Podkowiec śródziemnomorski

(Przekierowano z Rhinolophus euryale)

Podkowiec śródziemnomorski[9] (Rhinolophus euryale) – gatunek ssaka latającego z rodziny podkowcowatych (Rhinolophidae). Żyje głównie na obszarze basenu Morza Śródziemnego (Europa Południowa, północno-zachodnie wybrzeże Afryki).

Podkowiec śródziemnomorski
Rhinolophus euryale[1]
Blasius, 1853[2]
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

nietoperze

Podrząd

rudawkokształtne

Nadrodzina

Rhinolophoidea

Rodzina

podkowcowate

Rodzaj

podkowiec

Gatunek

podkowiec śródziemnomorski

Synonimy
  • Rhinolophus algirus Loche, 1867[3]
  • Euryalus toscanus K. Andersen & Matschie, 1904[4]
  • Euryalus atlanticus K. Andersen & Matschie, 1904[4]
  • Euryalus cabrerae K. Andersen & Matschie, 1904[5]
  • Euryalus barbarus K. Andersen & Matschie, 1904[6]
  • Euryalus meridionalis K. Andersen & Matschie, 1904[6]
  • Rhinolophus euryale nordmanni Satunin, 1911[7]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[8]

Zasięg występowania
Mapa występowania

Taksonomia

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1853 roku niemiecki zoolog Johann Heinrich Blasius nadając mu nazwę Rhinolophus euryale[2]. Holotyp pochodził z Mediolanu, we Włoszech[10].

Rhinolophus euryale należy do grupy gatunkowej euryale[11]. Populacje R. euryale z regionu Lewantu wydają się być nienazwanym podgatunkiem, ale potrzebne są dodatkowe badania, aby to wyjaśnić[11]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten gatunek za monotypowy[11].

Etymologia

  • Rhinolophus: gr. ῥις rhis, ῥινος rhinos „nos”; λοφος lophos „grzebień”[12].
  • euryale: w mitologii greckiej Euriale (gr. Ευρυαλη Eurualē, łac. Euryale) była jedną z trzech gorgon[13].

Zasięg występowania

Podkowiec śródziemnomorski występuje w południowej Europie (od Półwyspu Iberyjskiego i środkowej oraz południowej Francji po cały Półwysep Bałkański, w tym wyspy Korsyka, Sardynia, Sycylia i Rodos oraz odizolowane obszary południowej Słowacji i północnych Węgier), w północnej Afryce (północne Maroko, północna Algieria i Tunezja) i w południowo-zachodniej Azji (Turcja, Kaukaz, obszar Lewantu, północny i zachodni Iran oraz północny Irak); być może jest także na Cyprze (znany z jednego okazu uważanego przez większość autorów za osobnika podkowca średniego (R. mehelyi)) i w Turkmenistanie[11].

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 43–58 mm, długość ogona 22–30 mm, długość ucha 17–27 mm, długość tylnej stopy 9–11 mm, długość przedramienia 43–51 mm; masa ciała 7,5–17,5 g[14]. Posiada puszyste futro porastające jasnoszarą skórę. Strona grzbietowa jest szaro-brązowa, czasem z rudawym odcieniem. Strona brzuszna jest szaro-biała bądź żółto-biała[15]. Kariotyp wynosi 2n = 58 i FNa = 60[14].

Używają echolokacji, której charakterystyka dźwięku jest skorelowana z wiekiem i długością skrzydeł, ale już w przeciwieństwie do swoich bliskich krewnych - nie z masą ciała[16].

Ekologia

Środowisko

R. euryale preferuje ciepłe, lesiste wzgórza i góry, zwłaszcza obszary wapienne z wieloma jaskiniami i dostępem do wody. Jaskinie zapewniają im schronienie, miejsce hibernacji i rozrodu. Schronienie to niejednokrotnie dzielą wraz z innymi podkowcowatymi, lecz nigdy nie mieszają się wzajemnie.

Rozmnażanie

Niewiele wiadomo o cyklu reprodukcyjnym podkowca. Wylęgarnie mieszczą zwykle 50-400 samic oraz rzadziej występujące samce.

Polowanie

Podkowiec śródziemnomorski opuszcza schronienie późnym wieczorem, polując nisko nad ziemią, na ciepłych zboczach, lecz czasem również w gęstych lasach, chwytając ćmy i inne drobne owady.

Podkowiec śródziemnomorski wykazuje 3 strategie polowania[17]:

  1. Ciągłe latanie slalomem, wraz z okrążaniem obranego celu.
  2. Latanie w koronie drzewa, często z nurkowaniem pomiędzy gałęziami.
  3. Zwisanie z drzewa, podczas którego nietoperz obserwuje ofiarę, by następnie się na nią rzucić.

Przypisy

Bibliografia