Skarb Państwa
Skarb Państwa[1] – w Polsce osoba prawna uosabiająca państwo jako podmiot prawa cywilnego, z wyłączeniem mienia pozostającego we władaniu innych osób prawnych prawa publicznego (m.in. funduszów celowych, przedsiębiorstw i banków państwowych, jednostek samorządu terytorialnego, samorządowych osób prawnych). Jako osoba prawna w obrocie prawnym jest równouprawniona z innymi osobami prawnymi i fizycznymi (w przeciwieństwie do uprawnień władczych państwa).
Opis
Skarb Państwa w zakresie ochrony majątku i interesów reprezentowany jest przez Prokuratorię Generalną, a w zakresie gospodarowania mieniem państwowym i prywatyzacji, przez podmioty określone w ustawie z dnia 16 grudnia 2016 o zasadach zarządzania mieniem państwowym[2]. Istnieją także wyodrębnione agencje wykonawcze gospodarujące mieniem Skarbu Państwa (m.in. Agencja Mienia Wojskowego, Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa). Skarb Państwa zasadniczo nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania przedsiębiorstw państwowych i innych państwowych osób prawnych, jak również jednostek samorządu terytorialnego i samorządowych osób prawnych, jednak odrębne przepisy mogą w tym względzie stanowić inaczej. Z kolei państwowe osoby prawne oraz jednostki samorządu terytorialnego i samorządowe osoby prawne nigdy nie ponoszą odpowiedzialności za zobowiązania Skarbu Państwa[3].
Historia
W Polsce rozdzielenie skarbu królewskiego i publicznego nastąpiło w 1590. Majątek państwa może być zarządzany przez odrębną instytucję lub reprezentowany przez różnych urzędników.
Zgodnie z art. 2 ust. 1 uchylonej ustawy o zasadach wykonywania uprawnień przysługujących Skarbowi Państwa, minister właściwy do spraw Skarbu Państwa przygotowywał i przedkładał Radzie Ministrów oraz, z jej upoważnienia, Sejmowi coroczne sprawozdania o stanie mienia Skarbu Państwa oraz o ekonomicznych, finansowych i społecznych skutkach prywatyzacji[4]. Dokument był publikowany przez Sejm w postaci druku sejmowego. Od 2017 r. na podstawie art. 43 ustawy o zasadach zarządzania mieniem państwowym Prezes Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej przedstawia natomiast Sejmowi sprawozdania o stanie mienia Skarbu Państwa[2].
