Дуьне

Латта (йа дуьне́) — Маьлхан тӀера кхозлугӀа Сайрат. Маьлхан системехь массо а сайратан йукъахь йокхилин пхиулгӀа. Лаьттан тайпан сайраташна йуккъехь диаметран а, йозаллан а, дуькъаллан а йоккханиг йу.Астр. хӀост: 🜨.

Дуьне

Орбитан характеристикашyes
Перигелий147 098 290 км
0,98329134 а. е.
Афелий152 098 232 км
1,01671388 а. е.[1]
Эксцентриситет орбиташ (e)0,01671123[2]
Сидеран мур тӀедерзор365,256366004 де
365 де 6 сахьт 9 мин. 10 сек.[3]
Орбитан чехкалла (v)29,783 км/c
107 218 км/ч
Орбитан охьане (i)7,155° (Маьлхан экваторан хьаьжна), 1,57869° (инвариантан экъане хьаьжна)
Гоьдолу шадан дохалла (Ω)348,73936°
Перицентран аргумент (ω)114,20783°
Спутникаш1 (Бутт), 8300+ (искусств.)[4]
Физикин характеристикаш-ref
Экваторан радиус6378,1 км[2]
Полюсан радиус6356,8 км[2]
Йуккъера радиус6371,0 км[2]
Боккхачу гонан йохалла40 075,017 км (экваторца)[5]
40 007,86 км (меридианца)[6]
Чухоам (V)10,8321×1011 км³[2]
Йозалла (m)5,9736×1024 кг (3×10-6 M☉)[2]
Йуккъера дуькъалла (ρ)5,5153 г/см³[2]
паргӀата охьакхетаран сихдалар на экваторе (g)9,780327 м/с² (0,99732 g)[2]
Хьалхара космосан чехкалла (v1)7,91 км/с[7]
ШолгӀа космосан чехкалла (v2)11,186 км/с[2]
Экватаран хьийзаран чехкалла1674,4 км/ч (465,1 м/с)
Хьийзаран мур (T)0,99726968 де (23 сахьт 56 мин. 4,1 с)[8]
Семан охьатаӀар23°26’21".4119[3]
Альбедо0,306 (Бонд)[2]
0,367 (геометрическое)[2]
Температура
ТӀехулин температураyes
 
мин.сред.макс.
Цельсий
−89,2 °C[9]56,7 °C[10][11]
Кельвин
184 K329,9 К
Атмосфера
ХӀоттам:

78,08 % Азот (N2)
20,95 % Кислород (O2)
0,93 % Аргон (Ar)
0,039 % КӀорамуьсталлин газ (СO2)[12]
1 % гергга хин Ӏа (климате хьаьжжина)

Цкьацца цунах олу Сина Сайрат[13][14][15], цкъацца Терра олу (Terra - латинийн маттахь латта бохург ду). Тахана нахан хууш йолу цхьаъ бен йоцу стигалан хӀума тӀехь сан долу хӀуманаш йолуш.


Самукъане хӀумнаш

Билгалдахарш

Литература

Хьажоргаш

Видео — Халкъашна юккъера космосан станци