 1967 1972 5. Andrzej Pstrokoński 1972 1975 6. Władysław Pawlak 1975 1981 7. Stefan Majer 1981 1982 8. Adam Wielgosz 1982 1984 9. Ryszard Pietruszak 1984 1986 10. Jan Kwasiborski 1986 1988 11. Marek Jabłoński 1988 1990 12. Adam Wielgosz 1990 1991 13. Aleksandr Salnikow 1991 1992 14. Jan Kwasiborski 1992 1996

Lp. Imię i nazwisko Okres urzędowania 15. Robert Chabelski 1996 1998 16. Marek Jabłoński 1998 2001 17. Jacek Gembal 2001 2004 18. Jacek Łączyński 2004 2004 19. Robert Chabelski 2004 2006 20. Michał Spychała 2006 2007 21. Robert Chabelski 2007 2009 22. Robert Pacocha 2009 2010 23. Robert Chabelski 2010 2012 24. Piotr Bakun 2012 2015 25. Michał Spychała 2015 2016 26. Piotr Bakun 2016 2017 27. Tane Spasev[10] 2017 2020 28. Wojciech Kamiński 2020 2024 29. Marek Popiołek 2024 ?

Ta sekcja jest niekompletna. Jeśli możesz, rozbuduj ją.

Ta sekcja jest niekompletna. Jeśli możesz, rozbuduj ją.

Nr	Poz.	Nar.	Nazwisko i imię	Data urodzenia	Wzrost	Masa ciała
12	4.5 !C/F		Bojko, Bartłomiej	1992-04-28	200 cm	104 kg
10	5.0 !C		Cechniak, Damian	1993-10-08	208 cm
6	1.0 !PG		Holnicki-Szulc, Rafał	1989-11-25	186 cm
17	4.0 !PF		Jaworski, Przemysław	1992-06-14	200 cm
14	3.5 !F		Kobus, Arkadiusz	1986-12-06	197 cm	91 kg
9	5.0 !C		Koźluk, Krystian	1994-09-08	205 cm
30	2.5 !G/F		Motel, Mikołaj	1994-04-04	192 cm
8	2.0 !SG		Ornoch, Bartłomiej	1995-03-20	193 cm
21	1.5 !G		Paszkiewicz, Andrzej	1979-05-16	180 cm
4	1.0 !PG		Piesio, Rafał	1992-04-14	178 cm
7	2.0 !SG		Podobas, Paweł	1986-03-03	194 cm
15	3.0 !SF		Świderski, Michał	1987-02-12	194 cm
24	4.0 !PF		Zapert, Damian	1984-04-09	196 cm

Trener: Piotr Bakun
Asystenci: Robert Chabelski

Rekordy indywidualne

Królowie strzelców ligi polskiej w barwach klubu

Sezon	Zawodnik	Punkty
1963/1964	Janusz Wichowski	593[13]
2017/2018	Anthony Beane	447

W sezonie 2018/19 jednym ze sponsorów koszykarskiej Legii Warszawa był Totolotek, którego logo można było zobaczyć na koszulkach zawodników. Jednak od sezonu 2019/20 ta sytuacja się zmieniła, ponieważ bukmacherem sponsorującym klub została Fortuna. Według umowy logotyp bukmachera pojawi się na koszulkach zawodników, a także na bandach LED i w formie naklejek na parkiecie^[14].

• Oficjalna strona
• Nieoficjalna strona sekcji koszykówki