Ranking Respect Fair Play UEFA
Ranking Respect Fair Play UEFA – zestawienie federacji członkowskich Unii Europejskich Związków Piłkarskich (UEFA) tworzone w celu promowania zasad fair play w rozgrywkach piłki nożnej. Kryteria rankingu obejmują styl i zachowanie się w czasie meczów ligowych, pucharowych i mistrzowskich piłkarzy, działaczy i kibiców. Od 1995 roku na jego podstawie przyznawane są 3 specjalne miejsca w rozgrywkach Ligi Europy UEFA (do 2009 – Pucharu UEFA).
Zasady tworzenia rankingu
Ranking Respect Fair Play tworzony jest w każdym sezonie – brane pod uwagę są wszystkie mecze rozegrane przez drużyny klubowe i reprezentacje w rozgrywkach krajowych i międzynarodowych UEFA między 1 maja a 30 kwietnia[1]. W zestawieniu ujmowane są wyłącznie federacje, których drużyny rozegrały w tym czasie odpowiednio ustaloną liczbę spotkań. Punkty w rankingu przyznawane są przez delegatów meczowych w konsultacji z sędzią głównym i obserwatorem.
Punktacja Respect Fair Play w poszczególnych spotkaniach opiera się na 6 kryteriach[1]:
- czerwone i żółte kartki – od bazowej wartości 10 punktów, odejmuje się 1 punkt za kartkę żółtą i 3 za czerwoną; w przypadku, gdy kartka czerwona została przyznana po drugiej żółtej, odejmuje się tylko 3 punkty, zaś gdy została przyznana po jedynej żółtej kartce, odejmowane są 4 punkty;
- gra pozytywna – można przyznać 1–10 punktów; premiowana jest gra atrakcyjna dla kibiców, uwzględnia się aspekty pozytywne (np. przyspieszanie tempa gry, preferowanie gry ofensywnej, zachowywanie płynności gry, dążenie do zdobywania kolejnych bramek po osiągnięciu oczekiwanego rezultatu) i negatywne (np. opóźnianie i spowalnianie tempa gry, taktyka oparta na faulowaniu, wymuszanie fauli);
- zachowanie wobec przeciwników – można przyznać 1–5 punktów; nagradzane jest przestrzeganie zasad gry i zachęcanie do tego członków drużyny (również trenerów i działaczy), pozytywne gesty wobec rywali (np. pomoc kontuzjowanemu zawodnikowi); pod uwagę należy również brać wyjątkową brutalność w grze i przewinienia niedostrzeżone przez arbitrów, jednak tak, aby nie dublowała punktacji przyznanej za kartki;
- zachowanie wobec sędziów – można przyznać 1–5 punktów; nagradzane jest szanowanie sędziów i respektowanie podejmowanych przez nich decyzji, np. przyjmowanie kontrowersyjnych decyzji bez protestowania;
- zachowanie ławki rezerwowych – można przyznać 1–5 punktów; od osób na ławce rezerwowych, w tym sztabu trenerskiego, oczekuje się starań na rzecz podniesienia poziomu sportowego i moralnego swojej drużyny, promowania zasad fair play; pod uwagę brane są np. reakcje na decyzje sędziów i współpraca z przedstawicielami mediów;
- zachowanie publiczności – można przyznać 1–5 punktów; premiowane jest zaangażowanie kibiców drużyn w doping zgodny z duchem fair play i tworzenie pozytywnej atmosfery widowiska, połączone z szacunkiem wobec przeciwników i sędziów; kryterium to jest brane pod uwagę tylko w przypadku obecności na trybunach znaczącej liczby widzów, w przeciwnym razie ocenę pomija się.
Tak zdobyte punkty sumuje się i dzieli przez maksymalną liczbę punktów do zdobycia. Jeśli pod uwagę brane jest kryterium zachowania publiczności, maksimum punktów wynosi 40, jeśli nie – 35. Otrzymaną liczbę mnoży się razy 10 i podaje do części tysięcznych, zaokrągloną w dół[1].
Przyznawanie miejsc w Lidze Europy UEFA
Od 2009 każda z 3 pierwszych federacji w rankingu Respect Fair Play otrzymuje po 1 dodatkowym miejscu w I rundzie kwalifikacyjnej Ligi Europy UEFA[2] (o ile federacje te osiągnęły próg średniej 8 punktów). Przysługują one zwycięzcom rankingów krajowych lub najwyżej sklasyfikowanym w nich drużynom, które w inny sposób nie zakwalifikowały się do rozgrywek UEFA[1].
W latach 1995–2008 ranking służył do przyznawania 3 dodatkowych w Pucharze UEFA. 1 z nich miał zagwarantowane jego zwycięzca, o 2 pozostałe mogły ubiegać się – poprzez losowanie – wszystkie federacje, których średnia osiągnęła co najmniej 8 punktów[2]. Do 1998 miejsca w Pucharze UEFA były przyznawane nie konkretnym zespołom, a federacjom, które mogły nimi swobodnie dysponować – nie były wówczas jeszcze prowadzone rankingi krajowe[2].
Zwycięzcy rankingu
Łącznie od 1995 roku dodatkowe miejsca w Lidze Europy UEFA i Pucharze UEFA przyznano na podstawie Rankingu Respect Fair Play 21 federacjom[2].
Nadchodzące zmiany
Począwszy od sezonu 2016/17, zamiast przyznawania dodatkowych miejsc w Lidze Europy, federacje mają dostawać nagrody pieniężne[19]. Nagrody te mają być przyznawane dla najlepszej federacji, dla federacji, która się najbardziej poprawiła i dla federacji, której widzowie zachowywali się najlepiej. Zmienione mają być także daty okresu oceny federacji - zamiast od 1 maja danego roku do 30 kwietnia roku następnego, ma to być okres od 1 lipca do 30 czerwca następnego roku. Sezon 2015/16 ma być sezonem przejściowym i punktacja ma być obliczana do 30 czerwca 2016.
Przypisy
Linki zewnętrzne
- Regulations of the UEFA Europa League 2010/11. [dostęp 2010-05-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-02-11)]. (ang.).
- UEFA European Cup Football (ang.)