Άγιος Μαρτίνος (Γαλλία)

Το νησί ονομάστηκε από τον Χριστόφορο Κολόμβο προς τιμήν του Αγίου Μαρτίνου της Τουρ, επειδή το είδε για πρώτη φορά την ημέρα της γιορτής του αγίου στις 11 Νοεμβρίου του 1493.^[2]

Προ-αποικιακή περίοδος

Ο Άγιος Μαρτίνος κατοικήθηκε από ιθαγενείς αμερικανικούς πληθυσμούς για πολλούς αιώνες, με τα αρχαιολογικά στοιχεία να μαρτυρούν ανθρώπινη παρουσία στο νησί ήδη από το 2000 π.Χ.^[3] Αυτοί οι άνθρωποι πιθανότατα μετανάστευσαν από τη Νότια Αμερική.^[3] Οι πρώτοι γνωστοί κάτοικοι ήταν οι Αραουάκοι που εγκαταστάθηκαν εκεί μεταξύ 800 και 300 π.Χ.^[3] Περίπου το 1300-1400 μ.Χ., άρχισαν να εκτοπίζονται από τους πολεμοχαρείς Καραΐβους.^[3]

Άφιξη Ευρωπαίων

Πιστεύεται ότι ο Χριστόφορος Κολόμβος ονόμασε το νησί προς τιμήν του Αγίου Μαρτίνου της Τουρ όταν το είδε στο δεύτερο ταξίδι του. Ωστόσο, στην πραγματικότητα έδωσε το όνομα στο νησί που τώρα ονομάζεται Νέβις, όταν αγκυροβόλησε στα ανοικτά του στις 11 Νοεμβρίου του 1493, την ημέρα της γιορτής του Αγίου Μαρτίνου. Λόγω κακής χαρτογράφησης υπήρξε σύγχυση πολλών μικρών νησιών των Υπήνεμων Νήσων και έτσι το όνομα μεταφέρθηκε κατά λάθος στο νησί που τώρα είναι γνωστό ως Άγιος Μαρτίνος.^[4][5]

Ονομαστικά ως ισπανική επικράτεια, το νησί έγινε το επίκεντρο του ανταγωνιστικού ενδιαφέροντος των ευρωπαϊκών δυνάμεων, ιδίως της Γαλλίας, της Βρετανίας και της Ολλανδίας. Εν τω μεταξύ, ο ιθαγενής αμερικανικός πληθυσμός άρχισε να μειώνεται με απότομο τρόπο, πεθαίνοντας από ασθένειες που έφεραν οι Ευρωπαίοι.

Το 1631, οι Ολλανδοί έχτισαν το οχυρό Άμστερνταμ στον Άγιο Μάρτινο και η Ολλανδική Εταιρεία Δυτικών Ινδιών άρχισε να εξορύσσει αλάτι. Οι εντάσεις μεταξύ της Ολλανδίας και της Ισπανίας ήταν ήδη πολλές λόγω του συνεχιζόμενου Ογδοηκονταετή πολέμου και το 1633 οι Ισπανοί κατέλαβαν τον Άγιο Μάρτινο και έδιωξαν τους Ολλανδούς αποίκους. Οι Ολλανδοί, υπό τον Peter Stuyvesant, προσπάθησαν να ανακτήσουν τον έλεγχο το 1644, αλλά απέτυχαν.^[6] Ωστόσο, το 1648 ο Ογδοηκονταετής πόλεμος τελείωσε και το νησί έχασε τη στρατηγική και οικονομική αξία του για την Ισπανία. Οι Ισπανοί το εγκατέλειψαν και οι Ολλανδοί επέστρεψαν.^[3] Οι Γάλλοι άρχισαν επίσης να εγκαθίστανται, και αντί να παλεύουν για τον έλεγχο ολόκληρου του νησιού, οι δύο δυνάμεις συμφώνησαν να το χωρίσουν σε δύο τμήματα με τη Συνθήκη της Κονκόρντια το 1648.^[7] Ο πρώτος κυβερνήτης του γαλλικού τμήματος του Αγίου Μαρτίνου ήταν ο Robert de Longvilliers. Πραγματοποιήθηκαν διάφορες προσαρμογές στην ακριβή ευθυγράμμιση των συνόρων, με το σύνορο να τοποθετείται στην τρέχουσα θέση του έως το 1817.

18ος-19ος αιώνας

Για να εργαστούν στις νέες φυτείες βαμβακιού, καπνού και ζάχαρης, οι Γάλλοι και οι Ολλανδοί άρχισαν να εισάγουν μεγάλο αριθμό αφρικανών σκλάβων, οι οποίοι σύντομα ξεπέρασαν σε πληθυσμό τους Ευρωπαίους.^[3] Οι Γάλλοι κατάργησαν τελικά τη δουλεία το 1848, ακολουθούμενοι από τους Ολλανδούς το 1863 (αν και μετά το 1848, η δουλεία ήταν σχεδόν ανεφάρμοστη καθώς οι σκλάβοι μπορούσαν απλά να μετακινηθούν από την ολλανδική στη γαλλική πλευρά του νησιού).^[3] Εν τω μεταξύ, το 1763, ο Άγιος Μαρτίνος συγχωνεύτηκε με τη γαλλική αποικία της Γουαδελούπης.^[3]

20ος-21ος αιώνας

Στις πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα η οικονομία του Αγίου Μαρτίνου βρισκόταν σε κακή κατάσταση, εξωθώντας πολλούς να μεταναστεύσουν.^[3] Τα πράγματα βελτιώθηκαν κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου καθώς οι Αμερικανοί έχτισαν έναν αεροδιάδρομο στην ολλανδική πλευρά του νησιού.^[3]

Το 1946 ο Άγιος Μάρτινος (μαζί με τον Άγιο Βαρθολομαίο) εντάχθηκε επίσημα ως τμήμα στον υπερπόντιο νομό της Γουαδελούπης.^[3] Ο τουρισμός άρχισε να αυξάνεται από τη δεκαετία του 1960 -70 και μετά, και τελικά έγινε ο κυρίαρχος τομέας της οικονομίας του Αγίου Μαρτίνου.^[3]

Ο τυφώνας Λούις έπληξε το νησί το 1995, προκαλώντας τεράστια καταστροφή και είχε ως αποτέλεσμα 12 θανάτους.^[3]

Το 2007 ο Άγιος Μάρτινος αποσπάστηκε από τη Γουαδελούπη και έγινε εδαφική συλλογικότητα με τον δικό του Νομάρχη και Εδαφικό Συμβούλιο.^[2]

Το 2017 ο Άγιος Μάρτινος καταστράφηκε και πάλι από τον τυφώνα Ίρμα, προκαλώντας εκτεταμένη καταστροφή σε ολόκληρο το νησί.^[8]

Ο Άγιος Μαρτίνος ήταν για πολλά χρόνια μια γαλλική κοινότητα που αποτελούσε τμήμα της Γουαδελούπης, που είναι υπερπόντιος νομός και περιοχή της Γαλλίας και συνεπώς εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το 2003 ο πληθυσμός του γαλλικού τμήματος του νησιού ψήφισε υπέρ της απόσχισης από τη Γουαδελούπη με σκοπό να σχηματίσει μια ξεχωριστή υπερπόντια κοινότητα της Γαλλίας. Στις 9 Φεβρουαρίου του 2007, το γαλλικό κοινοβούλιο πέρασε ένα βούλευμα που παρείχε το καθεστώς της υπερπόντιας κοινότητας στο γαλλικό τμήμα του Αγίου Μαρτίνου και στον γειτονικό Άγιο Βαρθολομαίο. Το νέο καθεστώς μπήκε σε εφαρμογή μόλις ο νόμος δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως στις 22 Φεβρουαρίου του 2007. Ο Άγιος Μαρτίνος παραμένει τμήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το επίσημο νόμισμα του Αγίου Μαρτίνου είναι το Ευρώ (αν και το αμερικανικό δολάριο γίνεται επίσης δεκτό).Στις βουλευτικές εκλογές που διεξήχθησαν την 1η Ιουλίου και στις 8 Ιουλίου του 2007 και εξελέγησαν 23 βουλευτές στο Εδαφικό Συμβούλιο από τον λαό, για πενταετή θητεία. Το UPP κέρδισε 49% και 16 έδρες, το RRR 42,2% και 6 έδρες και το κόμμα Reussir Saint-Martin 8,9% και 1 έδρα. Η νέα αρμόζουσα κυβερνητική δομή μιας υπερπόντιας κοινότητας μπήκε σε λειτουργία στις 15 Ιουλίου 2007 με την πρώτη συνεδρίαση του Εδαφικού Συμβουλίου και την εκλογή του Λουί-Κονστάντ Φλέμινγκ ως προέδρου του. Στις 7 Αυγούστου του 2008 εξελέγη με 15 ψήφους νέος πρόεδρος του Εδαφικού Συμβουλίου ο Φραντς Γκουμπς με νίκη επί της αντιπάλου του, Μαρτέ Ογκουντελέ, η οποία έλαβε 7 ψήφους^[9]. Το Κρατικό Συμβούλιο ακύρωσε την εκλογή του Γκουμπς και ο Ντάνιελ Γκιμπς ανέλαβε προσωρινός πρόεδρος στις 14 Απριλίου του 2009^[10].

Αρχηγός Κράτους είναι ο εκάστοτε Πρόεδρος της Γαλλίας, ο οποίος εκπροσωπείται από έναν έπαρχο (Νομάρχη). Νομάρχης είναι ο Βενσάν Μπερτόν (από τις 28 Μαρτίου 2022). Από τις 2 Απριλίου 2017 πρόεδρος του Εδαφικού Συμβουλίου είναι ο Ντανιέλ Ζιμπς.

Πριν το 2007, ο Άγιος Μαρτίνος είχε τον κωδικό GP της Γουαδελούπης στο ISO 3166-1. Τον Οκτώβριο του 2007, έλαβε τους κωδικούς ISO 3166-1 MF (κωδικός alpha-2), MAF (κωδικός alpha-3) και 663 (αριθμητικός κωδικός).

Τελευταίες εκλογές (2022)

Οι τελευταίες εκλογές διεξήχθησαν στις 20 Μαρτίου 2022.

2012

Βουλευτικές εκλογές διεξήχθησαν στις 18 και στις 25 Μαρτίου 2012.

2017

Το γαλλικό τμήμα του νησιού έχει έκταση 53,2 τ.χλμ. Στη συμπληρωματική γαλλική απογραφή του Οκτωβρίου 2004, ο πληθυσμός στο γαλλικό τμήμα του νησιού ήταν 33.102 άτομα (στην απογραφή του 1982 ήταν μόλις 8.072 άτομα), που σημαίνει ότι η πυκνότητα πληθυσμού το 2004 ήταν 622 άτομα ανά χλμ².

Το επίσημο νόμισμα του Αγίου Μαρτίνου είναι το Ευρώ (αν και γίνεται ευρέως δεκτό και το δολάριο των Ηνωμένων Πολιτειών). Ο τουρισμός είναι η κύρια οικονομική δραστηριότητα.

Το συνολικό υπολογιζόμενο ΑΕΠ (Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν) ήταν 421 εκατομμύρια Ευρώ το 1999. Την ίδια χρονιά το κατά κεφαλή ΑΕΠ του Αγίου Μαρτίνου ήταν 14.500 Ευρώ, που ήταν κατά 39% χαμηλότερο από το μέσο κατά κεφαλή ΑΕΠ της Μητροπολιτικής Γαλλίας το 1999. Εν συγκρίσει, το κατά κεφαλή ΑΕΠ της ολλανδικής πλευράς του νησιού ήταν 14.430 Ευρώ το 2004.

• Επίσημη ιστοσελίδα του Αγίου Μαρτίνου (Γαλλικά)