เจ้าระวีพันธุ์ สุจริตกุล

คุณหญิงระวีพันธุ์ สุจริตกุล หรือเจ้าต่อน ประสูติเมื่อวันที่ 24 มกราคม พ.ศ. 2471 เป็นธิดาคนที่สามในเจ้าราชบุตร (วงศ์ตวัน ณ เชียงใหม่) กับเจ้าภัทรา ณ ลำพูน^[3] มีพี่สาวร่วมบิดามารดาคือ เจ้าพงศ์แก้ว ณ ลำพูน และมีพี่สาวต่างมารดาหนึ่งคนคือ เจ้าวงศ์จันทร์ คชเสนี

คุณหญิงระวีพันธุ์เข้าศึกษาที่โรงเรียนเรยีนาเชลีวิทยาลัย จนจบชั้นมัธยม 6 (หรือมัธยมศึกษาตอนต้นในปัจจุบัน) จากนั้นเข้าศึกษาต่อที่โรงเรียนเตรียมอุดมศึกษา ภาคพายัพ รุ่นที่ 7^[4] รุ่นเดียวกับสุรัตน์ โอสถานุเคราะห์ จนจบชั้นมัธยม 8 และได้รับปริญญาศิลปศาสตรดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ (การพัฒนาสังคม) จากมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ เมื่อปี พ.ศ. 2547^[5]

คุณหญิงระวีพันธุ์ได้ประกอบธุรกิจเหมืองแร่ ร่วมกับนายสุชาต สุจริตกุล สามี

ช่วงปี พ.ศ. 2553 คุณหญิงระวีพันธุ์ประสบอุบัติเหตุหกล้มจนต้องผ่าตัด และแพทย์ให้งดการออกงานสังคม จนกระทั่งถึงแก่อนิจกรรมอย่างสงบด้วยอาการเส้นเลือดอุดตันในปอด^[6] ประกอบกับความดันต่ำอันเป็นโรคประจำตัว เมื่อวันที่ 1 มกราคม พ.ศ. 2558 ที่โรงพยาบาลมหาราชนครเชียงใหม่ สิริอายุ 87 ปี^[7] การนี้พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ได้พระราชทานน้ำหลวงอาบศพพร้อมโกศโถ และพระราชทานพิธีธรรมสวดพระอภิธรรม^[8]

และ พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดำเนินแทนพระองค์ในการพระราชทานเพลิงศพ เมื่อวันที่ 8 กรกฎาคม พ.ศ. 2558 ณ เมรุปราสาทชั่วคราว วัดสวนดอก อำเภอเมืองเชียงใหม่ จังหวัดเชียงใหม่^[9] การนี้ได้มีการจัดสร้างเมรุปราสาทสำหรับการพระราชทานเพลิงศพตามแบบประเพณีจัดการศพเจ้านายฝ่ายเหนือในอดีต

คุณหญิงระวีพันธุ์สมรสกับนายสุชาต สุจริตกุล ต.จ.^[10] อดีตนายกเทศมนตรีนครเชียงใหม่, อดีตประจำสำนักทำเนียบนายกรัฐมนตรี^[11] บุตรของมหาเสวกโท พระยาสุจริตธำรง (อู๊ด สุจริตกุล) อธิบดีกรมวัง กับคุณหญิงเคลื่อน สุจริตธำรง (สกุลเดิม: สินธุประมา) มีบุตรธิดา 3 คน คือ

1. รองศาสตราจารย์ ตะวัน สุจริตกุล สมรสกับ หม่อมราชวงศ์หญิงนุช ศุขสวัสดิ์
2. นางพันธุ์ระวี สุจริตกุล สมรสกับ ผู้ช่วยศาสตราจารย์ นายแพทย์วิรัช เจริญเอี่ยม
3. นายรพี สุจริตกุล สมรสกับ นางจันทวรรณ สุจริตกุล

การสืบตระกูล ณ เชียงใหม่

คุณหญิงระวีพันธุ์ สุจริตกุล เป็นเจ้านายที่สืบเชื้อสายโดยตรงจากเจ้าผู้ครองนครเชียงใหม่ และเจ้าผู้ครองนครลำพูน เรียกได้ว่าเป็นเจ้าโดยแท้^[12] เมื่อเจ้าราชบุตร (วงษ์ตะวัน ณ เชียงใหม่) ถึงแก่พิราลัย เมื่อปี พ.ศ. 2515 ตามประเพณีการพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า แก่เจ้าผู้ครองนครเชียงใหม่ จะพระราชทานแก่ทายาทผู้เป็นชายเท่านั้น ด้วยเหตุนี้เจ้าพงษ์อินทร์ ณ เชียงใหม่ อนุชาของเจ้าราชบุตร จึงเป็นผู้ได้รับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ดังกล่าว จวบจนสืบทอดมายังเจ้าวงศ์สักก์ ณ เชียงใหม่ โอรสในเจ้าพงษ์อินทร์^[13]

ผู้นำเจ้านายฝ่ายเหนือ

แม้ว่าคุณหญิงระวีพันธุ์ สุจริตกุล จะมิได้ดำรงสถานะเป็นผู้สืบตระกูล ณ เชียงใหม่ อย่างเป็นทางการ แต่ก็ได้รับการยกย่องว่าเป็นผู้นำแห่งตระกูล^[14] ด้วยเหตุว่าเป็นเจ้านายฝ่ายเหนือที่สืบเชื้อสายโดยตรงอย่างบริสุทธิ์^[12] คุณหญิงเป็นผู้นำเจ้านายฝ่ายเหนือแสดงออกถึงความสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทั้งในนามของเจ้านายฝ่ายเหนือและมูลนิธินวราชดำริอนุรักษ์ฝ่ายเหนือ โดยร่วมกับจังหวัดเชียงใหม่และเทศบาลนครเชียงใหม่ จัดโครงการนิทรรศการถาวรบายศรีทูลพระขวัญ เพื่อเป็นการแสดงถึงความจงรักภักดี ตลอดจนสนับสนุนกิจกรรมต่างๆ ของภาครัฐและเอกชน

คุณหญิงระวีพันธุ์ได้มีโอกาสร่วมกับเจ้าพงศ์แก้ว ณ ลำพูน ผู้เป็นพี่สาว และหม่อมศรีนวล ณ เชียงใหม่ ผู้เป็นภริยาของเจ้าบิดา ในการถวายงานสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ เกี่ยวกับการทอผ้า และกิจกรรมทางสังคมสงเคราะห์^[12] จนกระทั่งในปี พ.ศ. 2534 เมื่อเจ้าพงศ์แก้ว ณ ลำพูน และหม่อมศรีนวล ณ เชียงใหม่ ถึงแก่อนิจกรรมอย่างกระทันหัน บทบาทหน้าที่งานสังคมทั้งหมดจึงตกเป็นภาระหน้าที่ของคุณหญิงระวีพันธุ์ อาทิ ประธานร้านจิตรลดา สนามบินเชียงใหม่ โรงฝึกทอผ้า อำเภอแม่วาง มูลนิธิเด็กกำพร้าบ้านกิ่งแก้ว วิบุลสันติ เป็นต้น

ในปี พ.ศ. 2535 คุณหญิงระวีพันธุ์ ได้ทุ่มเทเวลาให้กับกิจกรรมของมูลนิธินวราชดำริอนุรักษ์ฝ่ายเหนือ ซึ่งจัดตั้งขึ้นตามพระราชดำริของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รวมทั้งการจัดตั้งมูลนิธิกู่เจ้าหลวง ในปี พ.ศ. 2543

ต่อมาในปี พ.ศ. 2553 แพทย์สั่งให้งดออกงานสังคม แต่กระนั้นคุณหญิงระวีพันธุ์ก็ยังเดินทางไปดูแลบ้านเด็กกำพร้ากิ่งแก้วอยู่เป็นประจำ รวมทั้งเปิดบ้านให้ญาติพี่น้องและผู้เคารพนับถือเข้าพบที่บ้านพักส่วนตัว^[7]

ผู้แทนพระองค์

คุณหญิงระวีพันธุ์ สุจริตกุล ได้รับพระกรุณาจากสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ โปรดให้เป็นผู้แทนพระองค์ในการเปิดงานแสดงคอนเสิร์ตการกุศลเทิดพระเกียรติ 80 พรรษา สมเด็จพระเจ้าภคินีเธอ เจ้าฟ้าเพชรรัตนราชสุดา สิริโสภาพัณณวดี ณ โรงละครกาดเทียร์เตอร์ อุทยานการค้ากาดสวนแก้ว จังหวัดเชียงใหม่ เมื่อวันที่ 18 พฤศจิกายน พ.ศ. 2548

• พ.ศ. 2547 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ชั้นที่ 2 ทุติยจุลจอมเกล้า (ท.จ.) (ฝ่ายใน)^[15]
• พ.ศ. 2536 – เหรียญกาชาดสมนาคุณ ชั้นที่ 1 (เหรียญทอง)
• พ.ศ. 2541 – เหรียญกาชาดสรรเสริญ