Meitei Leepun

Meitei Leepun jest organizacją relatywnie młodą^[3]. Powstała w 2015^[4], z inicjatywy Leishemby Sanajaoby, tytularnego króla Manipuru, który jest również jedną z osób finansujących jej działalność^[5]. Ściśle współpracuje też z N. Birenem Singhem, premierem stanowym od 2017^[6]. Funkcjonuje głównie w dolinie Imphalu, zatem w regionie Manipuru, który zamieszkany jest głównie przez Meitei^[7].

Jest organizacją kulturalną, działa na rzecz jedności Manipuru. Odwołuje się do nacjonalizmu ludu Meitei, głównej grupy etnicznej Manipuru^[8][9]. Stara się utrzymywać kontakty ze społecznościami diasporalnymi, w tym z Meitei zamieszkującymi w Assamie i Tripurze oraz w Bangladeszu i Mjanmie. W 2023 liczyła, według własnych deklaracji, około 14 tysięcy członków. Około tysiąc z nich otrzymało dodatkowe szkolenie, w tym w zakresie walki z pożarami czy walki ze skutkami powodzi. Kieruje nią Pramot Singh^[1], jeden z jej członków założycieli^[10].

Meitei Leepun jest organizacją zarówno niechętną chrześcijaństwu jak i, przynajmniej oficjalnie, proindyjską^[4][1]. Pozostaje pod znacznym wpływem hinduskiego nacjonalizmu. Postuluje wpisanie tożsamości Meitei w szeroko rozumiany hinduizm^[4]. Chrześcijaństwo uznaje za zagrożenie dla kultury i tradycji ludności uznawanej przez siebie za rdzenną dla Manipuru. Z tego też powodu wzywa do fizycznej anihilacji wyznającego głównie chrześcijaństwo ludu Zo^[11].

Jej stosunek do Indii jest niemniej dosyć złożony. Nie odżegnuje się bowiem od rdzennej religii ludu Meitei. Wykorzystuje ją intensywnie w celach politycznych, między innymi jako instrument nacisku na wrogie sobie grupy etniczne^[12]. W rodzimej religii widzi także czynnik łączący Meitei z ich przeszłością, głównie z Kangleipak, królestwem istniejącym w Manipurze przed wcieleniem regionu do Indii w 1949^[13]. Do rdzennych wierzeń odwołuje się też walcząc z wymuszoną hinduizacją Manipuru. Pragnie przy tym przywrócenia dawnej chwały manipurskiej monarchii, utraconej po wymuszonej integracji z federalnym państwem indyjskim^[14][15].

Struktura Meitei Leepun wzorowana jest na Narodowym Stowarzyszeniu Ochotników (Rashtriya Swayamsevak Sangh, RSS)^[16][6][17]. Porównuje się ją też do Bajrang Dal, organizacji młodzieżowej afiliowanej przy Światowej Organizacji Hindusów (Vishva Hindu Parishad, VHP)^[18][19].

Meitei Leepun angażuje się w organizowanie wydarzeń o charakterze kulturalnym. Przynajmniej według własnych zapewnień stara się wspierać również tak kobiety, jak i dzieci należące do ludu Meitei^[20]. Promuje też manipurską tradycję, w tym tradycyjne manipurskie sztuki walki^[21].

Zdradza cechy grupy paramilitarnej. Wielu jej działaczy ma doświadczenie wojskowe. Uznawana często za grupę ekstremistyczną^[22][23]. Jej działalność wpisuje się w politykę rządu stanowego kierowanego przez N. Birena Singha z nacjonalistycznej Indyjskiej Partii Ludowej (BJP)^[24]. Organizuje chociażby pielgrzymkę na wzgórza Koubru, położone w zdominowanym przez chrześcijańską ludność plemienną manipurskim dystrykcie Kangpokpi^[12]. Miejsce to uznaje za laipham, zatem za siedzibę boga Lainingthou, jednej z głównych postaci tradycyjnego panteonu^[25]. Domaga się wprowadzenia Narodowego Rejestru Obywateli (NRC) jako niezbędnego narzędzia w walce z niekontrolowaną migracją^[26]. Powtarza w ten sposób żądania premiera stanowego^[27][28].

Wraz z Arambai Tenggol, grupą odwołującą się przede wszystkim do rdzennej religii ludu Meitei, odpowiada za rozliczne akty przemocy podczas krwawych zamieszek, które wstrząsnęły Manipurem w maju i czerwcu 2023^[4]. Cieszy się daleko posuniętą bezkarnością i wsparciem ze strony lokalnego aparatu władzy, w tym policji stanowej^[29]. Jej działacze stoją między innymi za atakami na kościoły należące do rozmaitych denominacji chrześcijańskich, do których doszło na samym początku wspomnianych zamieszek. Tylko w atakach z 3 i 4 maja 2023 zniszczono w ten sposób blisko trzysta zborów, domów spotkań czy kościołów^[30]. Podczas wspomnianych zamieszek grupa przeprowadzała także ataki na wioski zamieszkane przez Zo^[31].

Wydarzenia z przełomu maja i czerwca 2023, w których Meitei Leepun miało znaczący udział, określano mianem czystek etnicznych^[32][33]. Manipur Tribal Forum, organizacja reprezentująca interesy ludności plemiennej Manipuru z siedzibą w Nowym Delhi, wskazała na konieczność wszczęcia specjalnego postępowania sprawdzającego pod nadzorem indyjskiego Sądu Najwyższego. Postępowanie to miało by między innymi na celu przyjrzenie się roli Meitei Leepun oraz Arambai Tenggol w zamieszkach^[34][35]. Kuki Students Organisation (KSO) 13 czerwca 2023 złożyła zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa przez przywódcę Meitei Leepun, w związku z podżeganiem do przemocy na tle etnicznym. Manipurska policja stanowa zwlekała z podjęciem jakichkolwiek czynności w tej sprawie przez blisko miesiąc, aż do początku lipca 2023^[36]. 8 lipca 2023 Pramota Singha oskarżono między innymi o podżeganie do nienawiści na tle etnicznym^[37].

• Naorem Naokhomba Singh. Meitei Religion: An Emic Perspective. „Spectrum”. 6 (1), s. 72–80, 2018. ISSN 2319-6076.