Tom yam
Ang tom yam o tom yum (Thai: ต้มยำ, RTGS : tom yam [tôm jām] (
pakinggan)) ay isang pamilya ng mainit at maaasim na sabaw Taylandes.[3] Binubuo ang pangalang "tom yam" ng dalawang salitang Taylandes. Tumutukoy ang tom sa pagpapakulo, habang 'halo-halo' ang kahulugan ng yam.
 Tom yam kung na inihain sa Bangkok, Taylandiya | |
| Ibang tawag | Tom yum |
|---|---|
| Uri | Sabaw |
| Kurso | Tanghalian |
| Lugar | Gitnang Taylandiya[1][2] |
| Rehiyon o bansa | Timog-silangang Asya |
| Kaugnay na lutuin | Taylandiya |
| Ihain nang | Mainit |
| Pangunahing Sangkap | Sabaw, tanglad, dahon ng kabuyaw, galangal, katas ng dayap, patis, sili |
| |
Paghahanda
Nag-iiba ang sabaw ayon sa uri pero kadalasan gawa ito sa tubig, gata, sabaw ng manok o iba pang uri ng sabaw.[4]
Hinihiwa, dinidikdik at sinisimer samu't saring masamyong sangkap upang mailabas ang mga lasa nito. Kabilang ang mga sariwang sangkap tulad ng tanglad, dahon ng kabuyaw, galangal, sili, lasuna, at bawang. Para sa mga sabaw sa hipon, maaari ring isimer ang mga balat at ulo ng hipon, upang makuha ang lasa ng mga ito. Dahil hindi pwedeng kainin ang ganitong mga sangkap, tinatanggal ang mga ito matapos makuha ang kani-kanilang mga lasa. Subalit maaari rin namang iwanan ang mga ito sa sabaw, bilang pampaganda sa presentasyon.[4]
Maaari ring gamitin ang komersiyal na masang tom yam. Nabubuo ito sa pagdudurog ng mga yerba at paggigisa sa mantika, tapos idinaragdag ang panimpla at mga pampreserba. Nilalagay ang masa sa bote o balutan at ibinebenta sa buong mundo.
Tapos idinaragdag ang mga gulay, gaya ng sibuyas at kamatis. Sa mga makabagong bersiyon, maaaring may kabute rin sa sabaw—karaniwan kabuteng dayami (volvariella volvacea) o kabuteng talaba (pleurotus ostreatus).[4]
Susunod, idinaragdag ang karne, karaniwan isda, hipon, halu-halong lamang-dagat, baboy, o manok.[4]
Kapag luto na ang karne, idinaragdag na ang mga pampalasa na nagwawalang-lasa sa init, tulad ng patis at katas ng dayap. Sa karamihan ng mga baryante, idinaragdag din ang nam phrik phao (Thai: น้ำพริกเผา), isang masa na gawa sa hipon, sili, lasuna, at bawang.[5] Nagbibigay ito ng matamis, maalat, at maanghang na mga lasa.[4]
Subalit maaari ring gamitin ang mga iba pang sangkap, depende sa baryante ng tom yam, gaya ng ebaporada.[4]
Nilalagyan ang ibabaw ng sabaw ng hustong dami ng kahihiwang dahon ng kulantro, at maaaring isabay sa kanin.[4]
Mga piling uri
- Tom yam nam sai (Thai: ต้มยำน้ำใส) – tom yam na may malinaw na sabaw[6]
- Tom yam nam khon (Thai: ต้มยำน้ำข้น) – mas kamakailang baryasyon mula sa d. 1980.[7] Kapag sugpo ang pangunahing sangkap, idinaragdag ang ebaporada o pinulbos na krimer[7] sa sabaw bilang pantapos.
- Tom yam kathi (Thai: ต้มยำกะทิ) – tom yum sa gata—madalas itong ipinagkakamali sa tom kha kai ("sinabawang manok galanga"), kung saan galangal ang nangingibabaw na lasa sa sabaw sa gata.
- Tom yam kung (Thai: ต้มยำกุ้ง) – ang bersiyon ng ulam na pinakasikat sa mga turista kung saan sugpo ang pangunahing sangkap.[8] Nagmula ang ulam sa panahon ng Kahariang Rattanakosin.[9]