Pyrus


El peraro, perer o piraro (Pyrus L., 1753) el ze on zènaro de piante apartegnente a ła fameja de łe Rosaceae, che ła ciapa drento spece arbòree e arbustive co fioridura dełicata e variamente cołorada. El fruto del zènaro Pyrus el se ciama pero.

TassoboxPyrus Cànbia el vałor in Wikidata

Cànbia el vałor in Wikidata
Dati
Fonte depero e legno de peraro Cànbia el vałor in Wikidata
Piante
Tipo de frutapomo Cànbia el vałor in Wikidata
Tasonomia
SuperregnoEukaryota
RènjoPlantae
ÓrdeneRosales
FamejaRosaceae
SotofamejaAmygdaloideae
ZènarePyrus Cànbia el vałor in Wikidata

L., 1753

Descrision

Łe ze àlbare de mèdie dimension, che łe riva a mezurar i 10-17 metri. La major parte dei Pyrus i ze desìdui, ma una o do spece inte ła Azia sud-orientale i ze senpreverdi. Ghene ze sia de stadura picenina che de granda.

Le foje łe ze longhe sirca 2–12 cm

, de color verde lustro in racuante spece, arzento pełoze in altre; ła forma de łe foje ła vària da l'ovałe al lanseołà streto.

I fiori i ze de cołore zało o roza bianco e raramente tinto, de diàmetro 2–4 cm

e i ga sìncue pètałi. I taca butar intrà apriłe e majo, fin a na cuota de 1 000 metri.

El fruto el se ciama pero; el ze grando cofà un pomo, co on diàmetro de 1–4 cm

, ma in serte forme cultivae el ze longo fin a 18 cm

e largo 8.

Inte i ùltemi ani, ła sotospece che ła ga incuriozio i consumadori d'osidente ła ze stada ła Pyrus pyraster pyryfolia, conosesta anca cofà nashi' el pero del Japon. Inte l'America el fruto de sta sotospece el ze ciamà pero-pomo, par ła so forma tonda cofà cheła de on pomo. Ła distinsion pì riłevante ła ze el gusto, manco àsido respeto al pomo, co ła mancansa parò del gusto tìpego del pero eoropeo.

El truzo dei perer el ze de cołor intrà al roza e el zało. El vien doparà raramente par ła costrusion de màneghi de atresadure. El ze bon par ła tornidura. El vien raramente doparà par ła costrusion de mòbiłi, anca se el ze considarà inte ła imazenasion popołare on legno che el tira su de eło tute łe desgràsie e łe małatie[1]

Distribusion e habitat

I perari i ze nativi de łe rejon tenperae del vècio Mondo, da l'Eoropa osidentałe e da l'Africa del Nord fin a l'Azia.

Gran parte de łe specie łe soporta el fredo połare, co tenperadure intrà i −25 °C

e 

−40 °C

in inverno, a parte che łe spece senpreverdi, che łe soportea solché tenperadure fin a 

−15 °C

.

Tasonomia

El nome botànego el ze Pyrus atribuio da Linnaeus inte el 1754.

Sinònemi botàneghi

  • Mespilophora Neck., Elem. Bot. 2: 73 (1790).
  • Ostinia Clairv., Man. Herbor. Suisse: 162 (1811).
  • Pirenia K.Koch, Dendrol. 1: 188. (1867).
  • Pyrenia Clairv., Man. Herbor. Suisse: 161 (1811).
  • Pirophorum Neck., Elem. Bot. 2: 72 (1790).
  • Bollwilleria Zabel, Mitt. Deutsch. Dendrol. Ges. 16: 76 (1907).
  • Chamaemespilus Medik., Phil. Bot. 1: 138, 155. (1789)
  • Apirophorum Neck., Elem. Bot. 2: 72 (1790).
  • Pseudochaenomeles Carrière, Rev. Hortic. 54: 238 (1882).
  • Pyrophorum DC., Prodr. 2: 633. (1825).

Spece del Pyrus

Al zènaro Pyrus ghe fa parte łe seventi spece:[2]

  • Pyrus acutiserrata Gladkova
  • Pyrus amygdaliformis Vill.
  • Pyrus armeniacifolia T.T.Yu
  • Pyrus austriaca A.Kern.
  • Pyrus betulifolia Bunge
  • Pyrus bourgaeana Decne.
  • Pyrus bretschneideri Rehder
  • Pyrus browiczii Mulk.
  • Pyrus × bucharica Litv.
  • Pyrus bulgarica Kuth. & Sachok.
  • Pyrus calleryana Decne.
  • Pyrus caucasica Fed.
  • Pyrus chosrovica Gladkova
  • Pyrus communis L.
  • Pyrus complexa Rubtzov
  • Pyrus cordata Desv.
  • Pyrus costata Sumnev.
  • Pyrus × daralagezi Mulk.
  • Pyrus demetrii Kuth.
  • Pyrus elaeagnifolia Pall.
  • Pyrus elata Rubtzov
  • Pyrus eldarica Grossh.
  • Pyrus fedorovii Kuth.
  • Pyrus ferganensis Vassilcz.
  • Pyrus floribunda Lindl.
  • Pyrus georgica Kuth.
  • Pyrus gergerana Gladkova
  • Pyrus grossheimii Fed.
  • Pyrus hajastana Mulk.
  • Pyrus hopeiensis T.T.Yu
  • Pyrus hyrcana Fed.
  • Pyrus jacquemontiana Decne.
  • Pyrus ketzkhovelii Kuth.
  • Pyrus korshinskyi Litv.
  • Pyrus lindleyi Rehder
  • Pyrus magyarica Terp¢
  • Pyrus mecsekensis Terp¢
  • Pyrus medvedevii Rubtzov
  • Pyrus megrica Gladkova
  • Pyrus nivalis Jacq.
  • Pyrus nutans Rubtzov
  • Pyrus oxyprion Woronow
  • Pyrus pashia Buch.-Ham. ex D.Don
  • Pyrus phaeocarpa Rehder
  • Pyrus pseudopashia T.T.Yu
  • Pyrus pseudosyriaca Gladkova
  • Pyrus pyraster (L.) Burgsd.
  • Pyrus pyrifolia (Burm.f.) Nakai
  • Pyrus regelii Rehder
  • Pyrus sachokiana Kuth.
  • Pyrus salicifolia Pall.
  • Pyrus × salviifolia DC.
  • Pyrus serrulata Rehder
  • Pyrus sinkiangensis T.T.Yu
  • Pyrus sosnovskyi Fed.
  • Pyrus syriaca Boiss.
  • Pyrus tadshikistanica Zaprjagaeva
  • Pyrus takhtadzhianii Fed.
  • Pyrus tamamschiannae Fed.
  • Pyrus theodorovii Mulk.
  • Pyrus trilocularis D.K.Zang & P.C.Huang
  • Pyrus turcomanica Maleev
  • Pyrus tuskaulensis Vassilcz.
  • Pyrus ussuriensis Maxim. ex Rupr.
  • Pyrus × uyematsuana Makino
  • Pyrus voronovii Rubtzov
  • Pyrus vsevolodii Heideman
  • Pyrus xerophila T.T.Yu
  • Pyrus zangezura Maleev


Racuante spece

In altre łéngue

ܐܪܡܝܐ: ܟܡܬܪܐ
العربية: إجاص
অসমীয়া: নাচপতি
авар: Гени
azərbaycanca: Armud
башҡортса: Груша
беларуская: Груша
български: Круша
भोजपुरी: नाशपाती
বাংলা: নাশপাতি
bosanski: Kruška
català: Pera
閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄: Lì
ᏣᎳᎩ: ᏎᏗᏳᏍᏗ ᏒᎦᏔ
کوردی: ھەرمێ
čeština: hrušeň
Cymraeg: Gellygen
dansk: Pære
Deutsch: Birnen
dolnoserbski: Kšušcyna
ދިވެހިބަސް: ނާޝްޕަތީ
Ελληνικά: Αχλάδι
English: Pear
Esperanto: Piro
español: Peral
eesti: Pirnipuu
euskara: Madariondo
فارسی: گلابی
võro: Pirn
suomi: Päärynät
Nordfriisk: Peerbuumer
français: Poire
furlan: Piruçâr
Gaeilge: Piorra
Gàidhlig: peur
galego: Pereira
Gaelg: Peear
עברית: אגס
हिन्दी: नाशपाती
hrvatski: Kruške
hornjoserbsce: Krušwina
magyar: Körte
հայերեն: Տանձենի
Bahasa Indonesia: Pir
íslenska: Pyrus
italiano: Pera
日本語: ナシ属
Qaraqalpaqsha: Almurt
ქართული: მსხალი
қазақша: Алмұрт
ಕನ್ನಡ: ಮರಸೇಬು
한국어: 배나무속
कॉशुर / کٲشُر: ٹَنگ
kurdî: Hirmî
кыргызча: Алмурут
Lëtzebuergesch: Birebeem
ລາວ: ສາລີ້
lietuvių: Kriaušė
latviešu: Bumbieres
мокшень: Грушакс
Māori: Pea
македонски: Круша
монгол: Лийр
кырык мары: Грушаву
Bahasa Melayu: Pear
Nāhuatl: Pera
नेपाली: हरियो स्याउ
Nederlands: Peer
Diné bizaad: Bilasáana bitseeʼ nineezígíí
ирон: Кæрдо
polski: Grusza
پښتو: ناک
português: Pera
Runa Simi: Pira
română: Pyrus
русский: Груша
संस्कृतम्: रुचकफलम्
Scots: Peir
davvisámegiella: Pearamuorat
srpskohrvatski / српскохрватски: Kruška
slovenčina: hruška
slovenščina: Hruška
shqip: Dardha
српски / srpski: Крушка
svenska: Päron
Kiswahili: Mpea
தமிழ்: பேரி
Tagalog: Peras
Türkçe: Armut
ئۇيغۇرچە / Uyghurche: ئامۇت
українська: Груша
اردو: ناشپاتی
oʻzbekcha / ўзбекча: Nok
vèneto: Perar, Peraro, Piraro
Tiếng Việt: Lê (thực vật)
Winaray: Pyrus
walon: Poerî, Poere
Vahcuengh: Makleiz
中文: 梨


Produsion

Prinsipałi produtori de peri - ano 2018
StatoProdusion
(tonełae)
Cina16 078 000
Stati Unii de l'Amèrica730 740
Itàłia716 821
Arzentina565 697
Turchia519 451
Paezi Basi402 000
Sudafrica397 555
Belzo369 506
Spagna332 319
Ìndia318 000
Totałe mondiałe23 733 772
Fonte:
UN Food and Agriculture Organization (FAO)
[3]

Notasion

Altri projeti


Linganbi foresti



Controło de autoritàLCCN (ENsh85099008 · GND (DE4006940-0
Traesto fora da Wikipèdia - L'ençiclopedia łìbara e cołaboradiva in łéngua Vèneta "https:https://www.search.com.vn/wiki/index.php?lang=vec&q=Pyrus&oldid=1110333"