Pannocja
Pannocja – hipotetyczny superkontynent istniejący w neoproterozoiku, który powstał około 600 mln lat temu w ediakarze i uległ rozpadowi po 60 mln lat, na początku kambru.
Historia geologiczna
Superkontynent ten przypuszczalnie utworzył się po rozpadzie Rodinii. Rozszerzanie się oceanu Panthalassa, który rozerwał Rodinię i zamykanie Oceanu Panafrykańskiego pociągnęło za sobą kontynenty, które zderzyły się ponownie w innej konfiguracji. Zderzenie wypiętrzyło dookoła centralnego kratonu Konga masyw górski, scalając późniejszy kontynent afrykański (zdarzenie to nazywa się orogenezą panafrykańską).
Pannocja powstała z połączenia Protogondwany z Protolaurazją (którą tworzyły Laurencja, Bałtyka, Amazonia i Syberia). Pannocja znajdowała się głównie na półkuli południowej, jednak fragment późniejszej Gondwany położony był prawie południkowo. Taki układ mas lądowych miał poważny wpływ na klimat Ziemi[1]. W okresie kriogenu na Ziemi panowały potężne zlodowacenia, być może obejmujące obszar całej planety (hipoteza ta nosi nazwę „Ziemia-śnieżka”, ang. Snowball Earth).
Pod koniec proterozoiku Pannocja rozpadła się na Gondwanę, Laurencję, Bałtykę oraz Syberię na skutek otworzenia się oceanów Japetus i Prototetydy. Nie jest pewne, czy mniejsze kontynenty nie odłączyły się od Gondwany wcześniej i jednolity kontynent Pannocji de facto nigdy nie powstał.
Zobacz też
Przypisy
Bibliografia
- Steven Mitchell Stanley, Historia Ziemi, Ireneusz Walaszczyk, wyd. 1, dodr. 1, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 2005, ISBN 83-01-14438-6, OCLC 749846506.