Smiła

Smiła
Сміла
Herb	flaga Smiły↗
Państwo	Ukraina
Obwód	czerkaski
Powierzchnia	39,80 km²
Wysokość	73 m n.p.m.
Populacja (2019); • liczba ludności	; 67 530
Nr kierunkowy	+380 4733
Kod pocztowy	20700
Tablice rejestracyjne	CA
	Położenie na mapie obwodu czerkaskiego Smiła
	Położenie na mapie Ukrainy Smiła
	49°13′N 31°52′E/49,216667 31,866667
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Informacje w Wikipodróżach
	Strona internetowa

Smiła (ukr. Сміла) – miasto na Ukrainie w obwodzie czerkaskim, siedziba byłego rejonu; nad Taśminą (dopływ Dniepru); liczy 67,5 tys. mieszkańców; zakłady naprawcze taboru kolejowego, przemysł maszynowy, metalowy, spożywczy, odzieżowy oraz meblarski^[2].

Historia

W 1536 roku tereny te król Zygmunt I Stary nadał Juśkowi Tymkiewiczowi, który założył tu osadę nazwaną Juśkowem. W Rzeczypospolitej miejscowość należała administracyjnie do powiatu kijowskiego w województwie kijowskim. W 1633 roku okolice te Krystyna Pachucina Korzeniowska sprzedała hetmanowi wielkiemu koronnemu Stanisławowi Koniecpolskiemu.

W 1768 Smiłę objęła koliszczyzna. Franciszek Ksawery Lubomirski w 1787 sprzedał miasto wraz z całą Smilańszczyzną za 2 mln rubli Grzegorzowi Potiomkinowi, dzięki czemu uzyskał on polski indygenat. W 1793 po II rozbiorze Polski miasto zostało włączone do Imperium Rosyjskiego. Pod zaborami siedziba gminy Smiła(inne języki) w powiecie czerkaskim w guberni kijowskiej. W XIX wieku istniała tu parafia katolicka dekanatu zwinogródzkiego.

Podczas II wojny światowej Smiła była okupowana przez Wehrmacht od 4 sierpnia 1941 do 29 stycznia 1944.

Podczas okupacji hitlerowskiej, pod koniec 1941 roku Niemcy utworzyli getto dla żydowskich mieszkańców. Przebywało w nim około 700 osób. Pod koniec lutego 1942 roku Niemcy zlikwidowali getto, a Żydów zamordowali. Sprawcami zbrodni była niemiecka żandarmeria oraz ukraińska policja^[3].

W 1989 liczyła 79 449 mieszkańców^[4]^[5].

W 2013 liczyła 68 636 mieszkańców^[6].

Zabytki

po zamku położonym na wysokiej górze, pozostały resztki wałów i fos, między fałami cmentarz katolicki^[7].
Kościół Wniebowzięcia NMP z 1818 r.
Cerkiew Opieki Matki Bożej z początku XX wieku
Dworzec kolejowy Smiła z 1870 r.
Dawny budynek banku z 1909 r., współcześnie muzeum
Dawne gimnazjum męskie z 1909 r.
Dawne gimnazjum żeńskie z 1910 r.
Wieża ciśnień z 1907 r.
Wieża strażacka z lat 30. XX wieku
Dworzec kolejowy im. Tarasa Szewczenki z 1951 r.
Dom kultury z 1962 r.