ภาษามอแซนแดรอน
มอแซนแดรอน (مازندرانی) หรือ แทแบรี (طبری)[1] เป็นภาษากลุ่มอิหร่านในสาขาตะวันตกเฉียงเหนือที่พูดโดยชาวมอแซนแดรอน ข้อมูลเมื่อ 2021[update] มีผู้พูดภาษาแม่มากกว่า 5,320,000 คน[2] ถึงแม้ว่าภาษาเปอร์เซียมีอิทธิพลต่อภาษามอแซนแดรอนอย่างมาก ภาษานี้ยังคงอยู่รอดในฐานะภาษาอิสระที่มีต้นกำเนิดจากอิหร่านตะวันตกเฉียงเหนือ[3][4]
| ภาษามอแซนแดรอน | |
|---|---|
| مازرونی (Mazuroni)[1] طبری (Tabari)[1] | |
 มอแซนแดรอน (มอซูโรนี) ในแบบอักษรแนสแทอ์ลีก (مازرونی) | |
| ประเทศที่มีการพูด | ประเทศอิหร่าน (จังหวัดมอแซนแดรอนและบางส่วนของจังหวัดแอลโบร์ซ, เตหะราน, เซมนอน และโกเลสถาน) |
| ภูมิภาค | ชายฝั่งทางใต้ของทะเลแคสเปียน |
| ชาติพันธุ์ | ชาวมอแซนแดรอน |
| จำนวนผู้พูด | 2.320 ล้านคน (2019)[2] (2016) |
| ตระกูลภาษา | |
| ภาษาถิ่น | มอแซนแดรอน (Main) มอแซนแดรอน (Royan) Shahmirzadi Mazandarani-Gilaki |
| ระบบการเขียน | อักษรเปอร์เซีย |
| สถานภาพทางการ | |
| ผู้วางระเบียบ | ไม่มี แต่ the Linguistic faculty of Mazandaran University เป็นผู้รวบรวมข้อมูลอย่างเป็นทางการ |
| รหัสภาษา | |
| ISO 639-3 | อย่างใดอย่างหนึ่ง:mzn – มอแซนแดรอนsrz – Shahmirzadi |
 พื้นที่ที่มีผู้พูดภาษามอแซนแดรอนเป็นภาษาแม่ | |
ภาษามอแซนแดรอนมีความใกล้ชิดกับภาษาคิเลกี และทั้งสองภาษามีคำศัพท์คล้ายกัน[5] โดยมีคุณสมบัติประเภทของกลุ่มภาษาคอเคซัส[6][7][8] สะท้อนถึงประวัติศาสตร์, อัตลักษณ์ชาติพันธุ์ และความใกล้ชิดกับภูมิภาคคอเคซัสและชาวคอเคซัสของชาวมอแซนแดรอนกับชาวคิเลกี[9][10]
ที่มาของชื่อ
ชื่อภาษามาจากชื่อของบริเวณนี้ในอดีตคือมอแซนแดรอนซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของราชอาณาจักรตาปูเรียในอดีต ชาวบ้านเรียกภาษาของตนว่าภาษาแทแบรี[11]
ประวัติ
ในบรรดาภาษากลุ่มอิหร่านที่ยังเหลืออยู่ ภาษามอแซนแดรอนมีประวัติการเขียนที่ยาวนานเริ่มตั้งแต่พุทธศตวรรษที่ 15 -20 ซึ่งเป็นผลมาจากการที่มาซันดารานเป็นรัฐอิสระอีกหลายศตวรรษหลังการรุกรานของชาวอาหรับ[12] มีวรรณคดีที่สำคัญมาก เช่น Marzban Nameh (แปลเป็นภาษาเปอร์เซียแล้ว) การใช้ภาษามอแซนแดรอนในปัจจุบันเริ่มน้อยลง เนื่องจากได้รับอิทธิพลจากภาษาเปอร์เซียแ ละผู้พูดภาษานี้พยายามกลมกลืนเข้ากับผู้พูดภาษาเปอร์เซีย บทบาททางด้านวรรณคดีและการปกครองถูกแทนที่ด้วยภาษาเปอร์เซีย ซึ่งเป็นเพราะถูกผนวกเข้ากับอิหร่านตั้งแต่พุทธศตวรรษที่ 22
ไวยากรณ์
ภาษามอแซนแดรอนมีการผันคำ และไม่มีเพศทางไวยากรณ์ [13] เรียงประโยคแบบประธาน-กริยา-กรรม
สัณฐานวิทยา
การก
| คุณศัพท์
|
ปัจจัย
ต่อไปนี้เป็นตัวอย่างที่ได้มาจาก Online Mazandarani-Persian dictionary เก็บถาวร 2007-05-18 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน.
บอกสถานที่
| บอกประธาน
|
อ้างอิง
อ่านเพิ่ม
- Borjian, Habib (2006). "The Oldest Known Texts in New Tabari: The Collection of Aleksander Chodzko". Archiv Orientální. 74 (2): 153–171.
- ______________. 2006. A Mazanderani account of the Babi Incident at Shaikh Tabarsi. Iranian Studies 39(3):381–400.
- ______________. 2006. Textual sources for the study of Tabari language. I. Olddocuments. Guyesh-shenâsi 4.
- ______________. 2008. Tabarica II: Some Mazanderani Verbs. Iran and the Caucasus 12(1):73–82.
- ______________. Two Mazanderani Texts from the Nineteenth Century. Studia Iranica 37(1):7–50.
- Borjian, Habib; Borjian, Maryam (2007). "Ethno-Linguistic Materials from Rural Mazandaran: Mysterious Memories of a Woman". Iran and the Caucasus. 11 (2): 226–254. doi:10.1163/157338407X265469.
- Borjian, Habib; Borjian, Maryam (2008). "The Last Galesh Herdsman: Ethno-Linguistic Materials from South Caspian Rainforests". Iranian Studies. 41 (3): 365–402. doi:10.1080/00210860801981336.
- Le Coq, P. 1989. Les dialects Caspiens et les dialects du nord-ouest de l'Iran. In Rüdiger Schmitt (ed.), Compendium linguarum Iranicarum. Wiesbaden: L. Reichert. pp. 296–312.
- Nawata, Tetsuo. 1984. Māzandarāni. Tokyo: Institute for the Study of Languages and Cultures of Asia and Africa. Series: Asian and African Grammatical Manual; 17. 45 + iii pp.
- Shokri, Giti. 1990. Verb Structure in Sāri dialect. Farhang, 6:217–231. Tehran: Institute for Humanities and Cultural Studies เก็บถาวร 2011-10-12 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน.
- _________. 1995/1374 A.P. Sārī Dialect. Tehran: Institute for Humanities and Cultural Studies เก็บถาวร 2011-10-12 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน.
- Shokri, Giti. 2006. Ramsarī Dialect. Tehran: Institute for Humanities and Cultural Studies เก็บถาวร 2011-10-12 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน.
- Yoshie, Satoko. 1996. Sārī Dialect. Tokyo: Institute for the Study of Languages and Cultures of Asia and Africa. Series: Iranian Studies; 10.
แหล่งข้อมูลอื่น
- Society for Iranian Linguistics. Among other services, archives PDFs of articles from linguistics journals, including those written in Persian.
- Institute for Humanities and Cultural Studies เก็บถาวร 2011-10-12 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, Tehran.
- Audio recordings available for Mazanderani
- Dictionary of Mazanderani, with translations into Saravi, Baboli, and Amoli dialects