หินไนส์

หินไนส์ (อังกฤษ: gneiss) คือหินแปรชนิดหนึ่งซึ่งเกิดจากการแปรสภาพแบบไพศาลระดับสูง (high-grade regional metamorphism) อาจแปรสภาพมาได้จากทั้งหินตะกอนและหินอัคนี มีริ้วลายซึ่งเกิดจากการเรียงตัวของเม็ดแร่สีเข้มและสีอ่อนภายในหิน โดยขนาดของเม็ดแร่นั้นมีขนาดตั้งแต่ปานกลางไปจนถึงขนาดใหญ่ แต่มักจะไม่พบแร่กลีบหินหรือไมกา (mica) และแร่แผ่นชนิดอื่น ๆ หินไนส์ที่มีมักถูกเรียกชื่อแยกย่อยตามลักษณะทางองค์ประกอบ เช่น แกรนิต-ไนส์ คือหินไนส์ที่มีองค์ประกอบคล้ายหินแกรนิต ไดโอไรต์-ไนส์ คือหินไนส์ที่มีองค์ประกอบคล้ายกับหินไดโอไรต์ หรือการ์เนต-ไนส์ คือหินไนส์ที่มีการ์เนต (โกเมน) เป็นแร่องค์ประกอบส่วนใหญ่เป็นต้น หินไนส์มีลักษณะที่คล้ายกับหินชีสต์ (schist) แต่การเรียงตัวของแร่ในหินไนส์จะชัดเจนกว่า มีสีเข้มสลับจางชัดเจน แต่บางครั้งก็เป็นการยากที่จะแยกหินทั้งสองชนิดนี้ออกจากกัน เนื่องจากหินไนส์บางชนิดอาจจะแสดงลักษณะของแร่แผ่นออกมาอย่างชัดเจน ซึ่งจะทำให้ดูคล้ายจะเป็นหินชีสต์มากกว่า

• ออร์โทไนส์ (orthogneiss) หมายถึง หินไนส์ที่แปรสภาพมาจากหินอัคนี
• พาราไนส์ (paragneiss) หมายถึง หินไนส์ที่แปรสภาพมาจากหินตะกอน

หินไนส์

หินแปร

ภาพของหินไนส์