Boko Haram
Boko Haram (n'idioma Ḥausa: bóokòo haram, AFI: [bōːkòː hàrâm], 'La pretenciosidá ye anatema'; dacuando interpretáu como 'la educación occidental ye pecáu') ye'l nome d'un grupu terrorista de calter fundamentalista islámicu activu en Nixeria.[4][5][6][7][8]
| Boko Haram | ||
|---|---|---|
| Operacional | Dende 2002 | |
| Lideráu por | Abubakar Shekau | |
| Oxetivos | Imposición de la xaria en Nixeria | |
| Rexones d'aición |     | |
| Ideoloxía | Fundamentalismu islámicu, yihadismu | |
| Principales atentaos | Insurxencia islamista en Nixeria Secuestru de Chibok de 2014 | |
| Estatus | Organización terrorista | |
| Notes | Dende 2015 declárense amestaos al Estáu Islámicu.[1][2][3] | |
| [editar datos en Wikidata] | ||
Unu de los sos oxetivos declaraos ye l'establecimientu de la Sharia como norma vixente en tolos estaos de Nixeria, y non yá nel norte de mayoría musulmana.[9][10][11] Magar nel norte de Nixeria, la Sharia foi tradicionalmente considerada como un códigu de xusticia informal, y ye aceutada por sectores de la población del norte, ye llargamente refugada nel sur de Nixeria, onde esiste una proporción mayor de cristianos. Boko Haram ta considerada una organización que sofita abiertamente'l terrorismu escontra la población civil y usa medios violentos y coactivos na persecución de los sos oxetivos políticu-relixosos. Apocayá'l grupu terrorista emitió un comunicáu nel que reconocía la so adhesión al Estáu Islámicu.[12][13][14] Dende entós empezaron a referise a sigo mesmos como "Wilayat Gharb Ifriquiya" o "Provincia d'África Occidental".[15]
Historia
El grupu fundóse en 2002, na llocalidá de Maiduguri, nel Estáu de Borno, por Ustaz Mohammed Yusuf, militante y líder del mesmu hasta xunetu de 2009. En 2004 la sede treslladóse a Kanamma, nel estáu de Yobe, au se constituyó una central operativa denominada "Afganistán", que sirvió p'atacar y realizar atentaos contra les fuercies policiales nixerianes.[16] Depués pasó a ser lideráu por Abubakar Shekau.
A finales d'avientu de 2011, el gobiernu nixerianu declaró l'estáu d'emerxencia en cuatro estaos del norte y centru del país (Borno, Yobe, Plateau y Níxer), tres una serie d'atentaos atribuyíos a la organización.[17] Los atentaos #enllargar a lo llargo de tol mes de xineru de 2012, estendiéndose al Estáu de Kano, onde se promulgó'l toque de queda.[18][19][20]
En 2013 protagonizaron dellos ataques a centros educativos del país africanu, dexando numberoses víctimes mortales, como nel ataque a una escuela del Estáu de Yobe de 2013.[21][22]
En febreru de 2014, nun nuevu ataque, Boko Haram amburó vivos a cerca de 60 estudiantes nuna escuela cristiana.[23]
Secuestru de 2014
El 14 d'abril secuestraron más de doscientes moces d'una escuela en Jibik como parte d'una campaña política escontra la educación occidental de los estaos de Borno, Yobe y Adamawa. D'elles, 53 neñes pudieron fuxir nos díes siguientes al secuestru.[24] Toles escueles nel estáu de Borno zarráronse.
El 5 de mayu, el líder del grupu, Abubakar Shekau, reivindicó'l secuestru al traviés d'un videu au afirmaba que diba vendeles nel mercáu y que la educación occidental tenía de cesar.[25] Una neña raptada nun secuestru anterior, y que pudo escapar, cuntó que les cautives yeren violaes delles vegaes per día y forzaes a convertise al islam, y que-yos cortaben el gargüelu si nun lo faíen.[26][27]
Creación del Califatu
A finales d'agostu de 2014, el líder del grupu anunció la creación d'un califatu, y llanzó diversos ataques, tomando'l control de la población de Bama, al norte de Nixeria, nun ataque que causó miles de desplazaos y que dexó víctimes fatales.[28][29] Tres d'ello, Boko Haram llegó a remanar dafechu dellos territorios del nordeste de Nixeria, lo que se negó delles vegaes pol gobiernu d'Abuya; magar ello axencies internacionales y fontes independientes amosaron que'l grupu llegó a remanar a un grupu de más de 20 ciudaes nixerianes, alcontraes cuasi toes elles nos estaos Borno y Yobe.[30]
Tres d'una serie d'alcuentros ente los líderes de los países de la rexón, Camerún anunció'l 30 de payares de 2014 la formación d'una coalición internacional escontra'l terrorismu integrada por Benin, Chad, Camerún, Níxer y Nixeria.[31][32][33][34]
Espansión
El 3 de xineru de 2015, los terroristes asaltaron una base del exércitu na ciudá de Baga, consiguiendo prindala al otru día; a lo llargo del mesmu mes de xineru, la organización empecipió una espansión de los territorios sol so control, llegando a conquistar en redol al 70% del estáu de Borno.[35][36] En Borno, les ciudaes más importantes so poder de los estremistes pa xineru de 2015 yeren Damboa, Gwoza, Gamboru Ngala, Banki, Bama y Chibok.[30][37][38] Nel estáu de Yobe fueron Buni Yadi, Bokwari, Maza y el sureste de Jiri.[37][39][38] A mediaos del mesmu mes Boko Haram atacó una base militar camerunesa en Kolofata.[40] El 18 de xineru'l grupu crució la frontera nixerianu-camerunesa, faciendo ataques sobre les llocalidaes de Maki y Mada, nel distritu de Tourou, nes proximidaes de la ciudá de Mokolo (Rexón del Estremu Norte), y secuestrando a ente 60 y 80 persones, la mayoría d'elles neños d'ente 10 y 15.[41]
Ofensives escontra Boko Haram
El 4 de febreru l'exércitu de Chad mató a cerca de 200 militantes de Boko Haram na frontera Nixeria-Chad, como rempuesta a un ataque previu per parte de les milicies islamistes el día anterior.[42] Pocu dempués Boko Haram llanzó un ataque sobre la llocalidá camerunesa de Fotokol, asesinando a 81 civiles, al pie de 13 soldaos de Chad y 6 de Camerún.[43] Pela so parte, esi mesmu mes l'exércitu nixerianu retomó la ciudá de Monguno, causando importantes perdes a los estremistes, lo que confirmóse por fontes independientes.[44] El 14 de febreru l'Exércitu de Nixeria al pie de tropes de Camerún, Chad y Níxer, llanzó una ofensiva pa tomar l'área de Sambisa, ún de los centros principales de Boko Haram, lliberando a un total de 687 muyeres y neños esclavizaes pola organización.[45]
En marzu de 2015 informóse que Nixeria contratara a cientos de mercenarios procedentes de Sudáfrica y de l'antigua Xunión Soviética pa reforzar la so ofensiva escontra'l grupu integrista islámicu.[46]Nesi mesmu mes, Boko Haram perdió'l control de dos llocalidaes importantes, Bama[47] y Gwoza, que taben consideraes pol exércitu nixerianu como les bases principales del grupu y que foron retomaes pol exércitu nacional.[48][47] Tamién otres villes como Damasak foron retomaes pol exércitu nixerianu mientres la mesma ofensiva.[49][50] En paralelu a tolo anterior, el grupu islamista anunció la so integración nel Estáu Islámicu[51][52][12][53][14] d'Abu Bakr al-Baghdadi.
A lo llargo d'abril de 2015, les bases de Boko Haram na selva Sambisa foron atacaes pol exércitu nixerianu, lliberando a en redol a 300 muyeres y neñes.[54] Les fuercies de Boko Haram retiráronse a los montes Mandara, a lo llargo de la llende Nixeria-Camerún.[55] A finales d'abril, l'exércitu nixerianu afirmó tomar el control de la mayoría del territoriu nororiental primeramente en manes de Boko Haram, sacante l'área de la selva Sambisa.[56]
El 15 de xunu hebo un ataque al traviés de dos terroristes suicides na capital de Chad, Xamena, escontra'l cuartel central de la policía, produciendo 27 muertos y cerca de 100 firíos.[57] El gobiernu de Chad atribuyó la responsabilidá del ataque a Boko Haram, lo que llevó a que'l 18 de xunu les Fuercies Aérees de Chad llanzaren ataques escontra les bases del grupu en Nixeria.[58][59][60] El 1 de xunetu produciéronse dellos ataques atribuyíos al grupu na llocalidá nixeriana de Kukawa, resultando 48 persones asesinaes, produciéndose al día siguientes nuevos ataques, resultando muertes otres 97 persones.[61] Darréu, el 11 de xunetu, producióse otru atentáu del grupu escontra un mercáu de la capital chadiana, causando la muerte de siquier 15 persones.[62]
Pela so parte, l'exércitu nixerianu llevó a cau n'ochobre de 2015 una operación militar escontra los poblaos de Bulajilin y Manawashe (Estáu de Borno), aínda en manes de Boko Haram. Tres l'ataque, nel que morreríen una trentena d'islamistes, recatáronse 338 persones secuestraes: 8 homes, 138 muyeres y 192 neños. Treslladáronlos a la llocalidá de Mubi.[63]
Financiamientu
La Unidá d'Intelixencia Financiera de Nixeria llogró rellacionar el financiamientu del grupu terrorista por aciu organizaciones musulmanes de caridá. L'azaque ye ún de los principales medios de financiamientu de la organización islamista.[64][65][66]
Ver tamién
Referencies
Datos: Q212372
Multimedia: Boko Haram
