1722

Januar/Siječanj – Mart/Ožujak

• 9. 1. - Razmena princeza na Ostrvu fazana: francuska Louise-Élisabeth (12), koja se 20-tog udaje za španskog prestolonaslednika Louisa (vlada 1724) i španska Mariana Victoria (4), zaručnica budućeg Louisa XV (ali vraćena kući 1725).

• 4. 2. (24. 1. po j.k.) - Reforme Petra Velikog: ukazom uspostavljena Tabela rangova - 14 klasa vojne, civilne i dvorske službe.
• 10. 2. - Pirat Bartholomew Roberts stradao u okršaju sa britanskom mornaricom kod obale dan. Gabona.

• 8. 3. - Bitka kod Gulnabada u kojoj afganistanski Paštuni pod vodstvom Mahmuda Hotakija nanose odlučujući poraz snagama perzijskih Safavida - slijedi Opsada Isfahana (do oktobra).
• 26. 3. - Kamen-temeljac za Kraljevsku prusku fabriku pušaka u Potsdamu (od 1850. u Spandau, kraj 1919).

April/Travanj – Jun/Lipanj

• 5. 4. - Nizozemski istraživač Jakob Roggeveen postaje prvi Evropljanin koji će otkriti Uskršnji Otok, zatim kartira još nekoliko pacifičkih otoka (sljedeći posjetitelji U. o. su Španjolci 1770).
• 11. 4. - Dukal Mletačkog senata protiv dalmatinskog episkopa Stefana Ljubibratića - odlazi u austrijsku Liku. S izuzetkom Simeona Končarevića (1751-53), u Dalmaciji neće biti pravoslavnog episkopa do 1810.
• 25. 4. - Papa Inocent XIII. proglasio svetog Izidora Seviljskog za crkvenog naučitelja.
• proleće - Sekretar mitropolita Mojsija doneo iz Rusije 70 gramatika Meletija Smotrickog, 10 primeraka Polikarpovljevog trojezičnog rečnika i 400 primeraka bukvara (mitropolit je molio cara Petra za knjige i učitelje, austrijske vlasti će 1727. zabraniti unošenje knjiga iz Rusije).^[1]
• 9. 5. - Završeni izbori u V. Britaniji: Vigovci pojačali većinu, mada im je popularnost opala. Dvopartijski sistem je obnovljen u Britaniji tek 1780-ih. Ovog proljeća je planirana pobuna jakobita, → Atterburyjeva urota.
• 22. 5. - Pivara Pančevo počinje s radom, najstarija u ovom delu Evrope (otišla u stečaj 2008).
• 26. 5. - La Nouvelle-Orléans postaje glavni grad Francuske Lujzijane, umesto Biloxija (već u septembru ga pogađa uragan). Druge aktivnosti Francuza u Severnoj Americi: Jean-Baptiste Bénard de la Harpe pronašao "Malu stijenu" na rijeci Arkansas, današnji Little Rock. Drugi rat između Francuza i Natcheza u dan. državi Misisipi.
• 27. 5. (16. 5. po j.k.) - Osnovan Maloruski kolegij umesto "prikaza" i umesto hetmana (Ivan Skoropadski umire u julu) - Ukrajina praktično gubi administrativnu autonomiju.
• 28. 5. - Marsejska kuga: pošto se bolest ponovo javila u aprilu, većnici se zaklinju da će slušati misu u jednom samostanu i prilagati sveću od četiri funte (poštovano do Revolucije i od 1877).

• 1. 6. - Bečka dijeceza postaje arhidijeceza, na stolici je Sigismund von Kollonitz (do 1751). Car Karlo VI je 9-og dobio od pape investituru za Napuljsko kraljevstvo.
• 2. 6. (22. 5. po j.k.) - Odgovarajući na molbu mitropolita Mojsija, Petar Veliki naređuje da se "srpskim crkvama pošlje odejanja i knjiga i da se za nastavnike upute među Srbe dva kijevska vaspitanika" (Maksim Suvorov stigao 1726)^[2]. Ove godine je isplaćena i suma za Cetinjski manastir, a sledeći put tek 1743.^[3]
• 13. 6. - Roggeveen kod Samoe.
• 15. 6. - Versajski dvorac ponovo postaje sedište francuske vlade, jer se Parižani ponašaju previše slobodno.
• 16. 6. - Umro Marc'Antonio Zondadari, veliki majstor Malteškog reda, naslediće ga António Manoel de Vilhena (do 1736).
• 16. 6. - Umro John Churchill, 1. vojvoda od Marlborougha, udova vojvotkinja dovršava palaču Blenheim.
• 20. 6. - Ugarski sabor prihvaća Pragmatičku sankciju o nasljeđivanju habsburškog prijestolja u ženskoj lozi (Hrvatska pragmatička sankcija je donesena još 1712).

Jul/Srpanj – Septembar/Rujan

• 18. 7. - Prvi rusko-perzijski rat: ruski car Petar Veliki, uplašen mogućnošću da Osmansko Carstvo iskoristi safavidski kolaps i proširi svoju teritoriju na istok, objavljuje rat Perziji kako bi osvojio područja oko Kaspijskog jezera.
• 25. 7. - I formalno počinje tzv. Dummerov rat između novoengleskih kolonija i konfederacije Wabanaki, pomognute Francuzima (do 1725).

• 12. 8. - Umro mletački dužd Giovanni II Corner, za novog će biti izabran Alvise III Mocenigo (do 1732).

• 3. 9. (23. 8. po j.k.) - Kan Derbenta, "vrata Persije", ponudio ključeve grada Petru Velikom - kampanja se ipak ne može nastaviti ove godine zbog gubitka zaliha. U ovo vreme je i gruzinski vladar Vahtang VI napredovao do Gandže na istoku Azerbejdžana, ali se i on ubrzo vratio.
• 9. 9. - Saadat Ali Khan I je imenovan za mogulskog guvernera Oudha u severnoj Indiji: Država Oudh će postojati 1732-1856.
• septembar - Ustanak u centralnoj Slavoniji: podanici grofa Caraffe se okupili i stvorili "božiju vojsku" - u Slavoniji su teške socijalno-ekonomske i verske prilike, ima dosta banditizma.^[4]
• 19. 9. (8. 9. po j.k.) - Crkveno-narodni sabor u Petrovaradinskom šancu: odlučeno da Srbi iz starih i novih habsburških poseda imaju jednog arhiepiskopa. Beogradski Mojsije izabran za koadjutora obolelog karlovačkog Vikentija - ali dvor se protivi ujedinjenju mitropolija.^[5][6]
• 22. 9. - Kuga u Marseju je prestala, ali je u Avinjonu naređen poslednji karantin - bolest i ovde prolazi do kraja godine.

Oktobar/Listopad – Decembar/Prosinac

• 5. 10. - Bavarski nasljednik Karlo se ženi austrijskom nadvojvotkinjom Marijom Amalijom - mada je obećao da će poštovati Pragmatičku sankciju, biće sveti rimski car 1742-45.
• 23. 10. - Opsada Isfahana: safavidski šah Sultan Husein se predaje i abdicira u korist Mahmuda Hotaka, koji dva dana kasnije ulazi u grad - šah do 1725. (→ Hotakijska Monarhija).
• 25. 10. - Krunidba Louisa XV u Reimsu, ali još uvijek je premlad da sam vlada.
• novembar - Naredbom Petra Velikog, u Astrahanu osnovana Kaspijska flotila.
• 8. 12. (27. 11. po j.k.) - Umro arhiepiskop Stefan Javorski, predsjednik ruskog Svetog praviteljstvujuščeg sinoda - praktički ga vodi Feofan Prokopovič.
• prosinac - U Austrijskoj Nizozemskoj osnovana Ostendska kompanija za trgovinu sa Istokom (ukinuta 1731. pod britanskim utjecajem).
• 27. 12. - Umire kineski qingovski Car Kangxi nakon 61 godine na prijestolju. Sedam dana kasnije nasljeđuje ga Car Yonzheng ("Harmonična pravda", do 1735).

Kroz godinu

• 1722-26 - Prvi "Švapski vlak" (Schwabenzug), doseljavanje Nemaca u Banat. Guverner grof Mercy je naselio 46 nemačkih sela.^[7]
• 1722/23 - Centralizacija višeg sudstva u Ugarskoj: novoosnovani Banski stol, kao prva instancija, podložen je višim sudskim instancijama za Ugarsku.^[8]
• Dvorski ratni savet i Dvorska komora se sporazumeli da se vojne granice duž Save, Tise, Moriša i Podunavska u Sremu i Bačkoj zadrže u postojećem obliku, ali da se graničari oporezuju - kontribucija je veća nego u Hrvatskoj granici.^[9]
• 1722-24 - Buna u okolici mletačkih Splita i Zadra, nakon što je prošle godine povećana travarina na ispašu.^[10]
• 1722-23 - Na gradnji niške tvrđavi radi "mravinjak" ljudi iz 14 rumelijskih sandžaka. Mehmed-aga Nišlija ide ove godine kao elčija u Rusiju, gde se razgovara o podeli Irana^[11]
• Podignuta Crkva Svetog Nikole u Nišu (pretvorena u džamiju 1737. i opet u crkvu 1878)^[12].
• Crkva svetih Apostola Pećke patrijaršije dobila nov ikonostas.^[13]
• Veliki požar u manastiru Hilandar.
• "Udar na selo Trnjine" - pjesma u pseudo-Njegoševom "Ogledalu srpskom II".^[14]
• Angažirani švedski, holandski i hamburški majstori da unaprijede gradnju brodova u Hrvatskoj.^[15]
• Koruška obitelj Kulmer dobila hrvatski indigenat.
• Orbinovo "Kraljevstvo Slavena" prevedeno na ruski.
• Daniel Defoe: Moll Flanders.
• Johann Sebastian Bach: "Dobro temperirani klavir", prvi deo (drugi 1742).
• Willem 's Gravesande eksperimentalno otkrio kinetičku energiju.
• Jean-Philippe Rameau objavio Traité de l'harmonie réduite à ses principes naturels.
• Moravska crkva: mala grupa skrivenih protestanata odlazi iz Moravske u Gornju Lužicu, osnivaju selo Herrnhut.
• U britansku službu ušla musketa Brown Bess - do 1838, a kod urođenika i do 1870-tih.
• Osnovana trgovačka postaja Oswego u britanskoj koloniji New York.

Glavni članak: :Kategorija:Rođeni 1722.

• 24. 2. - John Burgoyne, britanski general, pisac († 1792)
• 12. 4. - Pietro Nardini, kompozitor, violinista († 1793)
• 1. 7. - Vasilij Dolgorukov-Krimski, ruski general († 1782)
• 23. 7. - Anne-Catherine de Ligniville Helvétius, domaćica salona († 1800)
• 27. 9. - Samuel Adams, američki državnik († 1803)
• 3. 10. - Johann Heinrich Tischbein, slikar († 1789)
• 8. 12. - Grigorij Skovoroda, ukrajinski filozof († 1794)
• Petar Troilo Sermage, general, hrvatski plemić († 1771)
• Paisij Hilendarski, bugarski monah, preporoditelj, svetac († 1773)
• c. Ahmad Shah Durrani, osnivač Afganistana († 1772)

Glavni članak: :Kategorija:Umrli 1722.

• 10. 2. - Bartholomew Roberts, velški pirat (* 1682)
• 16. 6. - Marc'Antonio Zondadari, Veliki majstor Malteških vitezova (* 1658)
• 27. 6. - John Churchill, 1. vojvoda od Marlborougha (* 1650)
• 8. 12. - Elizabeta Šarlota od Falačke, orleanska vojvotkinja, spisateljica (* 1652)
• 20. 12. - Kangxi, kineski car (* 1654; vl. 1661-1722)
• Jovan Popović Tekelija, habsburški oficir (* ca. 1665)

Literatura

• Historija naroda Jugoslavije II, Školska knjiga Zagreb, 1959
• Istorija srpskog naroda, Četvrta knjiga, prvi tom, Srbi u XVIII veku, SKZ Beograd 1986 (IV-1)