ภาษาลาดิน
ภาษาลาดิน (ลาดิน: ladin) เป็นภาษากลุ่มโรมานซ์ภาษาหนึ่งในกลุ่มโรมานซ์ไรติอา ส่วนใหญ่ใช้พูดกันในหมู่ชาวลาดินซึ่งอาศัยอยู่บริเวณทิวเขาโดโลไมต์ในจังหวัดอัลโตอาดีเจ (ซืททีโรล), จังหวัดเตรนตีโน และจังหวัดเบลลูโนทางตอนเหนือของอิตาลี ภาษานี้มีลักษณะคล้ายคลึงกับภาษารูมันช์ในสวิตเซอร์แลนด์และภาษาฟรียูลี
| ภาษาลาดิน | |
|---|---|
| ladin | |
 | |
| ประเทศที่มีการพูด | อิตาลี |
| ภูมิภาค | แคว้นเตรนตีโน-อัลโตอาดีเจและแคว้นเวเนโต |
| จำนวนผู้พูด | 41,129 คน (2549[1]–2554)[2][3] |
| ตระกูลภาษา | |
| ภาษาถิ่น | กาโดเร หุบเขานอน ฟอร์นี อื่น ๆ |
| สถานภาพทางการ | |
| ผู้วางระเบียบ | • สำนักงานวางแผนภาษาลาดิน • ศูนย์วัฒนธรรมลาดิน "Majon de Fascegn" • สถาบันลาดิน "Micurà de Rü" • สถาบันลาดินแห่งทิวเขาโดโลไมต์ |
| รหัสภาษา | |
| ISO 639-3 | lld |
| Linguasphere | 51-AAA-l |
ขอบเขตพื้นที่ที่มีการพูดภาษาลาดินเป็นประเด็นในการถกเถียงทางวิชาการ นิยามที่แคบกว่านับเฉพาะบรรดาภาษาถิ่นแถบหุบเขารอบ ๆ มวลเขาสูงเซลลา ในขณะที่นิยามที่กว้างกว่ายังรวมบรรดาภาษาถิ่นแถบหุบเขาที่อยู่ติดกันในจังหวัดเบลลูโนและแม้กระทั่งบรรดาภาษาถิ่นที่พูดกันทางตะวันตกเฉียงเหนือของจังหวัดเตรนตีโนด้วย[4][5]
วิธภาษาเขียนลาดินมาตรฐานวิธภาษาหนึ่ง (Ladin Dolomitan) ได้รับการพัฒนาโดยสำนักงานวางแผนภาษาลาดินเพื่อให้เป็นเครื่องมือสื่อสารกลางในภูมิภาคที่พูดภาษาลาดิน[6] แต่ไม่เป็นที่นิยมในหมู่ผู้พูดภาษานี้
ภาษาลาดินเป็นคนละภาษากับภาษาลาดิโน (ซึ่งมีอีกชื่อหนึ่งว่าภาษายิว-สเปน) ซึ่งแม้ว่าจะเป็นภาษากลุ่มโรมานซ์เหมือนกัน แต่ภาษาลาดิโนมีวิวัฒนาการมาจากภาษาสเปนเก่า