د سعودي عربستان فیصل

فیصل بن عبدالعزیز د ۱۹۰۶ ز کال د اپرېل په ۱۴ مه په ریاض ښار کې زېږېدلی. هغه د نجد د وخت د امیر عبدالعزیز درېيم زوی و، فیصل د خپل پلار لومړی زوی و چې په ریاض کې زېږېدلی. د هغه مور طرفه بنت عبدالله الشیخ وه چې عبدالعزیز په ۱۹۰۲ ز کال کې د ریاض تر ولکه کولو وروسته ورسره واده کړی و. طرفه د مذهبي مشر محمد بن عبدالوهاب له کرړې څخه وه.  د فیصل نیکه عبدالله بن عبداللطیف الشیخ د عبدالعزیز له اصلي دیني ښوونکو او سلاکارانو څخه یو و. فیصل د نورا په نامه  یوه مشره خور درلوده او د خپل تره د زوی خالد بن محمد سره یې واده وکړ، چې د پاچا عبدالعزیز د ناسکه ورور محمد بن عبدالرحمن زوی و.^{[۱۳][۱۴][۱۵][۱۶][۱۷][۱۸][۱۹][۲۰][۲۱]}

په ۱۹۰۶ ز کال کې، کله چې فیصل د شپږو میاشتو و طرفه بنت عبدالله مړه شوه، وروسته هغه له خپل مورني نیکه او انا عبدالله بن عبداللطیف او حیا بنت عبدالرحمن المقبل سره ژوند پیل کړ او عبدالله په خپل لمسي تعلیم وکړ. د هېلن چاپېن میتز په  وینا: فیصل او د هغه ډېرنسل په داسې فضا کې لوی شو، چې زړورتیا یې په خورا ارزښتناک ډول پیاوړې شوه. له ۱۹۱۶ز کال څخه د کورني ښوونکي حافظ وهاب تر روزنې لاندې و، وروسته یې په بېلابېلو دولتي پوستونو کې کار وکړ.^{[۲۲][۲۳][۲۴]}

په ۱۹۱۹ ز کال کې د بریتانیا دولت عبدالعزیز ته بلنه ورکړه، چې له لندن څخه لیدنه وکړي. هغه ونه شو کولی، چې ولاړ شي، خپل مشر زوی ترکي يې د خپل استازي په توګه وګوماره. په داسې حال کې چې شهزاده ترکي له لیدنې څخه مخکې د هسپانوي انفولوینزا له امله مړ شو. په دې توګه شهزاده فیصل، د هغه پر ځای لندن ته ولېږل شو او هغه د سعودي عربستان د شاهي کورنۍ لومړنی غړی و چې له انګلستان څخه یې لیدنه وکړه. د هغه سفر پنځه میاشتې دوام وموند او له انګلیسي چارواکو  سره یې لیدنه وکړه. په هم هغه دوره کې یې له فرانسې څخه هم لیدنه وکړه او بیاځلي د سعودي عربستان د شاهي کورنۍ لومړنی غړی شو، چې په رسمي ډول یې له هغه ځایه لیدنه وکړه.^{[۲۵][۲۶][۲۷]}

شهزاده فیصل، د عبدالعزیز د مشر زوی په توګه پر عربستان د واک په ټينګولو کې بېلابېل مسؤلیتونه پر غاړه لرل. په ۱۹۲۲ ز کال  کې د حائیل او عسیر تر ولکې وروسته، هغه نږدې ۶۰۰۰ پوځیانو سره یادو ولایتونو ته ولېږل شو. هغه د کال په پای کې د ټول عسیر کنترول په لاس کې واخیست. شهزاده فیصل د ۱۹۲۶ ز کال د فبروري په ۹مه د خپل پلار د فتوحاتو په دوام د حجاز وایسرای وټاکل شو. هغه د خپلې واکمنۍ په دوره کې تر ډېره له سیمه ییزو مشرانو سره سلا او مشوره کوله. شهزاده فیصل پر دې سربېره، د مشورتي شورا(اسامبلې) رئیس او د کورنیو چارو وزیر و.^{[۲۸][۲۹][۳۰][۳۱][۳۲][۳۳]}

د ۱۹۳۱ ز کال په ډېسمبر کې د استازو د شورا (مجلس الوکلا) د اساسي قانون د اعلان په دوام، هغه د څلور کسیزې شورا رئیس او د بهرنیو چارو وزیر شو او هم  یې په خپلو پخوانیو موقفونو کې چې د حجاز وایسرای، د مشورتي اسامبلې رئیس او د کورنیو چارو وزیر و، کار ته دوام ورکړ. هغه یوازې  د ۱۹۶۰ ز او ۱۹۶۲ ز کلونو ترمنځ له دوه کلنې دمې پرته، ان د پاچا په توګه، تر خپلې مړینې پورې د سعودي عربستان پر بهرني سیاست خپل څار ته دوام ورکړ.^[۳۴]

فیصل په دې دوره کې، له څو هېوادونو څخه لیدنه وکړه چې د ۱۹۳۲ ز کال په مې میاشت کې له ایران، په ۱۹۳۲ز کال کې له پولنډ او په  ۱۹۳۳ ز کال کې يې له روسیې ( د شوروي اتحاد د یوې برخې په توګه) څخه لیدنه وکړه. د ۱۹۳۲ ز کال د جولای په اتمه، فیصل ترکیې ته ولاړ او د مدرنې ترکیې له بنسټ ګر کمال اتاترک سره یې ولیدل.^{[۳۵][۳۶][۳۷][۳۸]}

هغه په ۱۹۳۴ز کال کې د سعودي او یمن د جګړې په بهیر کې د یوه کمپاین مشري وکړه ،چې په پایله کې سعودي وګټله. د ۱۹۴۳ ز کال په اکتوبر کې هغه او د هغه ناسکه ورور خالد د ولسمشر فرانکلین  ډي. روزوېلټ په بلنه، له متحده ایالاتو څخه لیدنه وکړه. دا د سعودي عربستان او متحده ایالاتو تر منځ یوه له لومړنیو اړیکو  څخه وه.^[۳۹]

وروسته له دې چې هغه د بهرنیو چارو وزیر شو، شهزاده فیصل له فلسطین  څخه د خپل ملاتړ له امله وپېژندل شو. په فلسطین کې د هغه ښکېلتیا، په ۱۹۳۸ ز کال کې پیل شوه. کله چې هغه د خپل پلار په استازولۍ د فلسطین د مسئلې په اړه د لندن په کنفرانس کې ګډون وکړ، چېرې چې هغه د یوې مهمې وینا په  ترڅ کې د وېش له پلان څخه نیوکه وکړه. هغه په ۱۹۴۸ز کال کې، د سعودي خلکو ته یو لیک ولیکه، چې د فلسطین د خلکو د کړاو مبارزې په اړه يې په کې بحث کړی و.^[۴۰]

کله چې پاچا عبدالعزیز د خپل ژوند پای ته نږدې کېده، د فیصل د ډېرې  پوهې او همدارنګه د هغو کلونو تجربې له امله یې د خپل مشر زوی ولیعهد سعد په پرتله د احتمالي ځای ناستي په توګه لومړیتوب ورکړ. له هغه مهاله چې فیصل لا کوچنۍ و، عبدالعزیز هغه د خپلو زامنو تر منځ ځیرک باله او تر ډېره به یې په جګړو او دیپلوماسیو کې مسؤلیت ورکاوه. پر دې سربېره فیصل د ژوند کولو په ساده او کلیوال سبک له منلو سره مشهور و. عبدالعزیز یو ځل ،کله چې په دې اړه خبرې کولې، چې څوک به د هغه ځای ناستی شي، وویل: "زما یوازینۍ هیله دا ده، چې کاشکې! ما فیصل ته ورته درې زامن لرلی" له دې سره پاچا عبدالعزیز،  سعود د ولیعهد په توګه وساته، ځکه له دې حالت پرته د ثبات د راکمېدو اندېښنه شته وه.^[۴۱][۴۲]