شیونگنو لوک

شیونگنو (چینی: 匈奴, انگریزی: Xiongnu) اک پرانی خانہ بدوش قبیلےآں دی قوم سی جو چین دے ہان راجٹبر دے ویلے وچ ہان سلطنت توں شمال وچ رہندی سی۔ اتہاس وچّ اوہناں دا ذکر گھٹ ہے ، اسلئی ایہہ ٹھیک توں پتہ نہیں ہے کہ اوہناں دی نسل کیہ سی ۔ وکھ - وکھ اتہاسکار انھاننوں ترکی , منگولی , ایرانی , تنگسی اتے تخاری دا دسدے ہن ۔ اوہناں دے ناوان اتے ریت - رواجاں دے بارے وچّ جنا ک پتہ ہے اوہ پرانے چینی سوتراں توں آؤندا ہے ۔ شیونگنُو بولی ہمیشہ لئی کھوئی جا چکی ہے ۔ ایہہ ممکن ہے کہ شیونگنُو شبد ہُن لئی اک سجاتی شبد ہوئے لیکن اسدا وی کوئی پکیا پرمان نہیں ہے ۔^[۱]

پرانے چینی اتہاسکاراں دے مطابق تیجی صدی قبل مسیح وچّ انھاننے مودو چانیو (冒顿单于, Modu Chanyu) ناں دے سردار دی آگوائی وچ ٢٠٩ ق م وچّ اک سلطنت قایم کر لئی سی ۔ دوجی صدی عیسوی وچّ انھاننے اپنے توں پہلاں وچکار ایشیا وچّ راج کرن والے یوئیژی لوکاں(月支, Yuezhi) نوں ہرایا اتے ستیپی علاقے دی سبھتوں وڈی طاقت بنّ گئے ۔ اوہ دکھن سائبیریا , منگولیا , لہندے منچوریا , اندرلا منگولیا , گانسو اتے شنجیانگ دے علاقےآں وچّ متحرک سن ۔ انھاننے ہان شاہی خاندان اتے چین دے ہور راج ٹبراں دے نال کافی کھینچاتانی کیتی جس وچّ کدے اوہناں دا پکھ بھاری رہندا سی اتے کدے چین دا ۔ وچّ - وچّ اوہ چین دے نال وپار اتے ویاہ دے تعلقات وی رکھدے سن ۔ انہاں وچّ کجھ ہان چینی شہزادیاں دیاں شادیاں شیونگنُو سرداراں نال ہوئیاں ۔^[۲][۳]