Kopra

lloj bime
Kopra
Kopra
Kopra
Seleksionimi shkencor
Lloji:Bimë
Dega:Magnoliophyta
Klasa:Magnoliopsida
Fisi:Apiales
Familja:Apiaceae
Grupi:Anethum
Anethum graveolens

Kopra (lat. Anethum graveolens L.DilL.) apo si i thonë në krahina të ndryshme si p.sh.: anetë me erë të rëndë, moreja, neterz, (Shkodër), netërza e rëndomtë, është bimë jetëshkurtë.

Çaji i koprës, ilaçi bimor që kuron gurët në veshka

Çaji i përftuar nga bima e koprëska dhënë rezultate të shkëlqyeranë shkrirjen e gurëvenë veshka. Mjekët popullorë rekomandojnëpirjen e dy deri trigotave me çaj kopre dhe shumëshpejt të sëmurët do të shohinrezultatet. Bima jo vetëm qëndikon në veshka, por edhe nërrugët urinare dhe shkaktonurinim të shpeshtë, duke ndihmuarnë pastrimin e organizmitnga helmet përmes urinimit. Përshërimin e sëmundjes shërbejnëfarat e koprës, 1 lugë kaçedhe tërfil. Dhjetë gramë nga kjopërzierje hidhen në 350 miligramëujë të nxehtë. Më paskullohet dhe këshillohet të pihetdy deri tri gota në ditë. Gurinë veshka është një masë e fortëqë ndodh kur përbërësit e kalciumitose kimikate të tjera nëurinë formojnë kristale qëngjiten së bashku. Këto kristalerriten dhe formojnë gurë,madhësia e të cilëve luhatet nganjë kokërr gruri deri në një topgolfi. Specialistët që merren mesëmundjen e veshkave deklarojnëse shfaqja e shqetësimevenuk është gjithmonë etrashëguar. Madje, ata kanëvënë re se pjesa më e madhe epersonave që kanë probleme meveshkat dhe kryesisht me gurëtnë veshka vijnë nga prindër qënuk i kanë ndier asnjëherëshqetësimet dhe, pavarësishtmoshës në të cilën ndodhen,veshkën e kanë organin më tëshëndetshëm. Ajo çfarë specialistëtu rekomandojnë të gjithëprindërve në këtë rast është njëdietë e ekuilibruar që në ditët epara të lindjes së fëmijës, madjeajo duhet të nisë që në barkun enënës. Pikërisht në këtë kohënis edhe dëshira e fëmijës përkripë, lëngje, ëmbëlsira etj. Nisurnga kjo, specialistët e nefrologjisë(mjekë të sëmundjessë veshkave) rekomandojnë qënë ushqimin e përditshëm të ketësa më shumë lëngje, supëra dhefruta.

Llojet e gurëve në veshka

Ekzistojnë shumë lloje, sipasnatyrës kimike të toksinave apombetjeve në to. Këta gurë kanëkarakteristikat e tyre të veçanta,gjë që lejon identifikimin etyre.

Litiaza kalcike

Litiaza kalcike është litiazamë e shpeshtë në vendet e industrializuara(më shumë se 80për qind e gurëve në veshka).Gurët përbëhen nga kristale oxalatekalciumi, veçanërisht tëfortë, të pastër ose të përzier nëfosfat kalciumi. Frekuenca elitiazës oxalo-kalcike është rriturshumë në vendet e industrializuaraveçanërisht pas Luftës sëDytë Botërore. Ajo ka ecurparalelisht me ndryshimin emënyrës së të ushqyerit dhe menjë shtim të konsumit të mishit,kripës, sheqernave të rafinuara.Për më shumë, një sasi kalcike epamjaftueshme favorizon krijimine gurëve oxalo-kalcike, çkalind nevojën e një ushqimi tëekuilibruar. Hollimi i urinës ështëtrajtimi kryesor. Sasia e urinësduhet të jetë të paktën 2,5 litranë ditë te personat e shëndoshë.Duhet ditur se të gjitha ushqimetqë nuk lidhen me qumështin(pra mishi, peshku, zarzavatet,frutat, etj) sjellin veçse 200 grkalcium në ditë. Pjesa tjetër duhetmarrë përmes prodhimeve tëqumështit si dhe nga uji. Njëperson që pëlqen djathërat duhettë konsumojë në preferencëujërat që kanë pak kalcium,ndërkohë që ai që nuk i përdorprodhimet e qumështit duhet tëpijë ujëra me përqindje të lartëkalciumi. Ujërat më të pasura nëkalcium apo bikarbonat sodenuk këshillohen, por vetëmnëse janë në përqindje të ulët.Në rastet e litiazës kalcikekëshillohen: pijet me gaz, meacid citrik, lëng portokalli, lënglimoni pa sheqer, ujëra mineralenë 80 mg/l me kacium, uji i rubinetit,etj. Nuk këshillohen: pijete ëmbla me gaz apo me bazë“sukroze”, pijet gazuese me acidfosforik, lëngu i qitros, ujërat epasura me kalcium, ujërat e fortaalkaline, etj.

Origjina oxalate e kalciumit

Nëse një person merr shumëkalcium, kjo lëndë do të jetë meshumicë në urinë, çka sjellformimin e gurëve oxalate të kalciumit.Nga ana tjetër duhetkonsumuar shumë kalcium përtë penguar absorbimin nga zorrëttë oxalates. Pra pengohet qëtë gjenden në urinë shumë oxalate,që do të shkaktonte krijimine gurëve të oxalate-kalciumit.Edhe tepria në të ushqyermund të shkaktojë në vetvetenjë gur kalcik, duke shtuarabsorbimin e kalciumit nga zorrët.Megjithatë, më shpesh atoveçse favorizojnë shfaqjen e njëlitiaze te personat e predispozuar.Duke qenë se ushqehennjëlloj, 10 për qind e popullsisëperëndimore janë të prekur ngalitiaza.

Litiaza urike

Litiaza urike në përgjithësi përfaqëson10 për qind të litiazës teburrat dhe 5 për qind te gratë.Formimi i kristaleve të acidit urikvjen si rezultat i konsumit të tepërttë ushqimeve të pasura në “purinë”(zorrë, sallam, etj). Këto kristaleeliminohen në formën e njëturbullire, rërë në ngjyrë të kuqe,që shpesh është e dukshme me sy.Të luftosh litiazën urike do tëthotë të luftosh kundër aciditetiturinar duke pirë ujë dhe pije që ebëjnë urinën më alkaline. Kjo ështëdhe arsyeja pse trajtimi i litiazësurike (që është 10 për qind e litiazavenë përgjithësi) qëndron në alkalinizimindhe hollimin e urinëspërmes marrjes së ujërave alkalinë.Pra duhet të kujdeseni se çfarë ujipini, duke ia përshtatur llojit të litiazësqë vuani.

Litiaza cistinike

Litiaza cistinike krijohet si rezultati ngritjes së përqindjes së “cystine”-s në urinë, e cila është mëpak e tretshme nga të gjitha aminoacidete tjera. Është një sëmundjegjenetike, edhe pse gurëtshfaqen shpesh në fëmijëri dhe mëpas përsëriten. “Cistine”, e cilahyn në kompozimin e kësaj litiaze,është pak e tretshme në urinë. PHi saj është afërisht 6. Në të kundërt,aftësia për t’u shkrirë shtohet kurPH i urinës ngrihet në 7.5. Kjokërkon një “hiperdiurezë”, pra prodhimine 3 litra urine në ditë. Kështu,marrja e lëngjeve duhet të jetëme shumicë para se të flini, gjatënatës, ndonjëherë edhe në zgjim.Alkalinizimi arrihet me marrjen ebikarbonatit të sodës (8-16gr/nëditë) sipas peshës së trupit, e shkrirënë një sasi të madhe uji.

Rekomandime dhe këshilla

Marrja e ujit dhe e lëngjeveështë një domosdoshmëri edhemë e madhe për ata që vuajnë ngagurët e veshkaveTrajtimi i të gjitha llojeve tësëmundjeve me gurët në veshkaqëndron në marrjen e një sasie tëcaktuar lëngjesh. Ky trajtim bëhetnë raport me llojin e gurëve.Mjekët popullorë rekomandojnëdisa kura me bimë për kurimin egurëve në veshka Sipas tyre, gurëtnë veshka kurohen me fier guri,gjethe delli, bishta qershie etj. Këtobimë kuruese për gurët në veshkapërdoren në formë çaji. Duhet theksuarse pirja e rregullt e lëngut tëmollës nuk lejon formimin e gurëvenë veshka.Pacientët me diabet duhet tëkontrollojnë peshënDuhet të kufizojnë sheqernat erafinuaraDuhet të rrisin sasinë e fibrësnë dietëYndyrat duhet të jenë vajra menjë lidhje dyfishe (si vaji i ullirit)Duhet t’i shtojnë dietës së tyrearra dhe bajamePërdorni ushqime të lehta: supëme zarzavate, lëngje frutash, çajramali dhe kamomiliLëvizni sa më shumë të mundeniNjë herë në tre muaj bëni ECHOÇdo 10 ditë bëni analizat e urinësdhe pehashit (Ph)Bëni banja me ujë të ngrohtëMos pini alkool dhe duhanSimptomat e gurëve në veshkajanë dhembje barku, frymëmarrje engadaltë dhe të thella, prani e ketonevenë gjak dhe në urinë

Të reja nga shkenca

Transplantimi zëvendësonveshkën e vjetër. Në të gjitha rastet,vetëm zëvendësimi i veshkëssë dëmtuar me një të re mund takthejë funksionimin normal të saj.Sipas shkencëtarëve, dëmtimi iveshkave dhe më pas kryerja e procesittë dializës shërben vetëm përtë zgjatur pak mbijetesën, por jopër shumë. Tumoret në veshka, sidallohen. Rreth 80 për qind ekancereve të veshkës janë karcinomaqelizore renale. Ky tip kancerimendohet të ketë lidhje memoshën. Tumoret beninjë të veshkavemund të rrinë në trup si tëpadëmshme. Tumoret malinjëshpesh janë në stad të avancuarkur ne i zbulojmë e në përgjithësinukipërgjigjenmirëtrajtimitmjekësor.

Biopsi edhe për veshkat

Nëse biopsia e veshkave bëhetnë kushte sterile, biopsia si ndërhyrjeështë e parrezikshme përjetën e pacientit. Në këtë rast hiqetnjë pjesë shumë e vogël e indit tëorganit pavarësisht cilit dhe kjonuk pengon në funksionimin erregullt të cilitdo organi që ështënë “vështirësi”.

Shiko dhe këtë

Lidhje të jashtme

 Commons: Apiaceae – Album me fotografi dhe/apo video dhe materiale multimediale