Szybownictwo

rodzaj sportu i rekreacji

Szybownictwo – dyscyplina lotnictwa sportowego wykonywana na szybowcach.

Trening przed zawodami Grand Prix w Andach. Szybowiec Diana 2. Zdjęcie wykonane z rywalizującego szybowca.

Konkurencje szybowcowe

Akrobacyjny szybowiec S-1 Swift

Przeloty

Główny artykuł: przeloty szybowcowe.

Zawodnicy walczą o najwyższą średnią prędkość osiągniętą wzdłuż ustalonej trasy[a]. Piloci mają możliwość (w oknie kilku godzin) indywidualnie wyboru najkorzystniejszego[b] momentu startu. W niektórych formatach konkurencji piloci mogą modyfikować trasę[c] w pewnych granicach (liczy się średnia prędkość na wybranej trasie). W pewnych sytuacjach (przedwczesne lądowanie w terenie przygodnym) liczy się przeleciana odległość. Możliwe są też konkurencje czysto odległościowe (kto dalej zaleci), ale obecnie raczej niespotykane z przyczyn logistycznych (konieczność przewozu z powrotem szybowca setki kilometrów do lotniska z którego zawodnicy startują).

Akrobacja

Piloci wykonują (w serii lotów) przepisane i/lub własnej kompozycji wiązanki figur akrobatycznych. Punktacja przez sędziów na podstawie dokładności wykonania figur.

Wyścigi (Grand Prix)

Główny artykuł: Wyścigi szybowcowe.

Piloci, z jednoczesnego lotnego startu, ścigają się po ustalonej trasie[a]. Decyduje kolejność na mecie.

Rekordy

Pilot szybowca na wysokości ok. 7000 m n.p.m. (Aconcagua w tle). Widać przewody podające tlen. Bez tlenu na tej wysokości pilot straciłby przytomność po kilkunastu minutach (brak aklimatyzacji wysokogórskiej).

Niezależnie od powyższych konkurencji, w których rozgrywane są zawody (np. ), Międzynarodowa Federacja Lotnicza ustanawia kategorie, w których odnotowywane są rekordy świata. Obecnie notuje się je w:

  • średnich szybkościach przelotu (różne typy tras i dystansów, obecnie do około 300km/h)
  • przewyższeniu i maksymalnej osiągniętej wysokości (obecnie rzędu 15 km[d], większa wysokość wymaga kombinezonów lub kabin ciśnieniowych[e], gdyż sam tlen nie jest wystarczający[1][f])
  • odległości przelotu (różne typy tras, obecnie rzędu 3000 km)

Podobnie jak w innych sportach, niektóre typy rekordów nie są obecnie odnotowywane z przyczyn bezpieczeństwa, np. rekord w długości lotu, które dochodziły już do 3 dób.

Organizacja

Na szczeblu międzynarodowym sport jest uprawiany w ramach Międzynarodowej Federacji Lotniczej (FAI). Organizuje ona m.in. zawody międzynarodowe oraz prowadzi międzynarodowy ranking pilotów[2]. Członkami tej organizacji są organizacje narodowe, w Polsce Aeroklub Polski.

W Polsce szybownictwo można uprawiać m.in. w sekcjach szybowcowych Aeroklubów Regionalnych zrzeszonych w Aeroklubie Polskim i innych organizacjach społecznych lub komercyjnych. Jest to sport otwarty dla początkujących w wieku od 14 lat (przepisowe minimum) do późnego wieku (często powyżej 70). Kandydaci i piloci podlegają m.in. testom medycznym, które w porównaniu z poprzednimi latami są znacznie złagodzone.

W klubach z reguły zdecydowana mniejszość pilotów uczestniczy w oficjalnych zawodach, większość uprawia sport rekreacyjnie.

Ciekawostki

Zobacz też

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

Linki zewnętrzne