รายพระนามพระมหากษัตริย์ลาว

บทความรายชื่อวิกิมีเดีย

พระมหากษัตริย์ลาว (ลาว: ພຣະມະຫາກະສັຕຍ໌ລາວ) ลำดับกษัตริย์ลาว อ้างอิงตาม พงศาวดารหลวงพระบาง ชินกาลมาลีปกรณ์ และตำนานพระแก้วมรกต กรณีศักราชไม่ตรงกัน จะยึดตามตำนานพระแก้วมรกตเป็นหลัก

พระมหากษัตริย์
แห่งพระราชอาณาจักรลาว
ราชาธิปไตยในอดีต
ตราแผ่นดินราชอาณาจักรลาว

ปฐมกษัตริย์ขุนลอ (ตามตำนาน)
พระเจ้าฟ้างุ้ม (ตามสากลนิยม)
องค์สุดท้ายสมเด็จพระเจ้าศรีสว่างวัฒนา
สถานพำนัก หลวงพระบาง ราชอาณาจักรลาว
เริ่มระบอบราวพุทธศตวรรษที่ 13 (นครเชียงทอง)
พ.ศ. 1896 (ค.ศ.​ 1353) (ล้านช้าง)
สิ้นสุดระบอบ2 ธันวาคม พ.ศ. 2518 (ค.ศ. 1975)
(622 ปี)
ผู้อ้างสิทธิ์สมเด็จเจ้าฟ้าชายสุริวงศ์สว่าง

ขุนบรมราชาธิราช (พ.ศ. 1240 – 1293) ได้ย้ายจากหนองแส (เมืองหลวงของอาณาจักรน่านเจ้า) มาอยู่ที่ใหม่เรียกว่า นาน้อยอ้อยหนู (เมืองแถนหรือเมืองกาหลง) ปัจจุบันเรียกว่าเชียงรุ่งเขตสิบสองพันนา พร้อมทั้งขยายอาณาเขตออกไปโดยส่งโอรส 7 องค์ไปครองเมืองต่าง ๆ คือ

  1. ขุนลอ - ปกครองเมืองชวา(หลวงพระบาง)
  2. ท้าวผาล้าน - ปกครองเมืองหอแต(ต้าหอ)
  3. ท้าวจุลง - ปกครองเมืองโกดแท้แผนปม
  4. ท้าวคำผง - ปกครองเมืองเชียงใหม่
  5. ท้าวงั่วอิน - ปกครองเมืองศรีอยุธยา (ละโว้)
  6. ท้าวกม - ปกครองเมืองมอน (อินทรปัต)
  7. ท้าวเจือง - ปกครองเมืองพวน (เชียงขวาง)

นครเชียงทอง

ขุนลอ องค์ปฐมกษัตริย์ลาว ผู้ตั้งเมืองชวาเป็นราชธานีครั้งแรกเมื่อ (พ.ศ. 1300) และได้เปลี่ยนนามใหม่ว่า เมืองเชียงทอง มีกษัตริย์สืบต่อมา 16 ขุน 6 ท้าว จนมาถึงองค์ที่ 23 คือ พระยาลังธิราช

นครเชียงทอง
ลำดับรายพระนามครองราชย์ (พ.ศ.)
1ขุนลอราวพุทธศตวรรษที่ 13 - พ.ศ. 1323
2ขุนชวาพ.ศ. 1323 จนสิ้นรัชกาล
3ขุนชวาเลาไม่ปรากฏ
4ขุนสูงไม่ปรากฏ
5ขุนเค็ดไม่ปรากฏ
6ขุนคุมไม่ปรากฏ
7ขุนคีบไม่ปรากฏ
8ขุนคบไม่ปรากฏ
9ขุนเคาไม่ปรากฏ
10ขุนคานไม่ปรากฏ
11ขุนแพงไม่ปรากฏ
12ขุนเพ็งไม่ปรากฏ
13ขุนเพิงไม่ปรากฏ
14ขุนพีไม่ปรากฏ
15ขุนคำไม่ปรากฏ
16ขุนฮุ่ง1406 - ไม่ปรากฏ
17ท้าวแท่นโมไม่ปรากฏ
18ท้าวยุงไม่ปรากฏ
19ท้าวเยิกไม่ปรากฏ
20ท้าวพินไม่ปรากฏ
21ท้าวพาดไม่ปรากฏ
22ท้าวหว่างไม่ปรากฏ - 1814
23พระยาลังธิราช1814 - 1859
24พระยาสุวรรณคำผง1859 - 1887
25เจ้าฟ้าเงี้ยว1887 - 1894
26เจ้าฟ้าคำเฮียว1894 - 1896

อาณาจักรล้านช้าง

พระเจ้าฟ้างุ้มเป็นปฐมกษัตริย์แห่งอาณาจักรล้านช้าง [1] จนถึงรัชสมัยพระหน่อแก้วกุมารได้สิ้นสุดราชวงศ์ที่สืบมาแต่ขุนลอ เมื่อพระเจ้าวรวงศาธรรมิกราชได้ก่อตั้งราชวงศ์เจ้าวรวงศาปกครองล้านช้าง กษัตริย์พระองค์สุดท้ายแห่งอาณาจักรล้านช้างคือพระเจ้าไชยเชษฐาธิราชที่ 2

อาณาจักรล้านช้าง
ลำดับรายพระนามครองราชย์ (พ.ศ.)
1สมเด็จพระเจ้าฟ้างุ้มมหาราช1896 - 1915
2สมเด็จพระเจ้าสามแสนไทไตรภูวนาท1916 - 1959
3พระยาล้านคำแดง (กษัตริย์หุ่น)1959 - 1971
4เจ้าพรหมทัต (กษัตริย์หุ่น)1971 - 1972
5เจ้าคำเต็มซ้า (กษัตริย์หุ่น)1973
6พระยาหมื่นบ้าน (กษัตริย์หุ่น)1973
7เจ้าไค้บัวบาน (กษัตริย์หุ่น)1974 - 1977
8เจ้าก้อนคำ (กษัตริย์หุ่น)1978
9เจ้ายุคล (กษัตริย์หุ่น)1979
10เจ้าคำเกิด (กษัตริย์หุ่น)1979 - 1981
11นางแก้วพิมพา หรือ พระมหาเทวีอามพัน1981
12พระเจ้าไชยจักรพรรดิแผ่นแผ้ว1981 - 2023
13พระเจ้าสุวรรณบัลลังก์1981 - 2029
14พระยาหล้าแสนไทไตรภูวนาถ2029 - 2039
15เจ้าชมพู2039 - 2044
16พระเจ้าวิชุลละราช2044 - 2063
17พระเจ้าโพธิศาละราช2063 - 2090
18เจ้ากิจธนวราธิราชหรือเจ้าท่าเรือ2090 - 2091
19สมเด็จพระไชยเชษฐาธิราช2091 - 2114
20พระยาแสนสุรินทร์ลือชัย2114 - 2118
21พระเจ้าศรีวรวงษาธิราช หรือ พระมหาอุปราชศรีวรวงษา2118 - 2123
22พระยาแสนสุรินทร์ลือชัย (ครั้งที่ 2)2123 - 2125
23พระยานครน้อย2125 - 2126
24พระหน่อเมือง (ประกาศอิสรภาพจากพม่า)2134 - 2139
25พระวรปิตา2139 - 2140
26พระเจ้าวรวงศาธรรมิกราช2140 - 2165
27พระอุปยุวราช2165 - 2166
28พระบัณฑิตโพธิศาละราช2166 - 2170
29พระหม่อมแก้ว2170 - 2176
30เจ้าวิชัย2176 - 2179
31เจ้าต่อนคำ2179 - 2181
32พระเจ้าสุริยวงศาธรรมิกราช2181 - 2238
33พระยาจันทสีหราช2238
34เจ้าองค์หล่อ2239 - 2242
35เจ้านันทราช2242 - 2245
36พระเจ้าไชยเชษฐาธิราชที่ 2 (พระไชยองค์เว้)2241 - 2250

ยุคแตกแยกของอาณาจักรล้านช้าง

ราชอาณาจักรล้านช้าง ได้แตกออกเป็นอาณาจักรต่างๆ ได้แก่ อาณาจักรล้านช้างเวียงจันทน์ อาณาจักรล้านช้างหลวงพระบาง อาณาจักรล้านช้างจำปาศักดิ์ เป็นต้น

อาณาจักรล้านช้างเวียงจันทน์

อาณาจักรล้านช้างเวียงจันทน์
ลำดับรายพระนามครองราชย์สิ้นสุดหมายเหตุ
1พระเจ้าไชยเชษฐาธิราชที่ 2
(พระไชยองค์เว้)
พ.ศ. 2250พ.ศ. 2273พระราชนัดดาในพระเจ้าสุริยวงศาธรรมิกราช
2เจ้าองค์ลองพ.ศ. 2273พ.ศ. 2283พระราชโอรสในพระเจ้าไชยเชษฐาธิราชที่ 2
3เจ้าอุปราช (ท้าวนอง)พ.ศ. 2283พ.ศ. 2294พระราชอนุชาในพระเจ้าไชยเชษฐาธิราชที่ 2 เเละยังเป็นพระราชบิดาของพระวอพระตา เเห่งหนองบัวลุ่มภู
4พระเจ้าไชยเชษฐาธิราชที่ 3
(พระเจ้าศิริบุญสาร)
พ.ศ. 2294พ.ศ. 2323พระราชโอรสในเจ้าองค์ลอง
ตกเป็นประเทศราชแก่สยามในราวกลางปี พ.ศ. 2323[2] พระเจ้าศิริบุญสารหนีไปอยู่เมืองคำเกิด
สยามให้พระยาสุโภ รั้งเมืองเวียงจันทน์
4พระเจ้าไชยเชษฐาธิราชที่ 3
(พระเจ้าศิริบุญสาร)
ธันวาคม

พ.ศ. 2323

พ.ศ. 2325ราวเดือนธันวาคม พระเจ้าศิริบุญสารกลับจากเมืองคำเกิดกลับมาสังหารพระยาสุโภ แล้วครองเวียงจันทน์ตามเดิม[3]
5พระเจ้านันทเสนพ.ศ. 2325พ.ศ. 2337พระราชโอรสในพระเจ้าศิริบุญสาร, ปีครองราชย์ตามพระราชพงศาวดารฉบับพระราชหัตถเลขา
6พระเจ้าไชยเชษฐาธิราชที่ 4
(พระเจ้าอินทวงศ์)
พ.ศ. 2337พ.ศ. 2348พระราชอนุชาในพระเจ้านันทเสน, พระอัยกาในสมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้ากุณฑลทิพยวดี ในรัชกาลที่ 1 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์
7พระเจ้าไชยเชษฐาธิราชที่ 5
(เจ้าอนุวงศ์)
พ.ศ. 2348พ.ศ. 2371พระราชอนุชาในพระเจ้านันทเสนและพระเจ้าอินทวงศ์, สิ้นวงศ์กษัตริย์เวียงจันทน์ หลังพระองค์พยายามแยกตัวเป็นอิสระจากสยามกรุงเทพฯ​ แต่ไม่สำเร็จ

อาณาจักรล้านช้างจำปาศักดิ์

อาณาจักรล้านช้างจำปาศักดิ์
ลำดับรายพระนามครองราชย์สิ้นสุดหมายเหตุ
1พระเจ้าสร้อยศรีสมุทรพุทธางกูรพ.ศ. 2256พ.ศ. 2280พระราชนัดดาของพระเจ้าสุริยวงศาธรรมิกราช
2พระเจ้าองค์หลวงไชยกุมารพ.ศ. 2280พ.ศ. 2334พระราชโอรสในพระเจ้าสร้อยศรีสมุทรพุทธางกูร เสียเอกราชแก่สยามในปี พ.ศ. 2322
3พระวิไชยราชสุริยวงษขัติยราช
(ท้าวหน้า)
พ.ศ. 233420 สิงหาคม

พ.ศ. 2354[4]

บุตรพระตาเมืองหนองบัวลำภู เชื้อสายเจ้าอุปราชนองเมืองนครหลวงเวียงจันทน์ ได้เป็นพระประเทศราชปกครองเมืองจำปาศักดิ์ในฐานะขุนนางสยามมิได้เป็นกษัตริย์ประเทศราชแต่อย่างใด โดยได้ความชอบในการปราบปรามกบฏอ้ายเชียงแก้ว น้องชายของพระปทุมววรราชสุริยวงษ (ท้าวคำผง) แห่งเมืองอุบลราชธานีศรีวะนาไลประเทษราช
4เจ้านูตุลาคม

พ.ศ. 2354

21 ตุลาคม[5]

พ.ศ. 2354

พระราชโอรสในพระเจ้าองค์หลวงไชยกุมาร ถึงแก่พิราลัยหลังรับสุพรรณบัตรเจ้าเมืองได้ 3 วัน
5เจ้าหมาน้อยพ.ศ. 2356พ.ศ. 2360พระราชนัดดาในพระเจ้าสร้อยศรีสมุทรพุทธางกูร
6เจ้าราชบุตร (โย้)พ.ศ. 2362พ.ศ. 2370พระราชโอรสในเจ้าอนุวงศ์ ร่วมกับเจ้าอนุวงศ์ประกาศแยกตัวเป็นอิสระจากไทยในปี พ.ศ. 2369 - 2370
7เจ้าฮุยพ.ศ. 2371พ.ศ. 2383พระราชนัดดาในพระเจ้าองค์หลวงไชยกุมาร
8เจ้านาคพ.ศ. 2384พ.ศ. 2393พระเชษฐาของเจ้าฮุย
9เจ้าบัวพ.ศ. 2396พ.ศ. 2398หนังสือ ลำดับกษัตริย์ลาว ระบุว่า ยุคนี้ว่างเจ้าผู้ครองนคร 5 ปี (2394-98)
10เจ้ายุติธรรมสุนทร (คำใหญ่)พ.ศ. 2399พ.ศ. 2401พระราชโอรสในเจ้าฮุย หลังถึงแก่พิราลัย เจ้าอุปราช (จู) รักษาราชการแทน
11เจ้ายุติธรรมธร (คำสุก ณ จำปาศักดิ์)พ.ศ. 2405พ.ศ. 2443พระราชโอรสในเจ้าฮุย พระราชอนุชาในเจ้ายุติธรรมสุนทร (คำใหญ่)
12เจ้ายุติธรรมธร (หยุย ณ จำปาศักดิ์)พ.ศ. 2443พ.ศ. 2489พระราชโอรสในเจ้ายุติธรรมธร (คำสุก ณ จำปาศักดิ์) หลัง พ.ศ. 2446 ฝรั่งเศสลดฐานะเป็นผู้ว่าราชการนครจำปาศักดิ์ ต่อมาเป็นผู้ว่าราชการจังหวัดนครจัมปาศักดิ์ ภายใต้การปกครองของไทย พ.ศ. 2484 - 2489

อาณาจักรล้านช้างหลวงพระบาง

อาณาจักรล้านช้างหลวงพระบาง
ลำดับพระรูปรายพระนามครองราชย์สิ้นสุดหมายเหตุ
1เจ้ากิ่งกิสราชพ.ศ. 2246พ.ศ. 2265พระราชนัดดาในพระเจ้าสุริยวงศาธรรมิกราช
2เจ้าองค์คำพ.ศ. 2265พ.ศ. 2266พระราชโอรสในเจ้าอินทรกุมาร เชื้อสายกษัตริย์เมืองเชียงรุ้ง
3เจ้าอินทโฉมพ.ศ. 2266พ.ศ. 2292พระราชอนุชาในเจ้ากิ่งกิสราช
4เจ้าอินทพรหมพ.ศ. 2292พ.ศ. 2293พระราชโอรสในเจ้าอินทโฉม ครองราชย์ 8 เดือน จึงถวายราชสมบัติให้เจ้าโชติกะ
5เจ้าโชติกะพ.ศ. 2293พ.ศ. 2314พระเชษฐาองค์โตในเจ้าอินทพรหม
6เจ้าสุริยวงศ์พ.ศ. 2314พ.ศ. 2334พระราชอนุชาในเจ้าโชติกะ เสียเอกราชแก่สยามเมื่อปี พ.ศ. 2322
7เจ้าอนุรุทธพ.ศ. 2334พ.ศ. 2359พระราชโอรสองค์ที่ 2 ในเจ้าอินทโฉม พระเชษฐาในเจ้าสุริยวงศ์
8เจ้ามันธาตุราชพ.ศ. 2359พ.ศ. 2378พระราชโอรสในเจ้าอนุรุทธ
9เจ้าสุกเสริมพ.ศ. 2381พ.ศ. 2393พระราชโอรสในเจ้ามันธาตุราช
10 พระเจ้าจันทรเทพประภาคุณ
(เจ้าจันทราช)
พ.ศ. 2395พ.ศ. 2414พระราชอนุชาในเจ้าสุกเสริม
11 พระเจ้ามหินทรเทพนิภาธร
(เจ้าอุ่นคำ)
พ.ศ. 2415พ.ศ. 2431พระราชอนุชาในพระเจ้าจันทรเทพประภาคุณ พระราชโอรสในเจ้ามันธาตุราช, เกิดเหตุโจรจีนฮ่อยกทัพปล้นสะดมตามหัวเมืองลาวต่างๆ เป็นเวลาหลายปี เมืองหลวงพระบางถูกเผาจากเหตุการณ์ครั้งนี้, รัชกาลที่ 5 ทรงให้ออกจากตำแหน่งเจ้านครหลวงพระบาง ฐานหย่อนสมรรถภาพ, ถึงแก่พิราลัยใน พ.ศ. 2438
12 พระเจ้าสักรินทรฤทธิ์
(เจ้าคำสุก)
พ.ศ. 2432พ.ศ. 2448พระราชโอรสในพระเจ้ามหินทรเทพนิภาธร สมัยนี้ดินแดนลาวตกเป็นของฝรั่งเศส
13 พระเจ้าศรีสว่างวงศ์พ.ศ. 2447พ.ศ. 2488พระราชโอรสในพระเจ้าสักรินทรฤทธิ์ หลัง พ.ศ. 2488 ทรงเปลี่ยนพระราชฐานะเป็นพระมหากษัตริย์แห่งราชอาณาจักรลาว

พระราชอาณาจักรลาว

พระราชอาณาจักรลาว
(ພຣະຣາຊອານາຈັກລາວ)
ลำดับพระรูปรายพระนามครองราชย์สิ้นสุดหมายเหตุ
1 พระบาทสมเด็จพระเจ้ามหาชีวิตศรีสว่างวงศ์พ.ศ. 2488พ.ศ. 2502ก่อนหน้านี้มีพระอิสริยยศเป็น พระมหากษัตริย์แห่งราชอาณาจักรล้านช้างหลวงพระบาง
2 พระบาทสมเด็จพระเจ้ามหาชีวิตศรีสว่างวัฒนา
(ลาว: ພຣະບາດສົມເດັດພຣະເຈົ້າມະຫາຊີວິດສີສະວ່າງວັດທະນາ)
พ.ศ. 2502พ.ศ. 2518สละราชสมบัติ หลังพรรคประชาชนปฏิวัติลาวเข้ากุมอำนาจรัฐสำเร็จ ต่อมาถูกส่งตัวไปค่ายสัมมนาที่เมืองเวียงชัย และเสด็จสวรรคตที่นั่น

ผู้อ้างสิทธิในราชบัลลังก์ลาว

ผู้อ้างสิทธิในราชบัลลังก์ลาว
ลำดับพระรูปรายพระนามครองราชย์สิ้นสุดหมายเหตุ
1 พระบาทสมเด็จพระเจ้ามหาชีวิตศรีสว่างวัฒนาพ.ศ. 2518พ.ศ. 2521?2527อ้างสิทธิในราชบัลลังก์ลาว หลังถูกถอดออกจากราชสมบัติ
2 สมเด็จเจ้าฟ้าชายมกุฎราชกุมารวงศ์สว่างพ.ศ. 2521พ.ศ. 2524
3 สมเด็จเจ้าฟ้าชายสุริวงศ์สว่างพ.ศ. 2524ปัจจุบันพระโอรสในเจ้าฟ้าชายมกุฎราชกุมารวงศ์สว่าง

ดูเพิ่ม

อ้างอิง

  • เติม วิภาคย์พจนกิจ. ประวัติศาสตร์อีสาน. พิมพ์ครั้งที่ 4. กรุงเทพฯ: มูลนิธิโครงการตำราสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์, 2546.
  • คำหมั้น วงกตรัตนะ,เจ้า.พงศาวดารชาติลาว. พิมพ์ครั้งที่ 2 .เวียงจันทน์:หอสมุดแห่งชาติ.1971.
  • สุรศักดิ์ ศรีสำอาง. ลำดับกษัตริย์ลาว. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ: สำนักโบราณคดีและพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ กรมศิลปากร. 2545.
🔥 Top keywords: วชิรวิชญ์ ไพศาลกุลวงศ์หน้าหลักองค์การกระจายเสียงและแพร่ภาพสาธารณะแห่งประเทศไทยยูฟ่าแชมเปียนส์ลีกชนกันต์ อาพรสุทธินันธ์สโมสรฟุตบอลแมนเชสเตอร์ซิตีพิเศษ:ค้นหาดวงใจเทวพรหม (ละครโทรทัศน์)กรงกรรมอสมทลิซ่า (แร็ปเปอร์)จีรนันท์ มะโนแจ่มสโมสรฟุตบอลอาร์เซนอลสโมสรฟุตบอลเรอัลมาดริดธี่หยดฟุตซอลชิงแชมป์เอเชีย 2024เฟซบุ๊กสโมสรฟุตบอลบาร์เซโลนาประเทศไทยเอเชียนคัพ รุ่นอายุไม่เกิน 23 ปี 2024วิทยุเสียงอเมริกาสโมสรฟุตบอลลิเวอร์พูลพระราชวัชรธรรมโสภณ (ศิลา สิริจนฺโท)พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัวรักวุ่น วัยรุ่นแสบวันไหลนริลญา กุลมงคลเพชรสโมสรฟุตบอลเชลซีสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารีหลานม่าสุภาพบุรุษจุฑาเทพ (ละครโทรทัศน์)สโมสรฟุตบอลไบเอิร์นมิวนิกกรุงเทพมหานครสโมสรฟุตบอลแมนเชสเตอร์ยูไนเต็ดคิม ซู-ฮย็อนภาวะโลกร้อนสาธุ (ละครโทรทัศน์)รายชื่ออักษรย่อของจังหวัดในประเทศไทยสโมสรฟุตบอลปารีแซ็ง-แฌร์แม็ง