Suruga (zatoka)

Zatoka Suruga powstała 600 000 lat temu wskutek subdukcji tektonicznej płyt: filipińskiej i eurazjatyckiej. Łańcuch podwodnych wulkanów, poprzedników dzisiejszego półwyspu Izu, został w ten sposób przesunięty z południowego Oceanu Spokojnego setki kilometrów na północ, powodując zderzenie, które doprowadziło do powstania zatoki i rowu oceanicznego Suruga. Utworzyła się w ten sposób najgłębsza (ok. 2500 m) zatoka w Japonii, tworząc z górą Fudżi (Fuji-san, wys. 3776 m) ogromny kontrast. Fudżi wznosi się bowiem od rowu Suruga, biegnącego od środka zatoki w kierunku południowo-zachodnim wzdłuż archipelagu. Stanowi on północną część rowu Nankai^[2][1].

Dno zatoki Suruga charakteryzuje się niezwykle ostrymi zboczami, opadającymi pięćset metrów poniżej poziomu morza zaledwie dwa kilometry od wybrzeża. W wewnętrznej części zatoki znajduje się podwodny kanion o głębokości tysiąca metrów, który biegnie poprzez ujście zatoki aż do Rowu Mariańskiego^[1].

W wyniku tych warunków w częściach zatoki blisko brzegu występują trzy rodzaje głębokich wód oceanicznych: prądu Kuro-shio (na głębokości od 200 do 500 m), strefy subarktycznej (500–1500) i Oceanu Spokojnego (1500–2500). Głębokie wody oceanu są zasadniczo pozbawione światła słonecznego, co uniemożliwia fotosyntezę nawet fitoplanktonowi i pozostają całkowicie oddzielone od wód z płytszych obszarów^[1].

W rezultacie wody te mają niską temperaturę, są bardzo czyste i bogate w składniki odżywcze. Oprócz zapewnienia pożywienia dla szerokiej gamy organizmów morskich, właściwości te pozwalają na wykorzystanie zasobów wód w produktach komercyjnych. Władze prefektury Shizuoka starają się wykorzystać wody Kuro-shio do produkcji m.in. żywności i farmaceutyków.

Chociaż góra Fudżi i zatoka Suruga różnią się tak bardzo wysokością, są one połączone wspólną siecią źródeł. Opady na Fudżi, które wynoszą około 2,5 mld ton rocznie, przedostają się do ziemi i stają się wodami gruntowymi, a następnie wydostają się na powierzchnię w postaci wielu źródeł. Spływając do zatoki tworzą bogate, bioróżnorodne środowisko i dostarczają pożywienia dla wielu organizmów, jak np. małych, różowego koloru, krewetek sakura-ebi (Lucensosergia lucens lub Sergia lucens), które nie występują w innych zbiornikach wodnych Japonii. Potwierdzono również obecność źródeł na dnie zatoki Suruga^[1].

Zatoka Suruga i otaczający ją region są bardzo atrakcyjne turystycznie i rekreacyjnie ze względu na wyjątkowe urozmaicenie terenu, bogatą roślinność, świetnie zorganizowaną infrastrukturę usług (ryokany, hotele, onseny), cenne zabytki sakralne.

Zachodnia i środkowa część wybrzeża zatoki, od Shizuoki do Numazu, charakteryzuje się piaszczystymi plażami, podczas gdy wschodnia i północno-wschodnia rozciągająca się od Numazu na południe, wzdłuż zachodniego wybrzeża półwyspu Izu, jest na ogół skalista^[3].

Faliste dno morskie i odżywcze wody zatoki tworzą dogodne siedlisko dla około tysiąca różnych gatunków ryb, co stanowi około 40% z 2300 rodzimych gatunków Japonii. Spośród licznych gatunków fauny morskiej w zatoce żyją m.in. tak ciekawe gatunki, jak:

• akaashi-gani → japoński krab pacyficzny (Macrocheira kaempferi, zwany także krabem japońskim lub krabem olbrzymim);
• mitsukurina → rekin Owstona (Mitsukurina owstoni);
• rabuka → płaszczak (Chlamydoselachus anguineus);
• hadaka-iwashi → rodzina świetlikowatych (Myctophidae)
• mendako → ośmiornica Opisthoteuthis depressa^[1].

Obok zróżnicowanej fauny w zatoce występuje barwna i bogata flora. Wzdłuż wybrzeża półwyspu Izu rosną liczne wodorosty, w tym m.in.: gronorosty (Sargassum), krasnorosty (Gelidiaceae), zostera morska (Zostera marina L.). Mówi się, że na tym obszarze występuje najwięcej odmian wodorostów w Japonii^[1].

• 
  Zatoka Suruga w tle z górą Fudżi, widziana z przełęczy Satta
• 
  Półwysep Izu widziany poprzez zatokę Suruga
• 
  Port w Shimizu i Fudżi
• 
  Port w Numazu
• 
  Przylądek Mihama^[2] (zachodnie wybrzeże płw. Izu), zatoka Suruga, w głębi Fudżi

• Incydent nad zatoką Suruga
• Park Narodowy Fudżi-Hakone-Izu
• Prowincja Izu

• Informacje, zdjęcia, wykresy, ilustracje dot. zatoki Suruga (ang.)
• Fauna i flora zatoki (ang.)
• Strona oficjalna Numazu Deep Sea Aquarium (zdjęcia wideo) (jap.)
• Zatoka Suruga w kulturze (ang.)