Ваенная аперацыя Турцыі ў Іраку (2022)
Ваенная аперацыя Турцыі ў Іраку — кампанія Узброеных Сіл Турцыі на поўначы Ірака. Аперацыя праводзіцца ў правінцыі Дахок супраць Рабочай партыі Курдыстана (РПК) у рамках курдска-турэцкага канфлікту[2]. Афіцыйна аперацыя атрымала назву «Кіпцюр-замак» (турэцк.: Pençe-Kilit Operasyonu)
Ваенная аперацыя Турцыі ў Іраку | |||
---|---|---|---|
Асноўны канфлікт: Турэцка-курдскі канфлікт, Барацьба з тэрарызмам у Іраку пасля 2017 года | |||
Дата | з 17 красавіка 2022 | ||
Месца | Паўночны Ірак | ||
Прычына | Прысутнасць узброеных курдскіх атрадаў ля паўднёвых межаў Турцыі | ||
Статус | працягваецца | ||
Праціўнікі | |||
| |||
Камандуючыя | |||
| |||
Сілы бакоў | |||
| |||
Страты | |||
| |||
Перадгісторыя
У папярэднія гады турэцкія ўзброеныя сілы праводзілі трансгранічныя ваенныя аперацыі супраць РПК, у тым ліку Claw Eagle і Tiger у 2020 годзе, Claw-Lighting і Thunderbolt у 2021 годзе[3][4]. Паводле міністра абароны Турцыі Хулусі Акара, бягучая атака нацэлена на пазіцыі ў раёнах Міціна, Зап Авашын і праводзіцца ў супрацоўніцтве з іх саюзнікамі. Перад пачаткам кампаніі прэзідэнт Турцыі Рэджэп Таіп Эрдаган сустрэўся з прэм’ер-міністрам рэгіянальнага ўрада Курдыстана Масрурам Барзані і праінфармаваў яго аб аперацыі[5].
Турэцкія ўлады заявілі, што мэтай аперацыі было прадухіленне буйнога нападу РПК[6]. Па словах Амера Чэліка з Партыі справядлівасці і развіцця (ПСР), РПК планавала стварыць новыя базы недалёка ад мяжы з Турцыяй і адлюстроўвала трансгранічныя напады на суседнія краіны, такія як Ірак або Сірыя, паколькі самаабарона была замацаваная ў артыкуле 51 Статута ААН[5].
Ход падзей
За некалькі дзён да афіцыйнага пачатку аперацыі турэцкія самалёты бамбілі некалькі курдскіх вёсак у Дахоке[7]. Уварванне пачалося 17 красавіка 2022 г.[8] пры падтрымцы артылерыі, беспілотнікаў і авіяцыі[9]. Былі нанесены авіяўдары па пячорах, тунэлях і складах боепрыпасаў, кантраляваныя РПК. Па сушы і верталётах прыбыў турэцкі спецназ. У той час як Міністэрства абароны Турцыі абвясціла, што было знішчана пяцьдзесят мэтаў і ўсе іх першапачатковыя мэты былі дасягнуты. РПК сцвярджала, што адбіла турэцкую дэсантную аперацыю, а таксама збіла два турэцкіх верталёта. Звязаная з РПК Рой таксама паведаміла, што верталёты, якія выкарыстоўваліся ў аперацыі, грунтаваліся ў Курдыстане[7].
На 24-га чысла Міністэрства абароны Турцыі, што ў ходзе аперацыі былі забіты два турэцкіх вайскоўцаў. Прэс-цэнтр Народных сіл абароны (НСА) паведаміў, што ў ходзе аперацыі загінулі сем яе байцоў[10].
Пазней МА Турцыі абвясціла, што ў ходзе аперацыі былі забітыя пяць турэцкіх вайскоўцаў, пры гэтым заявіўшы, што РПК панесла дзясяткі страт (паводле справаздачы Мінабароны ад 23 красавіка, 54 баевіка забіты або ўзяты ў палон). Прэс-цэнтр НСА абвясціў, што сем яго байцоў забілі на працягу першых двух дзён аперацыі, дадаўшы, што яны забілі 62 турэцкіх вайскоўцаў і збілі два верталёты[11][12].
Рэакцыя
Турцыя
Народна-Дэмакратычная партыя назвала аперацыю супярэчнай міжнароднаму праву, а Турцыя выдае сябе за міратворца ў вайне паміж Расіяй і Украінай[5].
19 красавіка 2022 г. старэйшы камандзір РПК Дзюран Калкан заклікаў Турцыю неадкладна спыніць аперацыю, прыстрашыўшы ў адваротным выпадку «перанесці вайну ў турэцкія гарады»[13]. На наступны дзень аўтобус са зняволенымі выбухнуў у выніку выбуху на абочыне дарогі ў горадзе Бурса, у выніку чаго турэмны ахоўнік загінуў і некалькі чалавек атрымалі раненні. Хоць турэцкія ўлады не абвінавачвалі РПК, каментатары палічылі за магчымых нападнікаў членаў РПК[13].
Ірак
Прэзідэнт Ірака Бархам Салех асудзіў напад і запатрабаваў ад Турцыі спыніць аперацыю, палічыўшы яе «пагрозай нашай нацыянальнай бяспецы»[14]. Міністр замежных спраў Ірака заявіў, што аперацыя была парушэннем суверэнітэту Ірака, у той час як Муктада ас-Садр, лідар найбуйнейшай фракцыі ў парламенце, запатрабаваў, каб, калі ў Турцыі ёсць праблемы з бяспекай, яна магла б абмеркаваць іх з урадам Ірака[15].
Іншыя краіны
У Лондане, Вялікабрытанія, дзе Масрур Барзані сустракаўся з брытанскімі палітыкамі, курды закідалі яго канвой яйкамі за тое, што ён не зрабіў ніякіх заяў адносна турэцкай ваеннай аперацыі[16]. Мітынгі супраць аперацыі прайшлі таксама ў Марсэлі, Францыя[17] і ў некалькіх гарадах Германіі[18]. У Франкфурце паліцыя канфіскавала некалькі сцягоў атрадаў народнай абароны Сірыі (YPG), атрадаў жаночай абароны (YPJ) і сцягі зялёнага, жоўтага і чырвонага колераў[19].
Гл. таксама
- Уварванне Турцыі ў Ірак (2007—2008)
- Уварванне Турцыі ў Ірак (2015)