Джордж Берклі
Джордж Бе́рклі (англ.: George Berkeley; 12 сакавіка 1685, Томастаўн, графства Кілкені, Ірландыя — 14 студзеня 1753, Томастаўн, графства Кілкені, Ірландыя) — англійскі тэолаг і філосаф.
Джордж Берклі | |
---|---|
англ.: George Berkeley[1][2] | |
Дата нараджэння | 12 сакавіка 1685[3][4][…] |
Месца нараджэння | |
Дата смерці | 14 студзеня 1753[3][4][…] (67 гадоў) |
Месца смерці |
|
Месца пахавання | |
Грамадзянства | |
Бацька | William Berkeley[d][6] |
Жонка | Anne Forster[d][7] і Anne Forster[d][8] |
Дзеці | Lucia Berkeley[d][7], Henry Berkeley[d][7] і George Berkeley[d][7][6] |
Род дзейнасці | філосаф, англіканскі святар, пісьменнік, эпістэмалаг, філосаф навукі, метафізік, святар |
Навуковая сфера | філасофія, багаслоўе, адукацыя, эпістэмалогія, метафізіка, філасофія навукі[d], матэматычны аналіз[d] і Immaterialism[d] |
Альма-матар | |
Школа/традыцыя | Суб’ектыўны ідэалізм |
Кірунак | Заходняя Філасофія |
Перыяд | Філасофія XVIII стагоддзя |
Значныя ідэі | Суб’ектыўны ідэалізм |
Аказалі ўплыў | Лок Мальбранш |
Зведалі ўплыў | Юм, Кант, Шапенгаўэр |
Подпіс | |
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Біяграфія
Атрымаў адукацыю ў Дублінскім універсітэце. З 1724 г. епіскап англіканскай царквы ў Клойне (Ірландыя). Паводле яго вучэння, усе прадметы аб'ектыўнай рэчаіснасці існуюць толькі таму, што ўспрымаюцца суб'ектам; наогул няма нічога, што рэальна існуе, апроч субстанцыі духу, душы і «майго Я». Выступаў з крытыкай атэізму і асноўнага паняцця матэрыялізму — матэрыі як прадметнай асновы (субстанцыі) цел і іх якасцей, а таксама вучэння Джона Лока і І. Ньютана аб матэрыі і прасторы. Зыходзячы з канцэпцыі суб'ектыўнага ідэалізму, Берклі сцвярджаў, што нават калі б усе суб'екты ўспрымання зніклі, рэч працягвала б існаваць як сума «ідэй» у розуме Бога — таго суб'екта, які не можа знікнуць, а таму не можа знікнуць і створаны ім свет зорак, планет і Зямлі з усім, што існуе на ёй. Асноўныя яго працы: «Трактат пра пачаткі чалавечых ведаў» (Treatise Concerning the Principles of Human Knowledge, 1710), «Тры размовы паміж Гіласам і Філонусам» (Three Dialogues between Hylas and Philonous, 1713), «Алсіфрон, ці Дробны філосаф» (Alciphron, or The Minute Philosopher, Том 1-2, 1732) і іншыя.
Зноскі
Літаратура
- Чалавек і грамадства: Энцыклапедычны даведнік. — Мінск: Беларуская Энцыклапедыя, 1998. ISBN 985-11-0108-7