Λάβα
Λάβα (αγγλικά Lava, από την λατινική λέξη labes[1][2]), είναι η εξαιρετικά ιξώδης διάπυρη ύλη, από τα έγκατα της Γης, από τηγμένα πετρώματα, που εξέρχεται από τα ηφαίστεια. Λάβα λέγεται επίσης και η ίδια «βραχώδης» ηφαιστειακή ύλη που προκύπτει μετά από τη ψύξη και στερεοποίησή της.
Χαρακτηριστικά
Η λάβα σχηματίζεται στο εσωτερικό ουρανίων σωμάτων, όπως λ.χ. της Γης, με τη μορφή μάγματος. Αρχικά, όταν εξέρχεται στην επιφάνεια από μια ηφαιστειακή φλέβα, έχει θερμοκρασία από 800 °C έως 1.200 °C. Η λάβα είναι παχύρευστη και έχει 100.000 μεγαλύτερο ιξώδες από ότι έχει το νερό και μπορεί να διανύσει μεγάλη απόσταση πριν ψυχθεί και στερεοποιηθεί.[3]
Η πρώτη ακριβής περιγραφή τους μάγματος αυτού (λιωμένη λάβα) περιγράφτηκε από τον Φραντζέσκο Σεράο, κατά την έκρηξη του ηφαιστείου του Βεζούβιου, το 1737.[4] Περιγράφτηκε τότε ως «ρευστή καυτή ύλη σαν μείγμα ύδατος και λάσπης».
Χημική σύσταση
Η λάβα καταρχήν συντίθεται από κρυσταλλικά υλικά, ηφαιστειακή ύαλο και ηφαιστειακά αέρια. Ως μάγμα, όσο πλησιάζει να εξαχθεί στην επιφάνεια του πλανήτη, τόσο χαμηλώνει η θερμοκρασία της και αρχίζει να ψύχεται σχηματίζοντας ένα ηφαιστειακό γυαλί. Χημικά, τα στοιχεία από τα οποία αποτελείται (κατά μέσο όρο) είναι 45-47% οξυγόνο, 27-28% πυρίτιο, 8% αλουμίνιο, 5% σίδηρο και άλλες μικρότερες ποσότητες από μαγνήσιο, ασβέστιο, νάτριο, κάλιο, φώσφορο, τιτάνιο κ.ά.[5]