พระสุรัสวดี

พระสุรัสวดี หรือ พระสรัสวดี (สันสกฤต: सरस्वती สรสฺวตี) เป็นเทวีในศาสนาฮินดู ผู้อุปถัมภ์ความรู้, ศิลปะ, ดนตรี, ปัญญา และการเรียนรู้^[3] เป็นพระชายาของพระพรหม และเป็นหนึ่งในตรีเทวีร่วมกับพระลักษมีและพระปารวตี ช่วยเหลือตรีมูรติในการสร้าง รักษา และทำลายเอกภพ ตามลำดับ^[4]

พระสุรัสวดี
สติปัญญา, ความรู้, ดนตรีนาฏศิลป์, ศิลปะ, การพูดจา, ภูมิปัญญา และการเรียนรู้
ส่วนหนึ่งของ ตรีเทวี
พระสุรัสวดีทรงสรัสวดีวีณา(พิณอินเดีย) จิตรกรรมศิลปะแบบประเพณีอินเดียประยุกต์ โดย ราชา รวิ วรรมา
ชื่อในอักษรเทวนาครี	सरस्वती
ชื่อในการทับศัพท์ภาษาสันสกฤต	Saraswati
ส่วนเกี่ยวข้อง	ตรีเทวี, พระมหาสุรัสวดี, เทพีแห่งแม่น้ำ, สัปตสินธุ, พระแม่มาตังคี, พระแม่คายตรี
ที่ประทับ	พรหมโลก
มนตร์	โอม สรัสวตี นะมัส ตุภะยัม วาระเท กามะรูปินี วิทยา รัมภัม กะริชยามิ สิทธิ ภะวะตุ เม สะทา
พาหนะ	หงส์ หรือ นกยูง
เป็นที่นับถือใน	เอเชียใต้, เอเชียอาคเนย์, ทิเบต, ญี่ปุ่น และเนปาล
เทศกาล	วสันตปันชมี และ นวราตรี
ข้อมูลส่วนบุคคล
คู่ครอง	พระพรหม[1][2]
พี่น้อง	พระศิวะ

พระสุรัสวดี เป็นเทพีที่ปรากฏในคัมภีร์ฤคเวท โดยยังมีความสำคัญและได้รับการนับถือเรื่อยมาตั้งแต่ยุคพระเวทจนถึงสมัยใหม่^[5] ชาวฮินดูบางกลุ่มได้เฉลิมฉลองในเทศกาลวสันตปัญจมี (สันสกฤต: वसन्त पञ्चमी "วันที่ห้าของฤดูใบไม้ผลิ") เพื่อบูชาพระองค์^[6]

นอกจากนี้ พระสุรัสวดี ยังได้รับการเคารพจากศาสนิกชนเชนในแถบภาคกลางและภาคตะวันตก^[7] รวมทั้งยังได้รับการนับถือจากพุทธศาสนิกชนบางกลุ่มด้วย^[8] ด้วยความที่เป็นเทพีแห่งศิลปวิทยา จึงให้มีผู้นับถือนอกเหนือไปจากประเทศอินเดีย เช่น ญี่ปุ่น, เวียดนาม, บาหลี (อินโดนีเซีย) และพม่า^[9] โดยเฉพาะในญี่ปุ่นที่รับพระสรัสวดี มาเป็นเทพีในพุทธศาสนาแบบญี่ปุ่นและลัทธิชินโต เรียกว่า "เบ็นไซเต็ง"^[10][11]