จุลรัฐ[1] (อังกฤษ: microstate หรือ ministate) เป็นรัฐที่มีอธิปไตยเป็นของตนเองแต่มีขนาดพื้นที่ประเทศหรือจำนวนประชากรที่น้อยมาก เช่น ประเทศลิกเตนสไตน์, ประเทศมอลตา, ประเทศซานมารีโน, ประเทศสิงคโปร์ และนครรัฐวาติกัน เป็นต้น
รัฐเอกราชที่มีขนาดเล็กที่สุดในโลก 5 อันดับ ได้แก่: นครรัฐวาติกัน, โมนาโก, นาอูรู, ตูวาลู และซานมารีโน โดยแผนที่แสดงมาตราส่วนที่เท่ากันเพื่อเปรียบเทียบขนาดของแต่ละประเทศจุลรัฐมักมีปัญหาพิเศษโดยเฉพาะด้านการป้องกันประเทศ และการป้องกันการแทรกแซงจากภายนอก[1] ส่วนจุลรัฐที่มีขนาดเล็กที่สุดในโลก คือ นครรัฐวาติกัน ที่มีประชากรเพียง 842 คน (จากการสำรวจในเดือนกรกฎาคม พ.ศ. 2556) กับพื้นที่ 0.44 ตารางกิโลเมตร[2]
จุลรัฐ (Microstate) แตกต่างจากประเทศจำลอง (Micronation) เนื่องจากจุลรัฐจะได้รับการยอมรับจากประเทศต่าง ๆ แต่ตรงกันข้ามประเทศจำลองจะไม่ได้รับการยอมรับนานาชาติว่าเป็นรัฐอธิปไตย ส่วนเขตปกครองพิเศษ (Special territory) อาทิอาณานิคมโพ้นทะเลของสหราชอาณาจักร หรือเขตปกครองพิเศษของจีน ไม่จัดว่าเป็นจุลรัฐ
เรียงตามประเทศที่มีขนาดพื้นที่น้อย
จุลรัฐยุโรปเป็นลำดับประเทศอธิปไตยที่มีขนาดพื้นที่น้อยกว่า 1,000 ตารางกิโลเมตร (386 ตารางไมล์)[3][4]
จำนวนนี้ให้ยกเว้นประเทศสิงคโปร์และบาห์เรน เนื่องจากสองประเทศนี้มีประชากรเกิน 500,000 คน นอกนั้นมีประชากรไม่ถึงจำนวนดังกล่าว
เรียงตามประเทศที่มีประชากรน้อย
รัฐอธิปไตยที่มีประชากรน้อยที่สุด โดยสำรวจของสำนักงานสถิติแห่งชาติ หรือ ซีไอเอ ที่ประเมินในปี พ.ศ. 2557[5]
| อันดับ | ประเทศ หรือ ดินแดน | เมืองหลวง | ประชากร | ความหนาแน่น
(คน/ตร.กม.) | ภูมิภาค |
|---|
| 1 |  นครรัฐวาติกัน | วาติกัน | 842 | 1913.6 | ยุโรป |
| 2 |  นาอูรู | ยาเรน | 9,488 | 451.8 | โอเชียเนีย |
| 3 |  ตูวาลู | ฟูนะฟูตี | 10,782 | 414.7 | โอเชียเนีย |
| 4 |  ปาเลา | เงรุลมุด | 21,186 | 46.2 | โอเชียเนีย |
| 5 |  โมนาโก | มอนาโก-วีล | 30,508 | 15103 | ยุโรป |
| 6 |  ซานมารีโน | ซานมารีโน | 32,742 | 536.8 | ยุโรป |
| 7 |  ลิกเตนสไตน์ | วาดุซ | 37,313 | 233.2 | ยุโรป |
| 8 |  เซนต์คิตส์และเนวิส | บาสแตร์ | 51,538 | 197.5 | แคริบเบียน |
| 9 |  หมู่เกาะมาร์แชลล์ | มาจูโร | 70,983 | 392.2 | โอเชียเนีย |
| 10 |  ดอมินีกา | โรโซ | 73,449 | 97.8 | แคริบเบียน |
| 11 |  อันดอร์รา | อันดอร์ราลาเวยา | 85,458 | 182.6 | ยุโรป |
| 12 |  แอนติกาและบาร์บูดา | เซนต์จอนส์ | 91,295 | 206.1 | แคริบเบียน |
| 13 |  เซเชลส์ | วิกตอเรีย | 91,650 | 201.4 | แอฟริกา–มหาสมุทรอินเดีย |
| 14 |  เซนต์วินเซนต์และเกรนาดีนส์ | คิงส์ทาวน์ | 102,918 | 264.6 | แคริบเบียน |
| 15 |  คิริบาส | ตาราวา | 104,488 | 128.8 | โอเชียเนีย |
| 16 |  สหพันธรัฐไมโครนีเซีย | ปาลีกีร์ | 105,681 | 150.5 | โอเชียเนีย |
| 17 |  ตองงา | นูกูอาโลฟา | 106,440 | 142.5 | โอเชียเนีย |
| 18 |  เกรนาดา | เซนต์จอร์เจส | 110,152 | 320.2 | แคริบเบียน |
| 19 |  เซนต์ลูเชีย | แคสตรีส์ | 163,362 | 265.2 | แคริบเบียน |
| 20 |  เซาตูเมและปรินซิปี | เซาตูเม | 190,428 | 197.5 | แอฟริกา–มหาสมุทรแอตแลนติก |
| 21 |  ซามัว | อาปีอา | 196,628 | 69.5 | โอเชียเนีย |
| 22 |  วานูอาตู | พอร์ตวิลา | 266,937 | 21.9 | โอเชียเนีย |
| 23 |  บาร์เบโดส | บริดจ์ทาวน์ | 289,680 | 673.7 | แคริบเบียน |
| 24 |  ไอซ์แลนด์ | เรคยาวิก | 317,351 | 3.1 | ยุโรป |
| 25 |  บาฮามาส | แนสซอ | 321,834 | 23.2 | แคริบเบียน |
| 26 |  เบลีซ | เบลโมแพน | 340,844 | 14.8 | อเมริกากลาง |
| 27 |  มัลดีฟส์ | มาเล | 393,595 | 1320.8 | เอเชีย–มหาสมุทรอินเดีย |
| 28 |  มอลตา | วัลเลตตา | 412,655 | 1305.9 | ยุโรป–ทะเลเมดิเตอร์เรเนียน |
| 29 |  บรูไน | บันดาร์เซอรีเบอกาวัน | 422,675 | 73.3 | เอเชีย |
จำนวนนี้ให้ยกเว้นประเทศซามัว, วานูอาตู, ไอซ์แลนด์, บาฮามาส, เบลีซ และบรูไน เนื่องจากประเทศดังกล่าวนี้มีพื้นที่มากกว่า 1,000 ตารางกิโลเมตร (386 ตารางไมล์)
ดูเพิ่ม
อ้างอิง
