İsviçre frangı
İsviçre frangı, İsviçre ve Lihtenştayn'da kullanılan para birimidir. İsviçre Ulusal Bankası tarafından piyasaya sürülmekte olan İsviçre frangı, Euroya geçişten sonra Avrupa'da kullanılan tek ve son frank para birimidir. Uluslararası kısa kodu, Confederatio Helvetica Franc'ın kısaltması olan CHF'dir. En büyük kullanıcı ülkesi olan İsviçre'de Dünya Bankası istatistiklerine göre 2007 yılı enflasyon oranı %3.6'dır.
| İsviçre frangı | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Schweizer Franken (Almanca) franc suisse (Fransızca) franco svizzero (İtalyanca) franc svizzer (Romanşça) | |||||
| |||||
| ISO 4217 Kodu | CHF | ||||
| Kullanıcı(lar) |  İsviçre Lihtenştayn Campione d'Italia[1] | ||||
| Resmi olmayan |  Büsingen am Hochrhein[2] | ||||
| Enflasyon | %2,4 (2022) | ||||
| Kaynak | (de) Trading Economics | ||||
| Altbirim | |||||
| 1/100 | Rappen (Almanca) centime (Fransızca) centesimo (İtalyanca) rap (Romanşça) | ||||
| Sembol | CHF, SFr. (eskisi) | ||||
| Madenî paralar | |||||
| Sıkça kullanılan | 5, 10 & 20 centimes, ½, 1, 2 & 5 frank | ||||
| Banknotlar | |||||
| Sıkça kullanılan | 10, 20, 50, 100, 200 & 1,000 frank | ||||
| Merkez bankası | İsviçre Ulusal Bankası | ||||
| Website | www.snb.ch | ||||
| Yazıcı | Orell Füssli Arts Graphiques SA (Zürih) | ||||
| Website | www.swissmint.ch | ||||
İsviçre frangı ayrıca dünyada rezerv para birimi olarak da kullanılmaktadır. Rezerv para birimleri içerisindeki 2007 yılındaki payı %0,2'dir. İsviçre frangı tarih boyunca yatırımcılar tarafından güvenli bir liman olarak görülmüştür. Bunun nedeni İsviçre'deki geniş altın rezervidir.
İsviçre Frangı alt para birimi "rappen", "rap" ya da "centime" şeklinde ifade edilir. 1 İsviçre Frangı 100 rappene bölünmüştür. İsviçre Frangı uluslararası numarası 756'dır.[3]
Banknotlar
- Tedavülde dolaşan banknotlar; 10, 20, 50, 100, 200 ve 1000 franklık banknotlardır.
- Piyasada sıklıkla kullanılan madeni paralar; 5, 10, 20 rappen ve ½, 1, 2 ve 5 franklık madeni paralardır. Piyasada daha az kullanılan, ancak tedavülde olan madeni para 1 ve 2 rappendir. Kağıt paraların (banknot) üzerlerinde önemli şahsiyetlerin portreleri yer almaktadır ve resimler, paraya dik biçimde yerleştirilmiştir.
- 10 Frank
Sarı renk ağırlıklıdır. Üzerinde Le Corbusier olarak bilinen Charles Edourd Jeanneret'in (1887-1965) portresi bulunmaktadır. Le Corbusier, mimar, şehir plancı, kent bilimci, ressam ve insan davranışları teorisyenidir.[4]
- 20 Frank
Kırmızı renk ağırlıklıdır. Üzerinde Arthur Honegger'in portresi bulunmaktadır. Honegger (1892-1955), 20. yüzyılın en büyük isviçreli klasik müzik bestecilerinden biridir. 2 opera, 5 senfoni, çeşitli dramatik oratoryolar ve orkestral çalışmalara imza atmıştır. Eserleri arasında en önemlisi Pasifik 231'dir.[5] Dinleyicileri açısından Alman ve Fransız kültürleri arasında bir köprü olmuştur.
- 50 Frank
Yeşil renk ağırlıklıdır. Sophie Taeuber-Arp (1889-1943)'a ait portre paranın ön yüzünde yer almaktadır. Taeuber-Arp, soyut çalışmaları ile bilinmektedir. Tekstil tasarım, heykel, resim gibi alanlarda eserler vermiştir. Dans ve tiyatroda da oldukça saygın bir konuma sahip olan sanatçı, modern sanatlarda önde gelen isimler arasındadır.
- 100 Frank
Mavi renk ağırlıklıdır. Paranın ön yüzünde Alberto Giacometti'nin (1901-1966) portresi yer almaktadır. Heykeltıraş olan Giacometti, sürrealist akımın örneklerini sergilemektedir.
- 200 Frank
Kahverengi ağırlıklıdır. Ön yüzünde Charles Ferdinand Ramuz'un (1878-1947) portresi yer almaktadır. Fransızca konuşulan İsviçre'de yetişmiş büyük yazarlardandır. Roman, şiir, makale, teorik çalışmalar ve Igor Stravinsky'nin müzikleri üzerine treatlar yazmıştır.
- 1000 Frank
Mor renk ağırlıklıdır. Ön yüzünde Jacob Burckhardt'a (1818-1897) ait portre bulunmaktadır. Almanca çalışmalar yapmış, 19. yüzyıl kültür tarihçilerindendir.
Kaynakça
Dış bağlantılar
- İsviçre Merkez Bankası banknot tanıtım sayfası 5 Mayıs 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) (Almanca) (Fransızca)
- İsviçre frangı (banknotlar) (Almanca) (İngilizce) (Fransızca)