การรุกตรุษญวน
การรุกตรุษญวน (อังกฤษ: Tet Offensive; เวียดนาม: Sự kiện Tết Mậu Thân 1968, หรือ Tổng tiến công và nổi dậy Tết Mậu Thân) เป็นการทัพทางทหารครั้งใหญ่ที่สุดครั้งหนึ่งในสงครามเวียดนาม เปิดฉากเมื่อวันที่ 30 มกราคม พ.ศ. 2511 โดยกำลังเวียดกงและกองทัพเวียดนามเหนือต่อกำลังเวียดนามใต้ สหรัฐและพันธมิตร เป็นการทัพการโจมตีอย่างจู่โจมต่อกองบัญชาการทหารและพลเรือนและศูนย์ควบคุมทั่วประเทศเวียดนามใต้[10] การรุกนี้ได้ชื่อจากวันหยุดตรุษญวน (เต๊ต, Tết)[11] เมื่อเกิดการโจมตีใหญ่ครั้งแรก
การรุกตรุษญวน Sự kiện Tết Mậu Thân | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
ส่วนหนึ่งของ สงครามเวียดนาม | |||||||
เป้าหมายบางส่วนของคอมมิวนิสต์ระหว่างการรุกตรุษญวน | |||||||
| |||||||
คู่สงคราม | |||||||
กำลังต่อต้านคอมมิวนิสต์: เวียดนามใต้ สหรัฐ เกาหลีใต้ ออสเตรเลีย นิวซีแลนด์ ไทย | เวียดกง เวียดนามเหนือ | ||||||
ผู้บังคับบัญชาและผู้นำ | |||||||
กาว วัน เวียน วิลเลียม เวสต์มอร์แลนด์ | ฮหว่าง วัน ท้าย หวอ เงวียน ซ้าป | ||||||
กำลัง | |||||||
~1,000,000[3] | ระยะที่ 1: ~80,000 รวม: ~323,000 – 595,000[4] | ||||||
ความสูญเสีย | |||||||
ในระยะที่ 1: เวียดนามใต้: | ในระยะที่ 1:: กำลังพลสูญเสีย 75,000+ นาย[8] รวมระยะที่ 3: กำลังพลสูญเสีย 111,179 นาย (เสียชีวิต 45,267, บาดเจ็บ 61,267, สูญหาย 5,070)[9] | ||||||
พลเรือน: เสียชีวิต 14,000 คน, บาดเจ็บ 24,000 คน |
ฝ่ายคอมมิวนิสต์ดำเนินการโจมตีเป็นระลอกในกลางดึกของวันที่ 30 มกราคมในเขตยุทธวิธีเหล่าที่ 1 และที่ 2 ของเวียดนามใต้ การโจมตีช่วงแรกนี้ไม่นำไปสู่มาตรการป้องกันอย่างกว้างขวาง เมื่อปฏิบัติการหลักของคอมมิวนิสต์เริ่มในเช้าวันรุ่งขึ้น การรุกก็ลามไปทั่วประเทศและมีการประสานงานอย่างดี จนสุดท้ายมีกำลังคอมมิวนิสต์กว่า 80,000 นายโจมตีเมืองและนครกว่า 100 แห่ง ซึ่งรวมเมืองหลักของ 36 จาก 44 จังหวัด นครปกครองตนเอง 5 จาก 6 แห่ง เมืองเขต 72 จาก 245 แห่ง และกรุงไซ่ง่อน เมืองหลวงของเวียดนามใต้[12] การรุกนี้เป็นปฏิบัติการทางทหารใหญ่ที่สุดของทั้งสองฝ่ายจนถึงเวลานั้น
การโจมตีขั้นต้นทำให้กองทัพสหรัฐและเวียดนามใต้สับสนและทำให้เสียการควบคุมหลายนครเป็นการชั่วคราว แต่ก็สามารถจัดกลุ่มใหม่เพื่อขับการโจมตีกลับไป ทำให้กำลังคอมมิวนิสต์มีกำลังพลสูญเสียมหาศาล ระหว่างยุทธการที่เว้ การสู้รบอย่างดุเดือดกินเวลาหนึ่งเดือน ทำให้กำลังสหรัฐทำลายนคร ระหว่างการยึดครอง คอมมิวนิสต์ประหารชีวิตประชาชนหลายพันคนในเหตุการณ์การสังหารหมู่ที่เว้ การสู้รบดำเนินไปรอบ ๆ ฐานทัพสหรัฐที่เคซานเป็นเวลาอีกสองเดือน แม้การรุกจะเป็นความพ่ายแพ้ทางทหารสำหรับฝ่ายคอมมิวนิสต์ แต่มีผลลัพธ์ใหญ่หลวงต่อรัฐบาลสหรัฐและทำให้สาธารณชนสหรัฐตะลึง ซึ่งถูกผู้นำทางการเมืองและทหารเชื่อว่าฝ่ายคอมมิวนิสต์กำลังปราชัยและไม่สามารถดำเนินความพยายามมโหฬารเช่นนี้ได้ การสนับสนุนสงครามของสาธารณชนสหรัฐเสื่อมลงและสหรัฐแสวงการเจรจาเพื่อยุติสงคราม
คำว่า "การรุกตรุษญวน" ปกติหมายถึงการรุกในเดือนมกราคม – กุมภาพันธ์ 2511 แต่อาจรวมการรุกที่เรียก "ตรุษญวนเล็ก" ซึ่งเกิดในเดือนพฤษภาคมถึงสิงหาคมด้วย[13]