Mel Gibson

Amerikalı film yönetmeni ve sinema oyuncusu

Mel Columcille Gerard Gibson[1] (d. 3 Ocak 1956[2]), Avustralya asıllı Amerikalı oyuncu, film yönetmeni ve yapımcıdır. Aksiyon kahramanı rolleriyle, özellikle de kıyamet sonrası aksiyon serisi Mad Max'in ilk üç filmindeki Max Rockatansky ve dost polis aksiyon-komedi film serisi Lethal Weapon'daki Martin Riggs rolleriyle tanınır.

Mel Gibson
Mel Gibson, 2016 Cannes Film Festivali'nde
DoğumMel Colm-Cille Gerard Gibson
3 Ocak 1956 (68 yaşında)
Peekskill, New York, ABD
MeslekOyuncu, yönetmen, yapımcı
İmza

Peekskill, New York'ta doğan Gibson, 12 yaşındayken ailesiyle birlikte Avustralya'nın Sidney kentine taşındı. Ulusal Drama Sanatları Enstitüsü'nde oyunculuk eğitimi aldı ve burada Judy Davis ile birlikte Romeo ve Juliet'in bir yapımında rol aldı. 1980'lerde, bağımsız film yönetmeni Atom Egoyan'ın "stüdyo sistemine alternatif" olarak nitelendirdiği Icon Entertainment adlı yapım şirketini kurdu.[3] Yönetmen Peter Weir, Gibson'a Avustralya Film Enstitüsü'nden En İyi Erkek Oyuncu Ödülü kazandıran I. Dünya Savaşı draması Gelibolu'nun (1981) başrollerinden birini ona verdi. Gibson, 1985 yılında People dergisinin ilk Yaşayan En Seksi Erkeği seçildi.[4]

1995 yılında Gibson, En İyi Yönetmen dalında Altın Küre Ödülü, En İyi Yönetmen ve En İyi Film dalında Akademi Ödülü kazandığı tarihi bir destan olan Cesur Yürek'in yapımcılığını, yönetmenliğini ve başrol oyunculuğunu üstlendi. Daha sonra hem finansal açıdan başarılı hem de oldukça tartışmalı bir İncil draması olan Tutku - İsa Mesih'in Çilesi'nin yönetmenliğini ve yapımcılığını üstlendi. Yönetmenliğini yaptığı, 16. yüzyılın başlarında Mezoamerika'da geçen aksiyon-macera filmi Apocalypto (2006) ile eleştirmenlerin dikkatini çekti.

Birkaç yasal sorun ve kamuoyuna sızan tartışmalı açıklamalardan sonra Gibson'ın Hollywood'daki popülaritesi azaldı ve oyunculuk ve yönetmenlik kariyerlerini etkiledi.[5] İntikam Peşinde (2010) ve Jodie Foster'ın Kukla (2011) filmlerindeki performansıyla kariyeri yeniden canlanmaya başladı. Yönetmen olarak 10 yıl aradan sonra geri dönüş yaptığı Savaş Vadisi (2016) iki Akademi Ödülü kazandı[6][7] ve Gibson'ın bu kategorideki ikinci adaylığı olan En İyi Film ve En İyi Yönetmen de dahil olmak üzere dört dalda daha aday gösterildi.

İlk yılları

Gibson, Peekskill, New York'ta İrlanda kökenli bir ailenin 11 çocuğundan altıncısı ve yazar Hutton Gibson ile İrlanda doğumlu Anne Patricia'nın (kızlık soyadı Reilly, 1990'da öldü) ikinci oğlu olarak dünyaya geldi.[8][9] Gibson'ın baba tarafından büyükannesi, Avustralya'da İrlandalı bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelen opera kontraltosu Eva Mylott (1875-1920),[10] baba tarafından büyükbabası John Hutton Gibson ise Güney Amerika'da yaşayan milyoner bir tütün işadamıydı.[11][12] Gibson'ın küçük kardeşlerinden biri olan Donal da aktördür. Gibson'ın ilk adı, annesinin memleketi Longford'da bulunan St Mel's Katedrali'nden gelmektedir.[13] İkinci adı Colmcille de İrlandalı bir azizle aynı adı paylaşmaktadır.[14][15] Annesinden dolayı Gibson, İrlanda ve Amerikan çifte vatandaşlığına sahiptir.[16] Gibson aynı zamanda Avustralya'da daimi ikamet etmektedir.[17][18]

Hayatı

On bir çocuklu bir ailenin altıncı çocuğu olarak dünyaya gelen oyuncu Mel Gibson, New York Merkez Tren İstasyonu’nda çalışan babasının, oğullarını hem ekonomik zorluklardan hem de Vietnam tehlikesinden kurtarmak maksadıyla geldiği Peekskill'de doğdu. Katolik lisesindeki zamanını aşçı ya da gazeteci olmak hayalleriyle geçiren Gibson, okulu bitirdikten sonra New South Wales Üniversitesi'nin drama bölümüne girdi. Ablasının kendisinin haberi olmadan kayıt yaptırması üzerine zorunlu olarak başladığı oyunculuk, yıllar geçtikçe vazgeçilmez bir tutkusu haline geldi.

Öğrencilik yıllarında “Summer City” adlı bir filmde Scollop adında genç bir sörfçüyü canlandırdı. Mezun olduktan sonra da Güney Avustralya Devlet Tiyatrosu’na katıldı. Burada birçok klasik oyunda rol alan Gibson, özellikle çağdaş oyunlardaki performanslarına hayran kalan yönetmen George Miller’ın gözüne girdi. Miller’ın teklifiyle kendini bir anda film setinde bulan oyuncu, sinemaya “Mad Max” adlı aksiyon filmiyle giriş yaptı.

Filmdeki, "geleceğin yeni kahramanı Mad Max" karakteriyle Avustralya’da büyük üne kavuşan Gibson, filmin devamı niteliğindeki “The Road Warrior” ile Amerika’da da tanındı. Yönetmen Peter Weir’ın I. Dünya Savaşı epiği “Gallipoli”deki rolüyle En İyi oyuncu dalında Avustralya Film Enstitüsü ödülünü kazanan oyuncu, “The Year of Living Dangerously”, “The Bounty” ve “Mrs. Soffel” adlı filmlerle iyi bir oyuncu olduğunu kanıtladı. Gibson, People dergisinin 1985 yılında düzenlediği yarışmada “Yaşayan En Seksi Adam” unvanının da sahibi olarak kadınların tutkusu haline geldi.

Aksiyon filmlerine devam etmekte kararlı görünen Mel Gibson, Mad Max’ten sonra “Lethal Weapon” ile çok farklı ve yine unutulmaz bir kahraman karakteri yarattı. Ölümden korkmayan depresif polis karakteriyle box office listelerinde fırtınalar estiren Gibson, Hollywood’un en popüler oyuncularından biri oldu. Elde ettiği prestijle kendi istediği filmlerde oynama lüksüne kavuşan oyuncu, “Hamlet” ve “The Man Without a Face” gibi dramatik oyunculuğu ağır basan filmlerde oynadı. Bu filmlerin beklenen ilgiyi görmemesi Gibson’ı aksiyon filmlerine dönmeye mecbur etti.

1994 yılında “Maverick” adlı çağdaş western filmiyle komedi türünü de deneyen oyuncu, oyunculuğa ara verip yönetmenliğe soyundu. İskoçya’nın İngiltere’ye karşı verdiği mücadeleyi konu alan görkemli “Braveheart”ın hem yönetmeni hem başrol oyuncusu olan oyuncu, En İyi Film ve En İyi Yönetmen olmak üzere iki Oscar ödülünün sahibi oldu.

“Randsom” adlı gerilim filminde oğlu kaçırılan bir hava alanı yetkilisini canlandıran oyuncu, 1997 yılında Julia Roberts ile birlikte “Conspiracy Theory” adlı filmde rol aldı. Ertesi yıl “Lethal Weapon” serisinin sonuncusuna imza atan Gibson, “Payback” adlı yüksek bütçeli gerilim filminde, inançsız karısı ve iki taraflı oynayan bir arkadaşından intikam almaya çalışan bir hırsızı canlandırdı.

2000 yılının en çok iş yapan yaz filmlerinden “Chicken Run”da seslendirme yapan oyuncu, daha sonra Roland Emmerich’in Amerikan Bağımsızlık Savaşı’nı konu alan “The Patriot” adlı filmde oynadı.

Filmografi

Oyuncu
YılFilmRolNotlar
1977Summer CityScallop
I Never Promised You a Rose GardenBeyzbol oyuncusu
1979Mad MaxMad Max Rockatansky
TimTimEn İyi Erkek Başrol Oyuncusu Australian Film Institute Ödülü
1980The Chain ReactionSakallı tamirci
1981Mad Max 2Mad Max
GallipoliFrank DunneEn İyi Erkek Başrol Oyuncusu Australian Film Institute Ödülü
1982The Year of Living DangerouslyGuy HamiltonAdaylık: En İyi Erkek Başrol Oyuncusu Australian Film Institute Ödülü
Attack Force ZYüzbaşı P.G. (Paul) Kelly
1984Mrs. SoffelEd Biddle
The RiverTom Garvey
The BountyFletcher ChristianUstanın arkadaşı
1985Mad Max Beyond ThunderdomeÇılgın Max
1987Cehennem SilahıÇavuş Martin Riggs
1988Tequila SunriseDale "Mac" McKussic
1989Cehennem Silahı 2Çavuş Martin Riggs
1990HamletPrens Hamlet
Air AmericaGene Ryack
Bird on a WireRick Jarmin
1992Forever Young (film)Yüzbaşı Daniel McCormick
Cehennem Silahı 3Sergeant Martin RiggsEn İyi Aksiyon Sahnesi dalında MTV Film Ödülü
MTV Film Ödülleri: Best On-Screen Duo Danny Glover ile
1993The Man Without a FaceJustin McLeod
The Chili Con Carne ClubMel
1994MaverickBret Maverick
1995PocahontasJohn Smith
Cesur YürekWilliam WallaceNational Board of Review Special Achievement in Filmmaking
1996RansomTom Mullen
Adaylık: En İyi Erkek Oyuncu Altın Küre Ödülü
1997FairyTale: A True StoryFrances' Baba
Conspiracy TheoryJerry FletcherBlockbuster Entertainment Awards: Favorite Actor - Suspense
Fathers' DayScott Vücut Piercingi
1998Cehennem Silahı 4Yüzbaşı Martin Riggs
1999PaybackPorter
2000Kadınlar Ne İsterNick MarshallAdaylık: En İyi Erkek Oyuncu Altın Küre Ödülü - Müzikal veya Komedi (Sinema)
The PatriotBenjamin MartinDramada Beğenilen Erkek Oyuncu Blockbuster Entertainment Ödülü
Dramada Beğenilen Sinema Yıldızı People's Choice Ödülü
Chicken RunRocky
The Million Dollar HotelDedektif Skinner
2002İşaretler (film)Rahip Graham Hess
We Were SoldiersYarbay Hal Moore
2003The Singing DetectiveDr. Gibbon
2004PaparazziÖfke Yönetimi Terapisi Hastası
2006Who Killed The Electric Car?Kendisi
2009Edge of DarknessThomas Craven
2012Get the GringoAdrian Grunberg
2019Dragged Across ConcreteBrett Ridgeman
Yönetmen
YılFilmRol
1993The Man Without a Face
1995Cesur Yürek
2004The Passion of the Christ
2006Apocalypto
Yapımcı
YılFilmRol
1992Forever YoungYardımcı yapımcı
1995Cesur Yürek
2003The Singing Detective
2004Paparazzi
The Passion of the Christ
2005Leonard Cohen: I'm Your Man
2006Apocalypto
2008Another Day in Paradise
Senaryo
YılFilm
2004The Passion of the Christ
2006Apocalypto

Kaynakça

Dış bağlantılar