Дуьне
Латта (йа дуьне́) — Маьлхан тӀера кхозлугӀа Сайрат. Маьлхан системехь массо а сайратан йукъахь йокхилин пхиулгӀа. Лаьттан тайпан сайраташна йуккъехь диаметран а, йозаллан а, дуькъаллан а йоккханиг йу.Астр. хӀост: .
Дуьне | ||||
---|---|---|---|---|
Орбитан характеристикашyes | ||||
Перигелий | 147 098 290 км 0,98329134 а. е. | |||
Афелий | 152 098 232 км 1,01671388 а. е.[1] | |||
Эксцентриситет орбиташ (e) | 0,01671123[2] | |||
Сидеран мур тӀедерзор | 365,256366004 де 365 де 6 сахьт 9 мин. 10 сек.[3] | |||
Орбитан чехкалла (v) | 29,783 км/c 107 218 км/ч | |||
Орбитан охьане (i) | 7,155° (Маьлхан экваторан хьаьжна), 1,57869° (инвариантан экъане хьаьжна) | |||
Гоьдолу шадан дохалла (Ω) | 348,73936° | |||
Перицентран аргумент (ω) | 114,20783° | |||
Спутникаш | 1 (Бутт), 8300+ (искусств.)[4] | |||
Физикин характеристикаш-ref | ||||
Экваторан радиус | 6378,1 км[2] | |||
Полюсан радиус | 6356,8 км[2] | |||
Йуккъера радиус | 6371,0 км[2] | |||
Боккхачу гонан йохалла | 40 075,017 км (экваторца)[5] 40 007,86 км (меридианца)[6] | |||
Чухоам (V) | 10,8321×1011 км³[2] | |||
Йозалла (m) | 5,9736×1024 кг (3×10-6 M☉)[2] | |||
Йуккъера дуькъалла (ρ) | 5,5153 г/см³[2] | |||
паргӀата охьакхетаран сихдалар на экваторе (g) | 9,780327 м/с² (0,99732 g)[2] | |||
Хьалхара космосан чехкалла (v1) | 7,91 км/с[7] | |||
ШолгӀа космосан чехкалла (v2) | 11,186 км/с[2] | |||
Экватаран хьийзаран чехкалла | 1674,4 км/ч (465,1 м/с) | |||
Хьийзаран мур (T) | 0,99726968 де (23 сахьт 56 мин. 4,1 с)[8] | |||
Семан охьатаӀар | 23°26’21".4119[3] | |||
Альбедо | 0,306 (Бонд)[2] 0,367 (геометрическое)[2] | |||
Температура | ||||
ТӀехулин температура | yes | |||
| ||||
Цельсий |
| |||
Кельвин |
| |||
Атмосфера | ||||
ХӀоттам: 78,08 % Азот (N2) 20,95 % Кислород (O2) 0,93 % Аргон (Ar) 0,039 % КӀорамуьсталлин газ (СO2)[12] 1 % гергга хин Ӏа (климате хьаьжжина) |
Цкьацца цунах олу Сина Сайрат[13][14][15], цкъацца Терра олу (Terra - латинийн маттахь латта бохург ду). Тахана нахан хууш йолу цхьаъ бен йоцу стигалан хӀума тӀехь сан долу хӀуманаш йолуш.
Самукъане хӀумнаш
- Дуьне сан деза Ӏаьржа Ӏуьрган радиус хир ю 8 мм[16].
Билгалдахарш
Литература
- Neil F. Comins. 2001. Discovering the Essential Universe. edition 2nd. publisher W. H. Freeman. ISBN 0-7167-5804-0.
- Земля // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.
- Планета Земля(ТӀе цакхочу хьажорг).
- Solar System Exploration: Earth . NASA. ТӀекхочу дата: 2013 шеран 3 май. Архивйина 2013 шеран 10 майхь
- Williams, David R. Earth Fact Sheet (Fakta om Jorden) . NASA (2004 шеран 1 сентябрь). ТӀекхочу дата: 2007 шеран 17 март. Архивйина 2013 шеран 10 майхь
- Yoder Charles F. editor T. J. Ahrens. 1995. Global Earth Physics: A Handbook of Physical Constants (Fysik for hele Jorden: En håndbog over fysiske konstanter) Архивйина 2009-04-21 — Wayback Machine. publisher American Geophysical Union. Washington. ISBN 0-87590-851-9
Хьажоргаш
Earth Викилармехь |
- На древней метановой Земле было то ясно, то туманно Архивйина 2012-03-20 — Wayback Machine(оьр.)
- Всемирная статистика в реальном времени(оьр.)
- Профиль Земли Архивйина 2013-05-11 — Wayback Machine — Исследование Солнечной системы — NASA.(ингалс.)
- Измерения температуры и осадков Архивйина 2012-05-25 at archive.today — National Climatic Data Center.(ингалс.)
- Изменения климата Архивйина 2009-01-22 — Wayback Machine — NASA.(ингалс.)
- Геомагнетизм Земли — Геологическая служба США.(ингалс.)
- Фотографии Земли на сайте NASA Архивйина 2009-04-30 — Wayback Machine.(ингалс.)
- Земная обсерватория — NASA.(ингалс.)
- Видео — Халкъашна юккъера космосан станци
🔥 Top keywords: Категори:Википеди:Байлахь йисина агӀонаш/бо0ТеркКоьрта агӀо.neВикипеди:ФорумГӀирс:Керла нисдаршВикипеди:Администраторийн форумВикипеди:Йукъараллин ковВикипеди:Цуьнах лаьцнаВикипеди:ГӀоШолгӀа дуьненан тӀомПалм-Бич (гуо, Флорида)Ков:Карара хилларшОкичоби (гуо, Флорида)Ахмадов, Муса МагомедовичБисултанов, Апти ДибаевичВикипедиГӀирс:ЛахарВикипеди:File Upload WizardНохчийн моттТоронто (Огайо)Бадуев, СаьӀид СулеймановичMediaWiki:Group-autoeditorРоссиСулаев, Магомет АбуевичГай Юлий ЦезарьМамакаев, Мохьмад АмаевичНохчийчоьВиравулДанвилл (Калифорни)Кеп:НБМ-Иран/docХӀиндиИнгалсан моттДуров ПавелБеркаберАмерикин Цхьаьнатоьхна ШтаташФольклорЙоккха БританиКатегори:Short description matches Wikidata