جولیس سیزر

جولیس سیزر
(لاطینی وچ: GAIVS IVLIVS CAESAR)،(لاطینی وچ: DIVVS IVLIVS)
جم	جولائی 100 ق م [۱][۲][۳]  روم [۴]
وفات	15 مارچ 44 ق م [۵][۶][۷][۸]
وجہ وفات	خون بہنا
قاتل	بروٹس
طرز وفات	مردم کشی
رہائش	روم
شہریت	پرانا روم
مذہب	Roman paganism
عارضہ	مرگی
ساتھی	سرویلیا [۹][۱۰][۱۱] قلوپطرہ [۱۱]
اولاد	جولیا [۱۲][۱۳][۱۴][۱۵]،  سیزاریئن [۱۳][۱۶]،  آگسٹس [۱۳]
خاندان	جولیو کلاڈیوی شاہی سلسلہ
عملی زندگی
پیشہ	یاداشت نگار ،  حاکم [۱۸]،  شاعر ،  قدیم رومی سیاست دان ،  قدیم رومی فوجی اہلکار ،  سیاست دان [۱۹][۲۰]،  عسکری قائد [۲۰]،  لکھاری [۲۱]،  مورخ
مادری زبان	لاطینی
پیشہ ورانہ زبان	لاطینی [۲۲]،  پراݨی یونانی
عسکری خدمات
	IMDB اُتے صفحات
ترمیم

جولیس سیزر (100ق م- 44ق م) رومی سلطنت دا اک فوجی جرنیل تے حکمران سی ، جس نے رومی سلطنت چ اینا وادھا کیتا کہ اوہ افریقہ توں یورپ تیکر پھیل گئی ۔

گائس جولیئس سیزر^[۲۳] (اچارن:ˈɡaː۔i.ʊs ˈjuː۔lɪ۔ʊs ˈkaj.sar)،^[۲۴] جولائی 100 ای پو^[۲۵] – 15 مارچ 44 ای پو)^[۲۶] اتہاس مشہور رومن جرنیل اتے سیاستدان اتے رومن وارتک لکھاری سی۔ اسنے رومن لوکراج دی موت اتے رومن سلطنت دے جم نال جڑیاں واقعے وچ اہم کردار نبھائی سی۔ 60 ای۔ پو وچ، سیزر، کراسس اتے پومپے نے پہلا تکڑی گٹھجوڑ بنایا جسدا کئی سالاں تک رومن سیاست تے غلبہ رہا۔ لوکمکھی دائپیچاں راہیں اقتدار ہتھیاؤن دے اوہناں دے یتناں دا رومن سینیٹ وچلے قدامت پسند الیٹ نے خلاف کیتا، جس وچ سسرو دا شریام حمایت حاصل چھوٹا کیٹو وی سی۔ گال وچ سیزر دیاں مہماں دی جت دا نتیجہ ایہہ ہویا کہ مکمل فرانس اتے رائن (Rhine) ندی تک دے ہیٹھلے پردیس، جو مول اتے رہتل دے سروت وجوں اٹلی توں گھٹ اہم نہیں سن، رومن سامراج دے قبضے وچ آ گئے۔

اوہ سکندر اعظم توں بہت متاثر سی تے استوں ودھ جگ دا فاتح بننا چاہندا سی پر جنگ تے مل مارن چ اوہ سکندر اعظم دا مقابلہ نا کر سکیا ۔ سکندر دی طرح جولیس سیزر وی مرگی دا جماندرو روگی سی تے دورے دی حالت چ دربار چ ای بے ہوش ہوجاندا سی ۔

جم

سیزر دا جم جولائی 100ق م نوں روم وچ ہویا۔ پیؤ "گئیئس جلیئس سیزر" تے ماں دا ناں "ایوریلیا کوٹا" سی۔

فتوحات

جرمنی اتے بیلجیئم دے بہت سارے قبیلیاں اتے اسنے کئی فتح حاصل کیتی اتے دور دے رکھئک دا کارجبھار قبول کیتا۔ اپنے صوبہ دی سیما دے پار دے دریڈے تھاں وی اس دی کمان وچ آ گئے۔ 55 ای ۔ پو ۔ وچ اسنے انگلینڈ دے دکھن چڑھدے وچ بھلی-بھانت لئی تجربہ کیتا۔ دوجے سال اسنے ایہہ تجربہ ہور وی وڈے پدھر اتے سنچالت کیتا، جسدے نتیجے وچ اوہ ٹینس ندی دے وہاء دے ول دے علاقےآں تک وچ وڑ گیا اتے سارا قبیلےآں دے سرداراں نے رسمی روپ ولوں اس دی ماتحتی قبول کر لئی۔ حالانکہ اوہ بھلی پرکار سمجھ گیا سی کہ رومن گال دی سرکھیا لئی برٹین اتے مستقل حق حاصل کرنا ضروری اے، تد وی گال وچ اوکھا حالت پیدا ہو جان دے کارن اوہ اجیہا کرن وچ نااہل رہا۔ گال دے لوکاں نے اپنے جیتو دے خلاف بغاوت کر دتا سی پر 50 ای۔ پو۔ وچ ہی 'سیزر' گال وچ سارا روپ ولوں امن قائم کر سکیا۔

اسنے اپنے ویری جرنیل پامپے نوں شکست دتی تے اسکندریہ چ اسنوں قتل کردتا ۔

جدوں اسنے مصر تے مل ماریا تے اوتھے دی رانی قلوپطرہ دے عشق چ گرفتار ہوگئیا تے فیر کافی چر مصر چ ای رہیا ۔ مصر توں واپسی دے بعد سلطنت دے راجہ دے طور اوہ روم دے تخت تے بیٹھا تے خورے اوہی جگ دا پہلا جرنیل راجہ سی ۔

اک پاسے تے رومی سلطنت دی کونسل نے سیزر نوں اٹلی دے علاوہ باقی ساریاں علاقیاں دا راجہ بنان دا فیصلہ کرکے اسنوں تخت تے بیٹھان دی تریخ مقرر کرلئی تے دوجے پاسے اس دے یار مارکوس جونیئس بروٹس نے دوجےآں نال مل کے اس دے قتل دی سازش شروع کردی ، اینہاں لوکاں دا خیال سی کہ سیزر نوں راجہ بنن دا کوئی حق نئیں ، کیونجے راجہ بننا روم دے قنون دے خلاف اے تے اس نال صرف سیزر ای رومی سلطنت دا مالک بن جاندا ۔

مارچ 15 ، سنہ44 قبل مسیح چ اسنوں بھرے دربار چ قتل کردتا گئیا ، قتلاں دا آگو بروٹس سی ۔ سیزر نے قاتلانہ حملے چ اپنے یار دی رلت ویکھی تے کہیا " بروٹس توں وی ؟ فیر تے سیزر نوں ضرور مر جانا چاہیدا اے ۔

سیزر نوں قتل کر کے قاتلاں نے اس دے خون چ ہتھ دھوتے تے آزادی دے نعرے لائے ۔

سیزر دے قتل دے نتیجے چ روم چ خانہ جنگی چھڑ گئی ، جس چ بروٹس دے سارے ساتھی مارے گئے ، جدوں کہ بروٹس نے خود کشی کرلئی ۔

حکومت

آپ سیزر لئی گال دیاں مہماں وچ بیتیا ہویا سالاں وچ دوہرا منافع ہویا۔ اسنے اپنی فوج وی تیار کر لئی اتے اپنی طاقت دا وی اندازا لگا لیا۔ اس وچ وچ روم دی سیاسی حالت عجیب ہو گئی ہو۔ رومن کالونیاں نوں تن وڈے کماناں وچ ونڈیا کیتا جانا سی جہناں دے اہلکار نامماتر دی مرکزی ستے دے اصلی قابو ولوں پرے سن۔ پانپے نوں سپین دے دو صوبےآں دا گورنر نامزد کیتا گیا، کریسس نوں مشرقی سرحدی صوبہ سیریا دا گورنر بنایا گیا۔ گال سیزر دے ہی کمان وچ رکھیا گیا۔ پانپے نے اپنے صوبہ سپین دی کمان دا چلاون اپنے نمائندےآں ولوں کیتا اتے آپ روم دے نزدیک رہا تاکہ مرکز دے سیاسی حالاتاں اتے نظر رکھے۔ کریسس پارتھیا دے راج اتے حملہ کردے سماں لڑائی وچ ماریا گیا۔ پانپے اتے سیزر وچ ایکچھتر اقتدار ہتھیانے لئی تناو اتے کشمکش دے کارن لڑائی دی حالت پیدا ہو گئی۔ پانپے سیزر ولوں کھچن لگا اتے سینیٹورئل الپتنتر دل ولوں سمجھوتا کرن دی سوچن لگا۔ سینیٹ نے حکم دتا کہ سیزر دوسرا کونسل دے روپ وچ چنیا ہویا ہون ولوں سابق، جسدا اوہنوں پہلاں بھروسہ دتا جا چکیا سی، اپنی گال دی کمان ولوں استعفی دتا۔ پر پانپے، جنوں 52 سابق وچ غیر آئینی روپ ولوں تیسری کونسل دا پد حاصل کر دتا گیا سی، اپنے سپین دے صوبےآں اتے فوجاں نوں اپنے حق وچ ہی رکھے رہا۔ نتیجا: سیزر نے اداس ہوکے سیارہ لڑائی چھیڑ دتا اتے ایہہ دعوہ کیتا کہ اوہ ایہہ قدم اپنے حقاں، اعزاز اتے رومن لوکاں دی آزادی دی رکھیا لئی اٹھا رہا اے۔ اس دے مخالفاں دا اگوائی پانپے کر رہا سی۔

سیاسی سماجی اتھل-پتھل

پانپے اتے رومن سرکار دے کول اٹلی وچ بہت تھوڑھے-جہیہے ہی خرانٹ فوجی سن۔ اس لئی اوہناں نے روم خالی کر دتا اتے سیزر نے راجگڑھ اتے بناں کسے خلاف دے حق جماں لیا۔ سیزر نے راج اقتدار سارا روپ ولوں اپنے ہتھ وچ لے لئی پر پانپے ولوں اسنوں ہن وی خطرہ سی۔ سیزر نے پربتاں نوں پار کر کے تھیسالی (Thessaly) وچ داخلہ کیتا اتے 48 ق م دی موسم گرما وچ پھارسیلیس (Pharsalees) دے نزدیک پانپے نوں بری طرحاں ہرایا کیتا۔ پانپے مصر حصہ گیا جتھے پہنچدے ہی اس دا قتل کر دتا گیا۔

سیزر جدوں اک چھوٹی جہی فوج لے کے اس دا پچھا کر رہا سی اسی ویلے اک نویں مسئلہ وچ الجھ گیا۔ مصر دے بادشاہ 'ٹولیمی دسواں' دی موت دے بعد اس دی اولاد وچ راج لئی لڑائی چل رہی سی۔ سیزر نے اس دی سبھ توں بہترین اولاد کلیوپیٹرا (Cleopatra) دا اس دے بھرے دے خلاف پکھ لین دا فیصلہ کیتا، پر مصر دی فوج نے اس اتے حملہ کیتا اتے 48 – 47 ق م دے موسم سرما وچ سکندریا دے راج محل وچ اسنوں (سیزر نوں) گھیر لیا۔ ایشیا اتے شام وچ بھرتی کیتے گئے فوجیاں دی مدد ولوں سیزر اتھوں نکل بھجیا اتے پھر کلیوپیٹرا نوں راجاسین کیتا (کلیوپیٹرا نے اس توں اک پتّ نوں وی تھوڑھے سماں بعد جم دتا۔ سیزر نے تتپشچات ٹیونیشیا وچ پانپے دیاں فوجاں نوں ہار کیتا۔ 45 ق م دے موسم سرما وچ اوہ روم پرط آیا تاکہ اپنی جتاں اتے خوشیاں منائے اتے جمہوریہ دی مستقبل دی انتظامیہ لئی سکیماں پوریاں کرے۔

حالانکہ سینیٹ دی بیٹھک روم وچ ہندی رہی ہوویگی تد وی راج اقتدار دا اصلی مرکز سیزر دے صدر دفتر اتے ہی سی۔ کئی وار اسنوں تاناشاہ دے خطاب وی دتا جا چکیا سی، جو اک غیرمستقل اقتدار ہندی سی اتے کسے اوکھا صورتحال دا سامنا کرن لئی ہندی سی۔ ہن اسنے اس خطاب نوں زندگی بھر کر لین دا ادارہ کیتا، جسدا مطلب اصل وچ ایہی سی کہ اوہ راج دے کل اہلکاراں اتے ادارےآں اتے دھاک رکھے اتے اوہناں دا راجا کہلائے۔

موت

تاناشاہ دا روپ دھارن کرنا ہی سیزر دی موت دا کارن ہویا۔ ایکچھتر راج دی اعلان دا مطلب جمہوریہ دا انت سی اتے جمہوریہ دے انت ہون دا مطلب رپبلکن سمبھرانت برادری دے اقتدار دا انت۔ اس لئی اوہناں لوکاں نے چال رچنا شروع کر دتا۔ سازشیاں دا لیڈر مارکس بروٹس بنیا جو اپنی نِ: خود خواہی دیسبھگتی لئی مشہور سی۔ پر اس دے ساتھی زیادہ تر  : انفرادی حسد اتے رشک توں متاثر سن۔ 15 مارچ، 44 ق م نوں جدوں سینیٹ دی بیٹھک چل رہی سی تد ایہہ لوک سیزر اتے ٹٹ پئے اتے اس دا قتل کر دتا۔ اس مہینے دا ایہہ دن اس دے لئی برا ہووےگا، اس دی چتاونی اسنوں دے دتی گئی سی۔

حوالے