อิกซ์ตรีโมไฟล์
อิกซ์ตรีโมไฟล์ (อังกฤษ: extremophile) มาจากภาษาละติน extremus หมายถึง "สุดขั้ว" และภาษากรีก philiā (φιλία) หมายถึง "รัก" เป็นสิ่งมีชีวิตที่เติบโตได้ดีในภาวะสุดขั้วทางกายภาพหรือธรณีเคมีซึ่งเป็นโทษต่อสิ่งมีชีวิตส่วนใหญ่บนโลก[1][2] ในทางตรงข้าม สิ่งมีชีวิตที่อาศัยอยู่ในสิ่งแวดล้อมที่สบายกว่าอาจเรียก เมโซไฟล์ (mesophile) หรือนิวโทรไฟล์ (neutrophile)
ลักษณะ
ในคริสต์ทศวรรษ 1980 ถึง 1990 นักชีววิทยาพบว่าจุลินทรีย์มีความยืดหยุ่นมากในการดำรงชีพอยู่ในสิ่งแวดล้อมสุดขั้ว ตัวอย่างเช่น สิ่งแวดล้อมที่เป็นกรดหรือร้อนเป็นพิเศษ ซึ่งสิ่งมีชีวิตซับซ้อนไม่สามารถอยู่ได้เลย นักวิทยาศาสตร์บางส่วนถึงกับสรุปว่า สิ่งมีชีวิตอาจเริ่มต้นบนโลกในปล่องไฮโดรเทอร์มัลใต้ผิวมหาสมุทร[3] Steinn Sigurdsson นักฟิสิกส์ดาราศาสตร์ กล่าวว่า "พบสปอร์แบคทีเรียมีชีวิตที่มีอายุ 40 ล้านปี และเราทราบว่าพวกมันทนทานต่อกัมมันตรังสี"[4] วันที่ 6 กุมภาพันธ์ 2556 นักวิทยาศาสตร์รายงานว่า พบแบคทีเรียอาศัยอยู่ในที่เย็นและมืดในทะเลสาบที่ฝังอยู่ใต้น้ำแข็งในทวีปแอนตาร์กติกาลึกครึ่งไมล์[5] วันที่ 17 มีนาคม 2556 นักวิจัยรายงานข้อมูลที่เสนอว่ารูปแบบชีวิตจุลินทรีย์เติบโตในร่องลึกมาเรียนา ซึ่งเป็นสถานที่ลึกที่สุดในมหาสมุทรของโลก[6][7]